هنگامی که بیت کوین منتشر شد، شالوده‌ای را برای صنعت ارزهای دیجیتال بنا نهاد که پروتکل‌های مختلفی را در خود جای داد تا به وسیله آن‌ها بتواند روز به روز پیشرفت کند. این شالوده چیزی نیست جز بلاک چین. مخترعین و خالقان مشتاق در این عرصه تکنولوژی، حالا پس از چند سال از انتشار بلاک چین و بیت کوین، پتانسیل‌های بیشتری از آن را کشف کرده‌اند و سعی دارند از قدرت آن در بسیاری از صنایع مختلف بهره ببرند. به همین دلیل در چند سال گذشته شاهد انواع بلاک چین بوده‌ایم.
در ادامه این مطلب از کوین نیک قصد داریم تا به معرفی انواع بلاک چین و تفاوت آن‌ها بپردازیم.
بیت کوین چیست و چه فرقی با انواع بلاک چین دارد؟
بیت کوین که یک نوع رمزارز (Cryptocurrency) است، نوعی پول دیجیتال محسوب می‌شود که توسط هیچ مرکز خاصی کنترل نمی‌شود. به جای آن، با ترکیب تکنولوژی دیتابیس توزیع شده، مشوق‌های مالی و تکنیک‌های رمزنگاری، اکوسیستمی ایجاد شده که نیاز به هیچ گونه مدیر و ناظری ندارد.
ساختمانی که بیت کوین برای فعالیت خود از آن استفاده می‌کند، بلاک چین است و هر ساله به طور گسترده، بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود. بلاکچین پس از سال‌ها، حالا به قدرتی رسیده که توسعه دهندگان سعی دارند از آن در بخش‌های مختلفی استفاده کنند. از خدمات بانکی و بهداشتی گرفته تا استفاده از آن در دولت که در کوین نیک پیش از این به معرفی روش استفاده از آن‌ها پرداختیم.
اگر قصد آشنایی بیشتر و بهتری با بلاک چین و تفاوت آن با بیت کوین را دارید، می‌توانید مطلب زیر از سایت کوین نیک را مطالعه کنید:
این مطلب راهم مطالعه کنید: تفاوت بیت کوین با بلاک چین به زبان ساده
انواع بلاکچین و کاربرد آن
موارد استفاده از انواع بلاکچین استفاده بلاک چین در صنایع مختلف:
- استفاده از بلاک چین در بازی کامپیوتری
- استفاده از بلاک چین در انتقال پول بین المللی
- استفاده از بلاک چین در بانکداری
- استفاده از بلاک چینن در دولت
- استفاده از بلاک چین در احراز هویت
- استفاده از بلاک چین در بهداشت و درمان
بلاک چین یک ساختار در هم تنیده است که نمی‌توان آن را دستکاری کرد و فقط می‌توان آن را گسترش داد. تمامی داده‌های موجود در این ساختار به یکدیگر متصل هستند و هر بار که داده‌ای جدید وارد این ساختار شود، تمامی داده‌ها به این داده جدید متصل خواهند شد. به طور کلی، یک بلاک چین اطلاعات را درون تراکنش‌های مالی ذخیره می‌کند و نوع داده دیجیتالی می‌تواند از آن بهره ببرد.
تمامی مشارکین حاضر در بلاک چین، به صورت مشترک و دائما با هم متصل هستند و به همین دلیل هیچ مرکزی وجود ندارد که روی این شبکه بلاک چین حاکمیت داشته باشد. اما از طرفی دیگر، چنین مسئله‌ای به این معنی است که انتشار و تکثیر اطلاعات با سرعت پایین‌تری انجام می‌شود، اما از نظر امنیت و عدم دستکاری، قدرتمندتر است.
نقاط مشترک انواع بلاک چین
اما شبکه بلاک چین، خود دارای تفاوت‌های مختلفی است. در ادامه این مطلب سعی داریم انواع بلاکچین و تفاوت‌های آن‌ها را با هم مرور کنیم. بلاک چین به سه مدل عمومی، خصوصی و کنسرسیوم تقسیم می‌شود و هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. اما قبل از معرفی تفاوت‌های انواع بلاک چین، به برخی از ویژگی‌های کلیدی را که هر سه نوع با هم مشترک هستند مرور می‌کنیم:
- ضمیمه کردن اطلاعات بدون دستکاری: این ویژگی به این معنی است که فقط می‌توان به دیتابیس بلاک چین اطلاعات را افزود و پاک کردن اطلاعات قبلی غیر ممکن است. چرا که وقتی یک بلوک به بلاک چین اضافه می‌شود، این بلوک به تمامی بلوک‌های گذشته لینک می‌شود و هیچ کسی قادر نیست آن‌ها را پاک کند.
- شبکه‌همتا‌به همتا: هر یک از مشترکین شبکه، یک نسخه از بلاک چین را در اختیار دارند. هر یک از این مشترکین با نام گره (Node) شناخته می‌شوند و به شکل همتا به همتا (Peer to peer) با هم در تعامل هستند.
