این روزها بازار ارزهای دیجیتال، بسیار داغ شده اما از آنجا که این ارزها به تازگی وارد بازار ایران شده‌اند؛ دنیای آن‌ها برای اکثر مردم، ناشناخته است و به همین دلیل ما در ایران، با کمبود تریدر حرفه ای مواجه هستیم. اما ظرف مدت کوتاهی ارزهای دیجیتال به دلیل جاذبه زیاد کریپتوکارنسی، مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفتند و خرید و فروش ارزهای دیجیتال، رونق پیدا کرد.
عدم آگاهی و شناخت در هر بازاری، می‌تواند زیان‌های جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. کوین نیک با توجه مسئولیت‌های اجتماعی که بر عهده دارد، تلاش می‌کند تا ضمن افزایش آگاهی در این خصوص، به فعالان بازار کمک کند تا تصمیم‌گیری بهتری داشته باشند و با چشم باز، عمل کنند.
در مطلب گذشته، با دنیای تریدرهای ایرانی آشنا شدیم و در این مقاله قصد داریم با ۳ نفر از فعالان شناخته شده بازار، محمدعلی خانی مدیر کانال مهندس خانی، حسین منتظر مدیر فروش هولدینگ نیک اندیشان و امید فدوی فعال حوزه آموزش ارزهای دیجیتال، صحبت کنیم. در ادامه این مقاله از کوین نیک همراه ما باشید تا با مشخصات تریدرهای حرفه‌ای بازار که در دنیای ارزهای دیجیتال سود می‌کنند، آشنا شوید.
مهندس خانی: طمع، بزرگترین سم ترید استو من به شخصه، ۳ بار سرمایه‌ام را از دست دادم
محمدعلی خانی
محمدعلی خانی هستم، مدیر کانال تحلیل با مهندس خانی. تحصیلات آکادمیک من در حوزه مهندسی و خارج از حوزه تریدینگ است اما به دلیل علاقه زیاد به بازارهای مالی، از ۳۲ سالگی یعنی حدودا ۴ سال قبل، از طریق بورس تهران وارد حوزه ترید شدم. در حال حاضر نزدیک به ۲ سال است که به صورت حرفه‌ای، در حوزه تحلیل و ترید ارزهای دیجیتال، فعالیت می‌کنم. ترید را از طریق مطالعه مقالات، فیلم‌های آموزشی متعدد و اجرای آن‌ها در موقعیت‌های معاملاتی، یاد گرفتم و هر روز هم به دنبال یادگیری بیشتر و بهتر هستم.
محمدعلی خانی
کوین نیک: به نظر شما، ترید یعنی چه و تریدر حرفه ای چه شخصی می‌تواند باشد؟
مهندس خانی: ترید به معنی معامله‌گری است و به عنوان یک شغل، مطرح است. شرط اولیه هر شغل، ایجاد درآمد دائمی است که قطعا از طریق چند ساتوشی و معامله موفق، به دست نمی‌آید. حتی چند معامله موفق هم، برای موفقیت یک تریدر ملاک نیست؛ زیرا به راحتی و با یک حرکت اشتباه، تمام سود قبلی از بین می‌رود.
در واقع تریدر، معامله‌گری است که باید این ویژگی را در خودش نهادینه کند تا در دراز مدت، به سود پایدار برسد:
- طمع نداشتن (بزرگترین سم ترید)
- سرکوب احساسات
- مدیریت سرمایه
- وجود استراتژی و پایبندی به آن
- رعایت ریسک به ریوارد و حد ضرر
- کسب دائم اطلاعات و دانش‌های مربوط به ترید
کوین نیک: یک تریدر حرفه ای باید در چه زمینههایی دانش داشته باشد؟
مهندس خانی: به نظرم برای روشن‌تر شدن موضوع، باید اینطور پاسخ دهم که بهتر است بدون داشتن این مهارت‌ها، وارد دنیای ارزهای دیجیتال نشوید.
- شناخت تحلیل فاندامنتال یا بنیادی
- آشنایی کامل با تحلیل تکنیکال، تجربه کافی در این زمینه و شناخت ابزارهای آن
- شناخت انواع روش‌های معاملاتی
- آشنایی با روانشناسی و احساسات بازار
اما کسب دانش در هر کدام از این زمینه‌ها، تنها ۱۰ درصد کار است و ۹۰ درصد باقیمانده، تجربه در اجرای آن‌ها است. شاید با یک مثال، بهتر بتوان این موضوع را درک کرد. مقایسه رانندگی شخصی که ۲۰ سال است که رانندگی می‌کند اما گواهینامه ندارد؛ با شخصی که گواهینامه گرفته است و به تازگی رانندگی می‌کند.
