یک قرارداد آتی بیت کوین یک نوع توافق است که تریدر را به خرید یا فروش یک دارایی، در زمان، مقدار و قیمت خاص متعهد می‌کند. قرارداد آتی بیت کوین باعث ایجاد نقدینگی در بازار می‌شود و در عین حال موقعیت‌های بیشتری را به منظور خرید و فروش برای تریدرها فراهم می‌کند.
قطعا می‌دانید که تا این لحظه، بیت کوین بزرگ‌ترین ارز رمزنگاری شده دنیا از لحاظ ارزش بازار است. همچنین می‌دانیم که بیت کوین، یک ارز به شدت پر نوسان محسوب می‌شود. برای مثال، در ماه مارس ۲۰۲۰، تنها در چند روز به دلیل ترس از وضعیت پاندامی ویروس کرونا، قیمت بیت کوین فرو ریخت. در ماه سپتامبر، قیمت آن افزایش پیدا کرد و به ۱۲ هزار دلار رسید. اما باز هم ناگهان ارزش بیت کوین کاهش یافت و دوباره به کانال ۱۰ هزار دلار بازگشت.
قرارداد آتی بیت کوین چیست؟
در بازار نقدی، جایی که بیت کوین خرید و فروش می‌شود، تریدرها مجبور هستند تا ارزهای رمزنگاری شده خود را با قیمت روز بفروشند. اما چه می‌شد اگر راهی وجود داشت تا روی قیمت ۸ هزار دلار به توافق می‌رسیدیم، این قیمت را ثبت می‌کردیم و چندین ماه بعد با همین قیمت، بیت کوین را دریافت می‌کردیم؟ بنابراین اگر حتی چند ماه دیگر قیمت بیت کوین ۱۲ هزار دلار بود، با توجه به این توافق، بیت کوین را با قیمت ۸ هزار دلار می‌خریدیم.
به این شیوه، قرارداد آتی (Futures Contract) گفته می‌شود. یک قرارداد آتی یا قرارداد آینده، یک توافق میان دو تریدر است تا یک تریدر در زمان خاص، قیمت تعیین شده و میزان مشخص، به خرید یا فروش یک دارایی متعهد شود.
این مطلب راهم مطالعه کنید: قرارداد آتی چیست و استفاده از آن چه مزایایی دارد؟
برای مثال، شما در شهریور ماه وارد قراردادی می‌شوید تا ۱ بیت کوین را در ماه آذر با قیمت ۱۰ هزار دلار خریداری کنید. همچنین می‌توانید سمت دیگر توافق قرار بگیرید و شخص فروشنده شما باشید. در این توافق، اگر شما خریدار باشید، قطعا دوست دارید تا ماه آذر، قیمت بیت کوین بسیار بالاتر برود، چرا که شما با قیمت پایین‌ترین به توافق رسیده‌اید. اگر فروشنده باشید، قطعا دوست دارید قیمت بیت کوین تا آن زمان کاهش پیدا کند، چرا که با قیمت بالاتر حالا می‌توانید بیت کوین بیشتری خریداری کنید.
افزایش محبوبیت قرارداد آتی بیت کوین
قراردادهای آتی به طور رسمی از سال ۱۹۷۲ وارد بازارهای بین‌المللی شد. اما زمان زیادی از ورود این شیوه در دنیای بیت کوین و دیگر ارزهای رمزنگاری شده نمی‌گذرد. در اصل، هنگامی که گروه‌هایی نظیر CME Group و TD Ameritrade وارد میدان شدند، بسیاری از مردم به قراردادهای آتی بیت کوین هجوم آوردند. در سال ۲۰۱۷، زمانی که قراردادهای آتی بیت کوین برای اولین بار در بورس اختیار معامله شیکاگو (CBOE – بزرگ‌ترین بورس معاملات اختیار معامله در آمریکا) وارد شد، وب سایت CBOE از شدت ورود مردم دچار آشفتگی و هیجان شده بود. همچنین در پلتفرم Bakkt، که یک پلتفرم معاملات آتی بیت کوین محسوب می‌شود، روزانه بیش از ۱۱ هزار قرارداد بیت کوین در حال انجام است.
