با محبوبیت صنعت ارز دیجیتال و افزایش سرمایه‌گذاری روی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، کلاهبرداران زیادی هم وارد میدان شدند. بسیاری از سرمایه‌گذاران به دلیل شناخت پایین نسبت به سرمایه‌گذاری در حوزه ارز دیجیتال ممکن است به دام کلاهبرداران بیفتند و سرمایه یا ارزهای دیجیتال خود را از دست بدهند. در این مطلب از کوین نیک قصد داریم با انواع کلاهبرداری های رایج ارز دیجیتال آشنا شویم و روش در امان ماندن از دست این کلاهبرداران را هم بیاموزیم.
کلاهبرداری های رایج ارز دیجیتال
به طور کلی سه راه برای کلاهبرداری از طریق ارز دیجیتال وجود دارد:
- سرقت کلید خصوصی (private key) از طریق فیشینگ
- ارائه خدمات غیرقانونی
- طرح‌های سرمایه‌گذاری غیر قانونی (طرح‌های پانزی و هرمی)
در ادامه هر کدام از این راه‌ها را توضیح خواهیم می‌دهیم و به نکات مهم برای جلوگیری از این کلاهبرداری‌ها اشاره می‌‌کنیم.
ارز دیجیتال و روشهای کلاهبرداری از آن
این مطلب راهم مطالعه کنید: هشدار اف بی آی به دارندگان رمزارز در مورد افزایش کلاهبرداری مربوط به کرونا
۱. کلاهبرداری از طریق فیشینگ
کلاهبرداری از طریق فیشینگ از انواع رایج کلاهبرداری ارز دیجیتال است. در این روش کلاهبرداران با ارسال ایمیل یا پیام سعی می‌کنند به کلید خصوصی (private key) والت یا همان کیف پول الکترونیکی شما دست پیدا کنند.
دقت کنید که کسی که کلید خصوصی والت شما را به دست بیاورد می‌تواند روی تمامی دارایی‌های ارز دیجیتال شما کنترل داشته باشد، پس لازم است به خوبی از آن محافظت کنید.
چندین روش برای کلاهبرداری از طریق فیشینگ وجود دارد:
روش اول
ممکن است یک ایمیل دریافت کنید که در آن نوشته شده باشد: به دلیل مشکلات امنیتی بهتر است کیف پول خود را آپدیت کنید. در ادامه ایمیل یک آدرس جعلی به شما ارائه می‌شود که بسیار شبیه آدرس والت اصلی شما درست شده است، اگر کلید خصوصی خود را در این آدرس جعلی وارد کنید، کلاهبرداران به راحتی به ارزهای دیجیتال شما دسترسی پیدا خواهند کرد.
روش دوم
ممکن است پیامی برای شما ارسال شود و از شما خواسته شود تراکنش یا کیف پول خود را تایید کنید، در غیر اینصورت دارایی شما مسدود می‌شود. در ادامه ممکن است از شما درخواست شود کلید خصوصی را برای تایید وارد کنید، اگر این کار را کنید بهتر است با دارایی خود خداحافظی کنید.
روش سوم
ممکن است به شما پیشنهاد داده شود با اضافه کردن یک ویژگی جدید یا متصل شدن کیف پول به یک سرویس جانبی، ارز دیجیتال رایگان هدیه بگیرید. در این روش از شما خواسته می‌شود برای دریافت ارز دیجیتال هدیه با کلید خصوصی خود در یک سایت ثبت نام کنید. به این ترتیب کلاهبرداران به کلید خصوصی شما دست پیدا خواهند کرد.
همانطور که متوجه شدید اغلب کلاهبرداری‌ها از طریق فیشینگ به دنبال به دست آوردن کلید خصوصی والت شما هستند، پس در حفظ و نگهداری آن دقت بیشتری داشته باشید.
این مطلب راهم مطالعه کنید: مراقب این ۵ نوع کلاهبرداری بیت کوین باشید
چگونه از فیشینگ در امان باشیم؟
قبل از اینکه هرکاری کنید به خوبی فکر کنید
نقطه مشترک در اینگونه کلاهبرداری‌ها این است که اغلب می‌خواهند شما را با این ترس مواجه کنند که اگر از دستورالعمل آن‌ها پیروی نکنید، دارایی خود یا فرصت کسب سود بیشتری را از دست می‌دهید.
پس در قدم اول: با عجله کاری را انجام ندهید و قبل از اینکه هر اقدامی کنید به خوبی در مورد آن فکر و تحقیق کنید.
مراقب آدرس‌های جعلی باشید
همانگونه که بالاتر گفتیم اغلب فیشینگ‌ها از طریق دادن یک آدرس جعلی انجام می‌شود. پس بهتر است آدرس کیف پول خود را در سیستم بوک‌مارک کنید یا لینک آن را در جایی بنویسید. به این ترتیب فریب لینک‌ها و آدرس‌های جعلی را نخواهید خورد.