در واقع فقط با گذاشتن وقت و کسب تجربه در دراز مدت، می‌توان عملکرد یک تریدر را سنجید. شخصا مواردی مشاهده کردم که تریدر طی ۲ ماه، ۳۰۰ درصد سود کرد و در ماه سوم، به ۹۰ درصد ضرر رسید. به همین دلیل می‌گویم که یک تریدر، حتما باید در مواردی که ذکر کردم، تجربه کافی کسب کند.
این مطلب راهم مطالعه کنید: آموزش تحلیل تکنیکال ۳ / سطح حمایت و مقاومت به چه معناست و چطور تعیین می‌شود؟
کوین نیک : اخلاق و موفقیت یک شخص فعال در حوزه ارز دیجیتال، چه ارتباطی با هم دارند؟
مهندس خانی: بخش بزرگی از عملکرد یک تریدر، به خصوصیات اخلاقی او بر می‌گردد. یک تریدر حتما باید روی طمع و احساسات خود، کنترل بسیار قوی داشته باشد.
فکرهای مسمومی که باعث طمع می‌شوند، از قبیل:
- از این بالاتر هم می‌رود، حیفه که اینجا خارج شوم. (ریزش می‌کند و در حالی که تو سود بوده، با ضرر خارج می‌شود.)
- حالا وقتش رسیده که مسیرش را تغییر دهد، بهتر است سرمایه بیشتری، وارد پوزیشن کنم. (بالعکس حرکت می‌کند و ضرر سنگین‌تر می‌شود.)
- اگر پول قرض کنم؛ با یک معامله، قرضم را پس می‌دهم و کلی پول در می‌آورم. (طبق پیش‌بینی حرکت نمی‌کند و چند ماه به امید برگشت مارکت، صبر می‌کند و در آخر، با ضرر بیرون می‌آید.)
- خانه را می‌فروشم، وارد ترید می‌کنم؛ یک ماه دیگر ۲ برابرش را می‌خرم. (با پول فروش خانه، حالا ماشین هم نمی‌تواند بخرد.)
به عنوان شخصی که در این زمینه ارتباطات زیادی دارم، بارها شاهد دریافت پیام از افرادی بودم که با این ذهنیت، وارد معامله شده بودند. طلاق، خودکشی و زندان، گوشه‌ای از عواقب تفکراتی است که طمع در ذهن یک تریدر ایجاد می‌کند.
اما تفکراتی که احساسات، در ذهن تریدر ایجاد می‌کند، مثل:
- از این حرکت، جا نمانم.
- باید ضرر پوزیشن قبلی را در این پوزیشن، جبران کنم.
- چرا حرکت آن برعکس شده، باید زودتر خارج شوم.
برای کنترل این حالت‌ها، آرامش به عنوان یک پیش‌نیاز، مطرح است و به دلیل استرس بسیار زیادی که این کار دارد؛ مدیتیشن می‌تواند به کنترل احساسات و کسب آرامش، کمک شایانی کند.
یک تریدر باید باور داشته باشد که فرصت‌های زیادی در بازار وجود دارد و هیچ‌وقت به دلیل ترس از دست رفتن یک فرصت، ریسک نکند.
کوین نیک: کدام یک از دوره‌های آموزشی حوزه تحلیل ارزهای دیجیتال، مناسب هستند؟
مهندس خانی: دوره‌های آموزشی زیادی در رابطه با ترید و تحلیل تکنیکال، برگزار می‌شوند که به عنوان اولین قدم برای ورود به مارکت، می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
از آنجایی که در رابطه با تحلیل تکنیکال، ابزارها و روش‌های بسیار زیادی وجود دارد؛ شاید امکان یادگیری تمام آن‌ها وجود نداشته باشد. لذا یک تریدر باید به دنبال ابزارهایی بگردد که با ذهنیت و رفتار معاملاتی‌اش همگن باشند. ضمن اینکه نتیجه‌گیری یک تریدر از یک روش معاملاتی و یک ابزار، به هیچ‌وجه شبیه سایر ابزارها و روش‌ها نیست.