تا زمان نگارش این مطلب، تا تاریخ ۱۰ سپتامبر، ارزش قراردادهای آتی بیت کوین روی صرافی بایننس به ۲٫۰۳ میلیارد دلار رسیده است. این رقم در پلتفرم Houbi معادل با ۲٫۰۱ میلیارد دلار، در صرافی OKEx به ۱٫۸۵ میلیارد دلار و در صرافی BitMEX به ۱٫۰۵ میلیارد دلار رسیده است.
قراردادهای آتی، یک روش عالی برای اضافه کردن نقدینگی به بازار است که در عین حال موقعیت‌های خرید و فروش بالایی را هم فراهم می‌کند. در حقیقت، وجود قراردادهای آتی بخش مهمی از تحول یک دارایی است.
دلیل استفاده از قرارداد آتی بیت کوین چیست؟
این که چرا ما بیت کوین را در همان زمان با قیمت مثلا ۸ هزار دلار خریداری نمی‌کنیم، این است که خودمان بیت کوین‌ها را نگهداری نکنیم.
بگذارید ابتدا نگاهی به تاریخ قراردادهای آتی بندازیم. قراردادهای آتی ابتدا در قرن ۱۷ توسط یک سامورایی ژاپنی مورد استفاده قرار گرفت. شخصی که پول برنج خود را پرداخت می‌کرد. این سامورای‌ها قصد داشتند تا مطمئن شود ارزش پول برنجی که می‌دهند کاهش پیدا نکند و با همان قیمت قبلی آن را خریداری کنند.
در زمینه بیت کوین، همین مسئله در جریان است. تریدرها با استفاده از قرارداد هوشمند، مطمئن می‌شوند که برای خود با قیمت حال حاضر، بیت کوین خریده‌اند، اما تا زمان سر رسید قرارداد، بیت کوین را در کیف پول خود ذخیره نمی‌کنند.
در ابتدا قراردادهای آتی با کالای فیزیکی مانند طلا و نفت انجام می‌شد. این ابزارها به تولیدکنندگان (بیشتر از هر شخصی کشاورزان یا معدنچیان) اجازه می‌داد تا با تعیین کردن قیمت دارایی از قبل، ریسک مالی خود را مدیریت کنند و کاهش دهند. حتی یک شرکت هواپیمایی هم می‌تواند هزینه سوخت خود را از قبل تعیین کنید، به این ترتیب در یک قرارداد آتی هر دو طرف قرارداد سود می‌برند.
خریدار که همچنین به آن پوزیشن بلند مدت هم گفته می‌شود امیدوار است که ارزش دارایی پایه افزایش یابد. بر خلاف او، فروشنده قرارداد آتی یا پوزیشن کوتاه مدت امیدوار است که ارزش آن کاهش یابد تا سود بیشتری کسب کند.
یکی از ویزگی‌های جذاب قرارداد آتی این است که به فرد اجازه می‌دهد که ریسک خود را بدون نگه داشتن استیبل کوین یا ارز فیات در صرافی کاهش دهد. خریدار می‌تواند سود خود را هنگام تعطیلات بانکی یا دوره بازپرداخت پول افزایش دهد. استخراج کنندگان بیت کوین هم از طریق این ابزار برای حفظ درآمد آینده و کاهش عدم اطمینان ناشی از جریان پول استفاده می‌کنند.
علت تفاوت قیمت در معاملات آتی و نقطه‌ای
همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم، هنگام معامله از طریق بازار نقدی یا نقطه‌ای، سفارش بلافاصله تسویه می‌شود. اما در معاملات آتی، فروشنده این تسویه حساب را به تعویق می‌اندازد و بسته به شرایط بازار ممکن است پول بیشتر یا کمتری را تقاضا کند.