- یک مکانیزم اجماع: باید مکانیزمی وجود داشته باشد تا این گره‌ها بتوانند برای صحت و درستی تراکنش‌ها توافق کنند تا مطمئن شوند هیچ داده جعلی و مخربی در شبکه بلاک چین نوشته نشده باشد. از این رو حتی یک شخص به تنهایی قادر نیست به فکر هک یا کلاهبرداری باشد، چرا که به دلیل وجود مکانیزم اجماع، بسیاری از گره‌ها برای درستی آن دخیل هستند.
در ادامه این مطلب از کوین نیک با هم به تفاوت هر یک از انواع بلاک چین صحبت خواهیم کرد. اما می‌توانید در جدول زیر نگاهی جامع به تفاوت‌های انواع بلاک چین داشته باشید.
جدول انواع بلاک چین و تفاوت آن‌ها با یکدیگر:
| کنسرسیوم | خصوصی | عمومی | |
| خیر | خیر | بله | بی‌نیاز به اجازه بودن |
| بستگی دارد | تنها افراد دعوت شده | هر شخصی | چه کسی قادر به مشاهده آن است؟ |
| مشترکین تایید شده | مشترکین تایید شده | هر شخصی | چه کسی قادر به استفاده از آن است؟ |
| چندین واحد | یک واحد | هیچ شخصی | چه کسی مالک آن است؟ |
| بله | بله | خیر | شناخته شده بودن مشترکین |
| سریع | سریع | کند | سرعت تراکنش‌ها |
بلاک چین عمومی
اگر از جمله اشخاصی باشید که از ارزهای دیجیتال بهره می‌برید، احتمالا با یک شبکه بلاک چین عمومی تعامل داشته‌اید. این نوع از بلاک چین بخش عظیمی از افراد مشارکت کننده در این صنعت را تشکیل می‌دهد. به این دلیل به این نوع از شبکه‌ها، بلاک چین عمومی گفته می‌شود زیرا هر شخصی می‌تواند تراکنش‌های موجود را مشاهده کند و عضو شدن در آن تنها با یکی دو نرم افزار مورد نیاز انجام می‌پذیرد.
همچنین گاهی برای معرفی بلاک چین عمومی، از اصطلاح بدون اجازه (Permissionless) استفاده می‌کنیم. چرا که هیچ ناظری، هیچ مسئولی، هیچ نگهبانی یا هر آن چه که اسمش را می‌گذارید، برای تبدیل شدن به یکی از این اعضای شبکه جلوی شما را نمی‌گیرد و اصلا وجود ندارد. همچنین هر کسی می‌تواند با مکانیزم اجماع مشارکت داشته باشد (برای مثال در استخراج یا سهام). در حالی که هر کسی می‌تواند آزادانه عضو شود و به خاطر حضور در اجماع پاداش بگیر، انتظار می‌رود که بخش اعظمی از ویژگی‌های غیر متمرکز را حول محور شبکه‌های بلاک چین ببینیم.
همچنین انتظار می‌رود که شبکه بلاک چین عمومی فاقد هرگونه سانسور باشد. از طرفی دیگر از آن جایی که هر شخصی می‌تواند وارد شبکه بلاک چین عمومی شود، پروتکل موجود در آن باید شامل ترکیبی از مکانیزم‌های حفاظتی باشد تا از ورود هر گونه مخربی جلوگیری کند.
بلاکچین عمومی
بلاک چین خصوصی
در معرفی انواع بلاک چین به بلاک چین خصوصی می‌رسیم. این نوع از بلاک چین، کاملا بر خلاف ذات بی اجازه بودن بلاک چین عمومی، قوانینی را برای استفاده و بهره‌برداری در خود جای می‌دهد. در این قوانین گفته می شود که چه کسانی حق ورود به آن را دارند و می‌توانند در گسترش بلاک چین و فعالیت در آن نقش داشته باشند. این نوع بلاک چین سیستم غیر متمرکزی ندارد و دارای سلسله مراتبی است که کنترل می‌شود. البته همانطور که گفته شد، این بلاک چین هم توزیع شده است و هر یک از گره‌هایی که در آن فعالیت می‌کنند، یک نسخه از آن را در دستگاه خود در اختیار دارند.
بلاک چین‌های خصوصی انتخاب بهری برای استفاده در فضاهای شرکتی و پروژه‌ای هستند. جایی که یک ارگان قصد دارد از مزیت‌های بلاک چین استفاده کند اما نمی‌خواهد دسترسی کاملی به همه بدهد. در شبکه بلاک چین خصوصی، مشخصات تک تک مشارکت کنندگان مشخص و شناخته شده است.
همچنین الگوریتم هر یک از بلاک چین‌های خصوصی می‌توانند با هم متفاوت باشند. برای مثال در برخی از این شبکه‌ها، اعتبارسنج‌های منصوب شده‌ای وجود دارند. در این نوع از شبکه‌ها، گره‌ها به صورت گزینشی و تعیین شده به منظور تایید هر گونه تراکنش مشخص می‌شوند و هر کسی قادر به انجام این کار نیست. به منظور این کار، گره‌های طبقه‌بندی شده از هر بلاک خارج می‌شوند و به این صورت کنترل بسیار بهتر و قابل تنظیمی برای شبکه قابل اجرا می‌شود.