مثالا همواره در گروه‌های تحلیلی، بین الیوت کاران و مابقی تحلیلگران، بحث صورت می‌گیرد؛ درحالی که هر کدام از معامله‌گران با روش خود، مشغول معاملات سود ده هستند.
«یک تریدر باید برای هر شرایطی آماده باشد. تحلیل، یک احتمال است و قطعیت ندارد؛ پس حتما هنگام وارد شدن به یک پوزیشن معاملاتی، باید برای اشتباه بودن تحلیل، آمادگی داشت. حد ضرر، پله زدن و میانگین کم کردن، از جمله مواردی هستند که برای همین مواقع، به وجود آمده‌اند.
ضمن اینکه گاهی بازار دچار حرکات هیجانی می‌شود که تحلیل را مشکل می‌کند، بهترین کار برای یک تریدر در این مواقع، صبر برای تثبیت بازار است.
به شخصه در اوایل فعالیت، ۳ بار کل سرمایه‌ای که وارد ترید کرده بودم را از دست دادم؛ اما هر بار درس جدیدی گرفتم و هنوز هم سعی می‌کنم درسی جدیدی از هر معامله بگیرم. روزانه بیش از ۱۰ ساعت، به نمودارها نگاه می‌کنم تا بتوانم رفتار و احساسات بازار را درک کنم و یک موقعیت مناسب، برای ورود به معامله پیدا کنم.
حسین منتظر: تریدر حرفه ای صبور و دنبال یادگیری است
حسین منتظر
حسین منتظر هستم، مدیر فروش مجموعه کوین نیک. بیش از ۴ سال است که با بازار ارزهای دیجیتال آشنا هستم. من تحلیلگر بازار نیستم که بتوانم دیگران را راهنمایی کنم اما عمده تحلیل‌هایی که شخصا انجام می‌دهم و بر اساس دانش و مدیریت سرمایه‌ام پیش می‌برم؛ تا به حال موفق و مثبت بوده است و در مجموع، از شرایط بازار راضی هستم.
حسین منتظر
کوین نیک: شما به چه کسی، تریدر حرفه ای می‌گویید؟
منتظر: به نظر من تریدر فردی است که دانش فنی تحلیل روی نمودارها را داشته باشد و بر اساس تجربه حضور خود در مارکت مورد نظرش، ترید کند. به نظر من، میزان حجم معاملات و تعداد آن، مهم نیست؛ مهم این است که یک تریدر، چقدر وقت برای یادگیری و چقدر زمان و هزینه برای کسب تجربه و حضور در مارکت بگذارد.
یک تریدر حرفه ای باید علاوه بر رصد نمودارها و دانش فنی برای تحلیل نمودارها بر اساس تکنیکال، از اخبار و وقایع مارکت مورد نظر که تحلیل های فاندامنتال را می‌سازند، مطلع باشد و با روند بازار پیش برود.
کوین نیک: تریدر حرفه ای باید چه مشخصه‌های اخلاقی داشته باشد؟
منتظر: یک تریدر باید از لحاظ شخصیتی صبور، خلاق و دنبال یادگیری باشد، احساسی تصمیم نگیرد و از شکست‌هایش تجربه کسب کند.
برای یادگیری اصول ترید، باید ابتدا بازار را بشناسید و از دانش فنی و تجربه اساتید معتبر آن استفاده کنید، تمرین کنید و از یادگیری خسته نشوید.
کوین نیک: وقتی بازار مطابق میل ما پیش نمی‌رود، چه باید کرد؟
منتظر: در برخی مواقع ممکن است بازار، طبق پیش بینی‌های شما حرکت نکند. در این صورت، قرار نیست که زود از کوره در بروید؛ پس در این شرایط، صبوری و یادگیری بیشتر، کمک بزرگی خواهد بود. من خودم هم تجربه مشابهی داشتم و در مواقعی که متضرر شدم، حس انتقام‌جویی از بازار، باعث شده تا بیشتر ضرر کنم. ترید انقام‌جویانه، به ندرت پایان خوشی دارد. زیرا در ترید انتقام‌جویانه، شخص سعی می‌کند تا در بازاری که قبلا یک بار شکست خورده و پول خود را از دست داده، دوباره پولش را بازگرداند که عمدتا، موجب شکست دوباره می‌شود.