اما یک نکته وجود دارد. برای جلوگیری از دستکاری بازار محاسبه حاشیه در قیمت معامله یک قرارداد در نظر گرفته نمی‌شود. صرافی‌های مشتقات ارز دیجیتال معمولا شاخص‌هایی را به نام «قیمت منصفانه» در نظر می‌گیرند که از طریق میانگین قیمت معاملات نقطه‌ای به دست می‌آید.
با انجام این کار صرافی‌های ارائه دهنده قراردادهای آتی انگیزه دستکاری در قیمت را کاهش می‌دهند. قیمت منصفانه دارایی، برای تعیین اینکه آیا یک پوزیشن از حاشیه زیادی استفاده می‌کند و باید بسته شود هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شناخت مفاهیم اساسی یک قرارداد آتی
امکان فروش در یک قرارداد آتی و خرید همان مقدار در آینده به منظور محافظت از دارایی وجود دارد. مسئله مورد نظر در این استراتژی، حاشیه سپرده‌گذاری شده توسط هر دو طرف معامله برای تحقق این معامله است.
وقتی بازار به سمت بالا حرکت می‌کند، حاشیه از فروشنده به خریدار انتقال می‌یابد. از آن‌جایی که بر اساس قیمت منصفانه انجام می‌شود، این اتفاق به صورت خودکار و در هر ثانیه رخ می‌دهد.
برای مثال، فرض کنید که فردی ۱۰۰ تتر در قرارداد آتی بایننس سرمایه‌گذاری می‌کند. این سرمایه‌گذار ممکن است تمایل به خرید قرارداد آتی بیت کوین به ارزش ۱۰۰۰ تتر با اهرم ۱۰ برابری باشد.
این خریدار نمی‌تواند قرادادهای آتی خود را برداشت کند یا به صرافی عادی بایننس منتقل کند. چرا که یک قرارداد آتی بیت کوین مانند یک بیت کوین واقعی نیست.
همانطور که در مثال بالا دیده می‌شود، یک سفارش ۰/۱۱۴ بیت کوینی به ارزش ۱۰۰۰ تتر برای این سرمایه‌گذار تنها ۴۹/۸۷ دلار هزینه دارد. این هزینه در واقع حاشیه اولیه لازم برای قرارگرفتن در این پوزیشن است. اگر قیمت بیت کوین (قیمت منصفانه) شروع به کاهش کند، وثیقه بزرگتری مورد نیاز است.
هر دو سوی معامله باید مبلغی را به عنوان حاشیه سپرده‌گذاری کنند، البته این حاشیه بسته به شرایط بازار متفاوت است.
همچنین یک هزینه پنهان هم برای این قراردادهای آتی وجود دارد. معمولا قراردادهای آتی ارز دیجیتال هیچگاه منقضی نمی‌شوند.
چطور می‌توان از قرارداد آتی خارج شد؟
همانطور که گفتیم، قراردادهای آینده یکی از بهترین روش‌ها برای اضافه کردن نقدینگی به بازار است و می‌توانند موقعیت‌های خرید و فروش فراوانی را فراهم کنند. دلیل اصلی این امر، این است که قراردادهای آتی عموما تا هنگام تاریخ انقضا تحت کنترل یک شخص باقی نمی‌مانند، بلکه این قراردادها مانند هر دارایی دیگری خرید و فروش می‌شوند. همانطور که قیمت و ارزش بیت کوین بسیار پر نوسان است، قیمت و ارزش قراردادهای آتی هم نوسان بالایی دارد.
هنگامی که وارد یک قرارداد آینده می‌شویم، ۳ راه وجود دارد تا یک تریدر از این قرارداد خارج شود. این ۳ راه عبارت‌اند از: متعادل سازی (Offstting)، تجدید قرارداد (Rollovers) و انقضا (Expiry).
رایج‌ترین روش، متعادل سازی است. جایی که در آن یک تریدر قراردادی دیگر را با همان اندازه و ارزش ایجاد می‌کند و باعث می‌شود موقعیت بین دو قرارداد یکسان شود. تجدید قرارداد، با متعادل‌سازی یک موقعیت انجام می‌شود، اما این متعادل‌سازی دارای یک تاریخ اتقضا است. در نهایت در شیوه انقضا، همانطور که از نام آن پیدا است، زمانی رخ می‌دهد که قرارداد به پایان تاریخ خود برسد و دو طرف، قرارداد را با قیمتی توافق شده خرید و فروش کنند.