همیشه مراقب باشید لینک‌ها و وبسایت‌های کلاهبرداری بسیار شبیه نمونه واقعی ساخته می‌شوند با کاربران در مورد جعلی بودن آن تردید نکنند.
علاوه بر بوک‌مارک کردن می‌توانید از افزونه‌ها و اکستنشن‌های گوگل کروم هم برای تشخیص لینک‌های جعلی استفاده کنید.
دقت کنید که برای بررسی والت حتما نیاز به کلید خصوصی ندارید، هر بار که کسی مدعی شد مشکلی در زمینه والت شما وجود دارد، بدون نیاز به کلید خصوصی و لینکی که برایتان ارسال شده و با استفاده از سرویس‌هایی مانند (Blockexplorer.com، Etherscan.io یا سرویس‌های مشابه) می‌توانید والت خود را بررسی کنید.
اغلب ارزهای دیجیتال از این روش پشتیبانی می‌کنند، پس برای بررسی یک تراکنش در والت خود تنها نیاز به کلید عمومی (public key) و شناسه تراکنش (transaction ID) خواهید داشت، نه چیز دیگر.
از نرم‌افزارهای کنترل از راه دور استفاده نکنید
نرم فزارهای کنترل کردن سیستم از راه دور مثل (TeamViewer) می‌توانند بسیار خطرناک باشند. برای مثال کسی که از طریق این نرم افزار به سیستم شما دسترسی دارد به راحتی می‌تواند روی سیستم شما کنترل داشته باشد یا نرم‌افزارهای مخرب روی آن نصب کند. به این ترتیب کلاهبرداران به آسانی به کلید خصوصی شما دست پیدا می‌کنند.
مراقب آگهی‌ها باشید
از کلیک کردن روی آگهی‌های اینترنتی مشکوک یا دانلود کردن نرم‌افزار از منابع نامطمئن خودداری کنید. از مهمترین اصول ایمنی سیستم شما همین است که هرگز نرم افزارهایی که نسبت به امنیت آن اطمینان ندارید را نصب نکنید. در صورتی که یک بدافزار روی سیستم شما نصب شود سازنده آن به راحتی به اطلاعات شما از جمله کلید خصوصی کیف پول الکترونیکی شما دست پیدا می‌کند.
خدمات غیر قانونی ارز دیجیتال
۲. ارائه خدمات غیرقانونی
یک روش پیشرفته‌تر کلاهبرداری ارز دیجیتال ارائه خدمات غیرقانونی است. در واقع کیف پول‌های جعلی یا عرضه سکه اولیه غیرقانونی (Fake ICOs) در این دسته طبقه بندی می‌شوند. اگر پول خود را در یک ICO جعلی سرمایه‌گذاری کنید احتمال اینکه بتوانید سرمایه خود را پس بگیرید بسیار پایین است.
از جمله روشهای کلاهبرداری ارز دیجیتال از طریق خدمات غیرقانونی عبارتند از:
- ارائه یک والت بهتر، معمولا ادعا می‌شود این والت امن‌تر و کار با آن ساده‌تر است.
- ارائه یک سرویس که می‌تواند برای شما سکه‌های ارز دیجیتال به دست بیاورد.
- یک صرافی که به شما امکان می‌دهد تا ارزهای دیجیتال را به قیمت ارزان‌تر خریداری کنید یا به ازای افتتاح حساب به شما ارز دیجیتال رایگان هدیه می‌دهد.
چگونه از این روش کلاهبرداری در امان باشیم؟
قبل از هرچیز در انتخاب والت یا همان کیف پول الکترونیکی خود دقیق باشید. اغلب ارزهای دیجیتال یک کیف پول مخصوص به خود دارند که کاملا رایگان می‌توانید از آن استفاده کنید.
برخی از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین فهرستی از کیف پول‌های قابل پشتیبانی و معتبر را ارائه می‌کنند. با رفتن به لینک والت‌های معتبر بیت کوین می‌توانید اسامی این کیف پول‌ها را مشاهده کنید.
اما اگر از چندین ارز دیجیتال استفاده می‌کنید بهتر است به دنبال والت‌های چند ارزی معتبر باشید.
از صرافی‌های معتبر خرید کنید
با گسترش خرید و فروش ارزهای دیجیتال هر روز تعداد زیادی صرافی در اینترنت ایجاد می‌شود که بسیاری از آن‌ها غیرقانونی و کلاهبرداری است. پس قبل از اینکه در صرافی حساب باز کنید و اقدام به خرید و فروش ارز کنید حتما نسبت به معتبر بودن آن اطمینان پیدا کنید.
برای مثال در سایت بیت کوین به فهرست صرافی‌های مجاز بیت کوین اشاره شده است.
همچنین با جستجو کردن در گوگل می‌توانید در مورد مجاز بودن یک صرافی اطمینان پیدا کنید.