امید فدوی: گاهی اوقات لازم است تا به جای تردید، روی سرمایه گذاری تمرکز کنیم
امید فدوی
من امید فدوی هستم. از سال ۹۲ در فضای آنلاین و کسب و کار ایران، حضور پیدا کردم و در این مدت، موفقیت ها و شکست های زیادی تجربه کردم. در سال ۹۶ با حوزه ارزهای دیجیتال و بیت کوین، آشنا شدم و در سال ۹۷ وارد عرصه آموزش شدم تا تجربیاتم را به هموطنان عزیز کشورم منتقل کنم. در آذر ماه ۹۷، فعالیت در «وب سایت گروه آموزشی امید فدوی» را شروع کردم. در مدت یک سال گذشته، افتخار برگزاری بیشتر از ۲۰ دوره کلاس حضوری ارز دیجیتال را با همکاری ۲ آموزشگاه، برای بیش از ۶۰۰ نفر داشتم و هم اکنون با پلتفرم‌های بزرگ آموزشی کشور مثل فرانش، دانشجویار، داناپ، ایران آکادمی، تاپ لرن و … همکاری دارم.
امید فدوی
کوین نیک: یک تریدر حرفه ای باید در چه زمینههایی دانش داشته باشد و تسلط در چه اموری، برای او واجب است؟
فدوی: در درجه اول، یک تریدر حرفه ای در بازار پر ریسکی مثل ارز دیجیتال، باید با تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال، آشنایی کامل داشته باشد. در این حوزه، درصد کمتری از تحلیل تکنیکال، تاثیرگذار است؛ زیرا بیشتر به بررسی نمودارهای قیمت در گذشته و به دست آوردن یک سری الگوها، اشاره دارد. میزان تاثیر تحلیل تکنیکال در بازار ارز دیجیتال، حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد است و بیشتر روی ارزهایی با مارکت بالا، تاثیرگذار است؛ ضمن اینکه تحلیل‌ها، بیشتر در کوتاه مدت، تاثیرگذار هستند.»
تحلیل فاندامنتال بیشتر روی اخبار و مسائل پیرامون هر کدام از ارزهای دیجیتال، اشاره دارد و میزان تاثیر آن در بازار ارزهای دیجیتال، حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد است. در واقع یک عامل فاندامنتال هست که می‌تواند تغییر اساسی در قیمت ارز دیجیتال ایجاد کند و حتی یک تحلیل تکنیکال را باطل کند. تحلیل فاندامنتال در بلند مدت، تاثیر بیشتری روی ارزهای دیجیتال دارد.
در درجه بعدی، یک تریدر حرفه ای باید با روش‌های صحیح کار کردن در صرافی‌ها، نحوه خرید و فروش ارزها، کیف پول‌های ارز دیجیتال و نحوه کار با آن‌ها، آشنایی کامل داشته باشد. اهمیت این موارد حتی از تحلیل‌ها، بیشتر است. به این دلیل که یک تریدر، می تواند تحلیل‌های خوبی ارائه دهد و از بازار سود ببرد؛ اما اگر با نحوه نگهداری ارزهای دیجیتال یا خرید و فروش آن‌ها آشنایی نداشته باشد، می‌تواند به راحتی می‌تواند کل سرمایه خود را از دست بدهد.
این مطلب راهم مطالعه کنید: ۱۲ ابزار برتر برای انجام معامله ارز دیجیتال
کوین نیک: ویژگی‌های اخلاقی یک تریدر چیست و چه اصولی را باید رعایت کند؟
فدوی: یک تریدر حرفه ای باید آرامش کامل داشته باشد؛ زیرا زمانی که در اضطراب و تنش است، نمی تواند تحلیل‌های خوبی را ارائه کند و ممکن است حتی ضررهای سنگینی، متحمل شود. مورد بعدی اینکه، یک تریدر حرفه ای باید با مدیریت سرمایه، آشنایی کامل داشته باشد و بتواند سرمایه‌اش را به درستی مدیریت کند. مثلا اگر یک شخص، زمانی که تحلیلی را ارائه می‌کند، کل سرمایه خود را در آن تحلیل و سفارش قرار دهد؛ اشتباه بزرگی کرده است. به این دلیل که اگر تحلیل او درست نباشد یا اینکه شرایط بازار باعث باطل شدن تحلیلش شود، ضرر سنگینی را متحمل خواهد شد. در صورتی که اگر تنها، بخشی از سرمایه‌اش را در سفارش و تحلیل خود قرار می‌داد؛ ضرر به مراتب کمتری متحمل می‌شد و می‌توانست با تحلیل‌های دیگر، آن ضرر کوچک را جبران کند. بهتر است برای تحلیل‌ها و سفارشاتی که در حوزه ارزهای دیجیتال باز می کنیم، فقط و فقط ۱۰ درصد از سرمایه خود را قرار دهیم و البته ۱۰ درصد سرمایه خود را تنها زمانی در آن سفارش، قرار دهیم که تحمل ضرر تحلیل خود و باطل شدن آن را هم داشته باشیم. در واقع نباید تمام تخم مرغ‌های خودمان را در یک سبد، بگذاریم و باید سرمایه‌مان را بین ارزهای مختلف، تقسیم کنیم.