مزیت قراردادهای آتی نسبت به معاملات نقطه‌ای و نقدی
فرض کنیم اگر یک شخص خریدار ۱۰۰۰ دلار سرمایه داشته باشد، می‌تواند دارایی خود را برای معاملات کوتاه مدت استفاده کند. برای مثال می‌تواند ۲۰۰ دلار را به عنوان حاشیه برای خرید ۰/۱۱۴ بیت کوین در نظر بگیرد، در حالی که ۸۰۰ دلار دیگر برای خرید پوزیشن اهرمی روی آلت کوین‌ها هزینه کند.
برخی از تریدرها ممکن است با داشتن مبالغ زیاد در صرافی‌ها راحت نباشند. معاملات اهرمی با امکان فروش در اندازه‌های کوچک‌تر میزان قرار گرفتن در بازار را کاهش می‌دهند.
معامله‌گران حرفه‌ای اما راه دیگری را پیش می‌گیرد. این افراد با ساختن سپرده‌های کوچک به صورت روزانه یا هفتگی، سود ببرند و به اهداف خود می‌رسند. البته باید در نظر داشت این نوع رویه در عین حال که می‌تواند سود مناسبی را به ارمغان بیاورد، در صورت ضرر، می‌تواند خسارت زیادی را هم به همراه داشته باشد.
قراردادهای آتی و پوشش ریسک
یکی دیگر از روش‌هایی که در قراردادها صورت می‌گیرد، حصار یا پوشش ریسک است. پوشش ریسک (Hedging) روشی به منظور کاهش ریسک است تا از تریدرها در برابر نوسانات ارزهای رمزنگاری شده محافظت کند.
یک تریدر را در نظر بگیرید که ۳ بیت کوین را در قیمت ۱۰ هزار دلار با در نظر گرفتن مسائل زیر خریداری کرده است:
- او اعتقاد دارد که قیمت بیت کوین در پایان ماه افزایش پیدا خواهد کرد، اما می‌خواهد از موقعیت خود در صورت کاهش قیمت‌ها محافظت کند.
- به منظور محافظت از موقعیت خود، او می‌تواند وارد یک قرارداد آتی شود تا یکی از بیت کوین‌های خود را تا پایان ماه به قیمت ۱۰ هزار دلار بفروشد.
- در انتهای ماه، اگر قیمت بیت کوین افزایش پیدا کرد، او می‌تواند با فروش دو بیت کوین باقی مانده، سود کند.
- اگر قیمت‌ها کاهش پیدا کرد، او پول از دست می‌دهد، اما به لطف این قرارداد، او یک بیت کوین دارد که می‌تواند به قیمت ۱۰ هزار دلار بفروشد.
ایجاد حصار یا وجود ریسک، روشی به منظور کاهش ریسک کلی معاملات است، اما با این حال می‌تواند برخی از سودهای احتمالی را هم برای تریدر محدود کند.
سخن پایانی
دنیای قرارداد آتی بیت کوین یک بازی و شوخی نیست. ایجاد یک قرارداد آینده به معنی یک تعهد جدی است و در پایان تاریخ قرارداد، شخص معامله کننده وظیفه قانونی دارد تا آن را تکمیل کند.
قراردادهای آتی در صورتی که بدون برنامه و پیشبینی انجام شوند، می‌توانند باعث از دست رفتن پول شوند. مخصوصا در دنیای ارزهای دیجیتال که در حال حاضر به شدت پر نوسان هستند.
نظر شما در خصوص قراردادهای آتی چیست؟ آیا تا به حال از یک قرارداد آتی بیت کوین استفاده کرده‌اید؟ دیدگاه خود را با کوین نیک به اشتراک بگذارید.
منبع: Decrypt