سرمایه گذاری غیرقانونی ارز دیجیتال
این مطلب راهم مطالعه کنید: چگونه امنیت کیف پول موبایلی ارز دیجیتال خود را فراهم کنیم؟
۳. طرح‌های سرمایه‌گذاری غیرقانونی
یکی دیگر از انواع کلاهبرداری‌های ارز دیجیتال ارائه طراح‌های سرمایه‌گذاری غیر قانونی است. تشخیص این نوع کلاهبرداری نسبت به روشهای قبل کمی دشوارتر است. در این روش به شما یک نرخ بازگشت سرمایه ایده‌آل پیشنهاد می‌شود و در ابتدا واقعا بازده خوبی به شما پرداخت می‌شود، اما هرچه بیشتر در این طرح‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنید، پس گرفتن سرمایه از دست کلاهبردارها کار دشوارتری خواهد بود.
از جمله روشهای کلاهبرداری ارز دیجیتال از طریق طرح‌های سرمایه‌گذاری غیرقانونی عبارتند از:
- طرح سرمایه‌گذاری با پرداخت سود روزانه و سرمایه‌گذاری مجدد آن برای شما
- فرصت کسب سود بیشتر با مراجعه به چندین کارگزار که اغلب آن‌ها کلاهبردار هستند
- ارائه طرح سرمایه‌گذاری مادام‌العمر یا مدت مخصوص با سود بالا
- ارائه طرح کسب سود از طریق استخراج ابری یا پاداش‌های اضافی در تراکنش‌ها با پیش پرداخت مبلغ مشخص
چگونه از این روشهای کلاهبرداری جلوگیری کنیم؟
همواره در مورد طرح‌هایی که وعده سوددهی بالا را می‌دهند حساس باشید، اغلب طرح‌های سرمایه‌گذاری غیرقانونی به شما وعده بازده سرمایه فوق‌العاده یا مادام‌العمر می‌دهند.
بازار ارزهای دیجیتال بسیار پر نوسان است، به همین دلیل اگر کسی به شما وعده سود ثابت داد، ممکن است بازده سود شما را از سپرده‌های دیگران تامین کنند.
اگر یک طرح سرمایه‌گذاری از شما درخواست می‌کند سرمایه‌گذاران جدید جذب کنید تا سرمایه خود را افزایش دهید، بدانید که این یک طرح پانزی (Ponzi) است. در سیستم‌های هرمی و پانزی معمولا از افراد تازه وارد به سیستم کلاهبرداری می‌شود تا افرادی که در بالای هرم قرار دارند سود بیشتری کسب کنند.
هنگامی که توسط یک دوست یا یک عضو در یک طرح سرمایه‌گذاری دعوت می‌شوید ، به‌ویژه اگر کد ارجاع (referral code) برای شما می‌فرستند، نسبت به غیرقانونی بودن طرح مشکوک شوید.
البته دقت کنید که همیشه کدهای ارجاعی غیرقانونی نیستند، برای مثال کوین‌بیس (Coinbase) هم از کد ارجاعی استفاده می‌کند. یک راه تشخیص دادن کدهای ارجاعی غیرقانونی میزان پاداش آن است، در حالی که میزان تشویق استفاده از رفرال کد در کوین‌بیس تنها ۱۰ دلار است، طرح‌های غیرقانونی شما را به استفاده هر چه بیشتر و کسب درآمد بیشتر از طریق کدهای ارجاعی دعوت می‌کنند.
از استخراج ابری دوری کنید
از طرح‌های استخراج ابری (cloud mining) تا می‌توانید دوری کنید، به خصوص اگر تازه وارد هستید. با وجود اینکه همه‌ی طرح‌های استخراج ابری غیرقانونی و کلاهبرداری نیست اما سابقه منفی و نمونه‌های کلاهبرداری زیادی در این فضا وجود دارد.
این مطلب راهم مطالعه کنید: ۳ اصل عمومی امنیت ارزهای دیجیتال کدام هستند؟
جمع بندی و نتیجه گیری
مانند هر سرمایه‌گذاری دیگری، در صنعت ارزهای دیجیتال هم کلاهبرداران زیادی وجود دارند که منتظر سوءاستفاده از افراد تازه‌وارد و کم اطلاع می‌گردند تا از آن‌ها کلاهبرداری کنند. اما فراموش نکنید اگر جوانب احتیاط را راعایت کنید و به مواردی که در این مطلب اشاره کردیم توجه کنید، می‌توانید از وقوع هرگونه کلاهبرداری ارز دیجیتال جلوگیری کنید. پس به طور خلاصه:
- کلید خصوصی خود را در اختیار کسی قرار ندهید!
- آدرس والت یا کیف پول الکترونیکی خود را بوک‌مارک کنید!
- از صرافی‌های معتبر استفاده کنید!
- نسبت به طرح‌های سرمایه‌گذاری پربازده مشکوک باشید!
- و در نهایت نسبت به هرچیزی که مشکوک شدید در مورد آن جستجو کنید.
باز هم هرگونه سوال یا ابهامی در زمینه کلاهبرداری ارز دیجیتال داشتید می‌توانید روی مشاوران کوین نیک حساب کنید.
منبع: Cryptominded