بلاک چین خصوصی
بلاک چین کنسرسیوم
در معرفی انواع بلاک چین به بلاک چین کنسرسیوم (Consortium) یا ائتلاف می‌رسیم. این نوع از بلاک چین در جایی بین بلاک چین عمومی و بلاک چین خصوصی قرار می‌گیرد و المان‌های این دو را با هم ترکیب می‌کند. برجسته‌ترین تفاوت بلاک چین کنسرسیوم نسبت به دو نوع بلاکچین دیگر بر اساس سطح ائتلاف آن مشخص می‌شود. به جای این که سیستم آزادی وجود داشته باشد که هر کسی بتواند در آن بلاک‌ها را تایید کند یا بلاک چینی تشکیل دهد که فقط برخی‌ها قادر به فعالیت در آن هستند، یک بلاک چین کنسرسیوم، به مشارکت کنندگان هم سطح به عنوان اعتبارسنج‌ها نگاه می‌کند.
از این رو، قوانین سیستم این نوع بلاک چین کاملا انعطاف‌پذیر است. برای مثال می‌توان قدرت مشاهده زنجیر‌ها را به یک سری از اعتبارسنج‌ها محدود کرد، یا دسترسی آن را برای اشخاص خاصی مجاز قرار داد. به طور کلی به منظور عملکرد صحیح این نوع از بلاک چین که در آن اشخاص و شرکای متفاوتی فعالیت دارند، اگر هر یک از مشارکت کنندگان مشخص شده در این بلاک چین عملکرد و رفتاری صادقانه داشته باشند، این سیستم هیچ‌گاه با مشکلی رو به رو نخواهد شد.
یک سیستم بلاک چین کنسرسیوم برای مواردی بهترین گزینه است که در آن، چندین ارگان و شرکت قصد مشارکت در یک صنعت را دارند. این شرکت‌ها نیاز به یک فضای مشترک دارند تا عملکرد یکدیگر را با هم ترکیب کنند، تراکنش‌ها را با هم انجام دهند و اطلاعات را با هم به اشتراک بگذارند. شرکت‌های فعال در یک صنعت با استفاده از بلاک چین کنسرسیوم می‌توانند مزیت‌های زیادی برای پیشرفت‌های خود به دست بیاورند چرا که می‌توان اطلاعات بسیار خوبی را در مورد صنعت مورد نظر خود با دیگر افراد حاضر در آن به اشتراک گذاشت یا به دست آورد.
بلاک چین کنسرسیوم
کدام یک از انواع بلاک چین نسبت به سایرین برتر است؟
اساسا، نمی‌توان گفت بلاک چین خصوصی، بلاک چین عمومی و بلاک چین کنسرسیوم نسبت به یک دیگر چه برتری‌هایی دارند، چرا که هر کدام تکنولوژی منحصر به فردی را برای اهداف خود استفاده می‌کنند و هر کدام مزیت‌های خود را دارند:
- یک شبکه بلاک چین عمومی خوب، زمانی برتری دارد که نسبت به سانسور و پوشش هر گونه اطلاعات مقاومت لازم را به نسبت سرعت عملیات داشته باشد. اگر بلاک چین عمومی تا این سطح عالی طراحی شده باشد، بهترین انتخاب برای کارهای امنیتی و تراکنش‌ها است. همچنین گزینه‌ای مناسب برای قراردادهای هوشمند محسوب می‌شود.
- یک شبکه بلاک چین خصوصی خوب، سرعت سیستم خود را در اولویت قرار می‌دهد، چرا که دیگر نگران وجود یک مرکز و ناظر نیست و ویژگی غیرمتمرکز در اولویت‌های بعدی قرار دارد. این نوع از بلاک چین برای شرکت‌ها و اشخاصی مناسب است که نیاز دارند همچنان برخی از فعالیت‌ها را کنترل کنند و در عین حال اطلاعات موجود در آن شرکت خصوصی باقی بماند.
- یک شبکه بلاک چین کنسرسیوم خوب، ریسک هر یک از مشارکت کنندگان در شبکه را تا حد امکان کاهش می‌دهد (با حذف کنترل مرکزی) اما در عین حال گره‌ها به حاضرین خاصی اجازه عملکردهای بیشتری می‌دهند. این نوع از بلاک چین‌ها اجازه می‌دهند تا شرکت‌های مختلف در یک زمینه مشترک با هم به فعالیت بپردازند.
میدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد، اگر به دنبال خرید بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال بدون کمترین معطلی هستید، با ما در ارتباط باشید؛ زیرا این دقیقا همان کاری است که ما در «کوین نیک» برای شما انجام می‌دهیم. اینجا خرید و فروش انواع ارز دیجیتال، در سریع‌ترین زمان ممکن انجام می‌شود و در اکثر ساعات شبانه روز، هوای شما را داریم!