اینکه گاهی اوقات تریدری متحمل ضرر شود، کاملا طبیعی است؛ چون شرایط بازار، همیشه بر وفق مراد ما نیست. برترین تریدرهای دنیا، در حدود ۵۰ درصد از معاملات‌شان، ضرر می‌کنند؛ اما باقی اوقات، کاری می‌کنند تا بتوانند آن ضرر را با تحلیل‌های درست، منطقی و دور از هیجانات بازار، به سود تبدیل کنند. نتایج تحقیقات نشان داده که در بازار شناخته شده‌ای مثل فارکس، حدود ۷۷ درصد تریدرهای تازه‌کار، با ضرر از این بازار خارج می‌شوند. این موضوع در بازار ارزهای دیجیتال، وخیم‌تر است و حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد تریدرهای تازه‌کار، با ضرر از این بازار خارج می‌شوند.
از طرفی یک تریدر با این موضوع هم به خوبی آشنا است که هر روز نمی‌شود در بازار، سود کرد و گاهی اوقات لازم است تا برای ضرر نکردن، مدت کوتاهی از بازار خارج شد. اما بعضی‌ها دنبال سود ثابت ماهانه هستند که دقیقا اشتباه بزرگی می‌کنند. تمام بازارهای مالی، به این صورت هستند که در بعضی از روزهای سال، شرایط خوبی برای سود کردن در آن‌ها وجود دارد و گاهی اوقات، شرایط نامساعد است که باید از بازار خارج شد. پس سود ثابت ماهیانه، معنی ندارد .
یک تریدر حرفه ای هرگز پیگیر اخبار حاشیه‌ای نمی‌شود و تنها اخبار مربوط به حوزه خود را از منابع معتبر، پیگیری می‌کند؛ به این دلیل که پیگیری بیش از حد اخبار، خصوصا اخبار منفی، می‌تواند باعث ایجاد تنش، اضطراب و در نتیجه، ارائه تحلیل‌های نادرست شود.
کوین نیک: اصول حرفه‌ای ترید را از چه طریقی می‌توان فرا گرفت؟
فدوی: با یک سرچ ساده در اینترنت، می‌توان به دوره‌های مختلفی در این زمینه رسید. من هم در این زمینه، آموزش‌هایی را چه به صورت آنلاین و به صورت حضوری، ارائه می‌کنم. اما نکته مهمی که وجود دارد، این است که اگر ما بهترین اساتید و بهترین دوره‌ها را هم داشته باشیم یا در گران‌ترین دوره‌ها شرکت کینم؛ باز هم دلیل بر این نمی‌شود که یک تریدر حرفه ای شویم.
مثلا اگر ما بهترین مربی شنا را داشته باشیم و این مربی اصول اولیه و مهم را قبل از اینکه وارد آب شویم، به ما آموزش دهد؛ آیا ما یک شناگر ماهر می‌شویم؟ قطعا جواب منفی است. چیزی که ما رو به یک شناگر ماهر تبدیل می‌کند، این است که وارد آب شویم و تمرین و تکرار کنیم. دقیقا همین موضوع برای یک تریدر حرفه ای شدن هم صدق می‌کند. ما می‌توانیم بهترین اساتید را داشته باشیم یا اینکه گران‌ترین دوره‌ها را شرکت کنیم؛ اما این موضوع ما را یک تریدر حرفه ای نمی‌کند. این فقط باعث می‌شود که ما دانش و اطلاعات کافی را به دست بیاوریم. دانش و اطلاعات، قدرت بالقوه هستند و تا زمانی که آن‌ها را اجرایی نکنیم، به قدرت بالفعل تبدیل نمی شوند. نکته‌ای که وجود دارد این است که برای یک تریدر حرفه ای شدن، باید اصول اولیه را کاملا بدانیم و بعد آن‌ها را تمرین و تکرار کنیم. اگر یک شخص بخواهد به یک تریدر حرفه ای تبدیل شود، باید تمام تحلیل‌های خود را یادداشت کند؛ جدا از اینکه آن تحلیل، منجر به سود شده یا ضرر. سپس با بررسی این موارد، روز به روز تجربه و مهارتش را بالاتر ببرد؛ اینکه چه عواملی باعث موفقیت تحلیل‌هایش شده و چه عواملی باعث شکست و باطل شدن آن‌ها شده است.
تریدر بودن جزو پر مخاطره‌ترین شغل‌های دنیا، محسوب می‌شود؛ اما از همان طرف به عنوان یکی از پر درآمدترین شغل‌های هم دنیا تلقی می‌شود. نکته‌ای که وجود دارد، این است که اگر یک نفر صرفا به جهت مباحث درآمدی، وارد این حوزه شود؛ قطعا نتیجه مطلوبی نخواهد گرفت. به این دلیل که با چند ضرر، نا امید می‌شود. شرط مهم این است که شخص، به این حوزه با تمام وجود، علاقه داشته باشد؛ چه سود کند چه ضرر. علاقه می تواند یک عامل محرک و مهم برای ما باشد. این دقیقا همان چیزی است که خیلی‌ها به آن توجه نمی کنند و صرفا هیجانی و از روی حرف‌هایی که می‌شنوند، وارد یک حوزه می شوند؛ حال می خواهد آن حوزه، ارز دیجیتال باشد یا بازار فارکس و بازار بورس یا هر کسب و کار دیگری.
پس ۲ عامل مهم هستند که یک تریدر مبتدی و تازه‌کار را با یک تریدر حرفه ای متمایز می کنند: یکی اینکه تمرین و تکرار کنیم، دوم اینکه واقعا به این حوزه، علاقه داشته باشیم.
این مطلب راهم مطالعه کنید: چرا خرید بیت کوین بهترین راه سرمایه گذاری است؟
کوین نیک: زمانی که اوضاع و احوال بازار بر وفق مراد نیست، چه کاری باید کرد؟ آیا تا به حال این وضع را تجربه کرده‌اید؟
فدوی: تا جای ممکن، در این شرایط باید از بازار دوری کنیم؛ چون هر قدر که برای کسب سود در بازار نامساعد، تلاش بیشتری کنیم، فقط و فقط ضرر بیشتری برای خودمان ایجاد می‌کنیم. بهترین اقدام، این است که به مطالعه و بررسی تحلیل‌های گذشته خود بپردازیم و تا جای ممکن، از ترید دوری کنیم.
اقدام دیگری که خیلی‌ها در شرایط نامساعد، انجام نمی دهند؛ صبر و تحمل است. گاهی اوقات لازم است تا به جای تردید، روی سرمایه‌گذاری تمرکز کنیم. اسطوره سرمایه‌گذاری وارن بافت، می‌گوید: «باید زمانی که همه فروشنده هستند، شما بخرید و زمانی که همه خریدار هستند، شما بفروشید.» زمانی که قیمت‌ها به شدت سقوط می کنند، باید بیشتر روی سرمایه‌گذاری و خرید ارزها در کف قیمت، تمرکز کنیم. ارزهایی که از نظر فاندامنتال و ارزش، برای سرمایه‌گذاری مفید باشند.
قطعا هر تریدری، بازار نامساعد را تجربه کرده است. شاید نزدیک‌ترین زمان برای ذکر در این مصاحبه، اواخر سال ۲۰۱۸ باشد که قیمت‌ها به شدت ریزش کردند و تریدرهای زیادی در این برهه زمانی، در ضرر بودند. دقیقا در اینجا تفاوت تریدر حرفه ای و تازه‌کار مشخص شد، به طوری که تریدرهای تازه کار، از این بازار خارج شدند؛ اما تریدرهای حرفه ای در این برهه زمانی، اقدام به سرمایه‌گذاری و خرید ارز کردند که نتیجه آن را چند ماه بعد، دریافت کردند.
