یکی از بزرگترین سوالات دنیای تکنولوژی و حتی خارج از آن، این است که اصلا بلاکچین چیست و چرا در دنیای مدرن به آن نیاز است؟ برخیها همچنان نتوانستهاند وجود و چگونگی آن را درک کنند و برخیها همین حالا نیز با استفاده از آن، کارهای خود را پیش میبرند. در این مطلب از کوین نیک به مواردی که نیاز به استفاده از بلاکچین دارند میپردازیم.
بگذارید با یک سری سوال این مقاله را جلو ببریم
آیا شما نیاز دارید تا روابط و ارتباطات دیجیتالی را رسمی و امن کنید؟ اگر جواب مثبت است، سوال دیگری به وجود میآید آیا اطلاعات و دادههایی که رسمی و امن ساختهاید به شکلی پویا با تاریخچهای قابل بررسی و مورد تایید ایجاد شدهاند؟
اگر جواب منفی است و اطلاعاتی که در اختیار دارید به ندرت تغییر پیدا میکنند و نیاز به تاریخچه آنها وجود ندارد، بنابراین از دور خارج میشوید و نیازی به استفاده از بلاکچین نیست، اما اگر جواب مثبت است و دارای سیستمی از تاریخچههای قابل استناد هستید، به سراغ سوال بعد میرویم.
آیا اطلاعات و دادهها میتوانند توسط یک مرکز کنترل شوند؟ یا اصلا آیا نیازی به کنترل آنها وجود دارد؟ در این مرحله برخیها جواب مثبتی دارند و برخیها جواب منفی. اگر جواب شما مثبت است و با کنترل شدن اطلاعات خود توسط یک مرکز بزرگ مانند یک موسسه، یک بانک یا یک دولت مشکلی ندارید، بنابراین نیازی به استفاده از بلاکچین هم ندارید. اما جواب برخیهای دیگر منفی است و بر این باور هستند که نقص و بهای اعتماد در این بین بسیار بالا و غیر قابل اطمینان است. بنابراین این اشخاص به سوال بعدی منتقل میشوند.
این مطلب راهم مطالعه کنید: بلاک چین چیست چه کارهایی میتواند انجام دهد؟
آیا سرعت انجام تراکنشها و هر گونه فعالیتهای مختلف در فضای اینترنت مرتبط با اطلاعات مهمترین نکتهای است که باید به آن توجه داشت؟ باز هم به دوگانگی پاسخها میرسیم. برخیها بر این باور هستند که بله، سرعت بسیار مهم است و بنابراین یک شبکه ارزان قیمت کار آنها را راه میاندازد، شبکههایی که بازهم توسط مراکز مختلف کنترل میشوند اما سرعتی بالا ارائه میدهند. اما گروه دیگر جواب قاطعانه خیر را تیک میزنند، چرا که از دید آنها، سیستمی که با آنها اطلاعات ثبت میشود و از دسترس هرگونه کنترل یک مرکز دور است، بسیار مهمتر از سرعت انجام عملیات است.
بنابراین آن دست از افرادی که تا انتهای این چند سوال به جا ماندهاند، نیاز به فضایی به منظور مدیریت و امن سازی اطلاعات و روابط دیجیتالی خود به عنوان یک لایه قابل اطمینان در فضای اینترنت دارند.
استفاده از بلاکچین برای هر کاری مناسب نیست
این نیاز، چشمان غولی به نام بلاکچین را به جهان اینترنت گشود که تبدیل به کابوسی برای برخی از مراکز کنترل اطلاعات و دخالت در برخی امور مالی و موارد دیگر شد و برای برخی دیگر، یک امید برای سر و سامان دادن به اوضاع نا به سامان اینترنت.
البته تکنولوژی بلاکچین برای سالهای متوالی مورد بررسی قرار گرفت است و میلیونها دلار صرف تحقیقات روی آن شده و پس از قرار گیری تحت تعداد بیشماری از تستها به منظور قابل استفاده بودن آن در سناریوهای مختلف، حالا به این جایگاه رسیده است.
تکنولوژی بلاکچین، سرویسهای امنیتی احراز هویت، مجوز و اختیار را در دنیای دیجیتال به مرحله جدیدی رسانده است که نیاز به وجود یک مرکز به منظور کنترل دادهها را از بین میبرد. در نتیجه، این امنیت باعث شده است تا ارتباطات دیجیتالی جدیدی شکل بگیرد و بسیاری به آنها تکیه کنند.
با امن سازی و رسمی سازی ارتباطات دیجیتالی، انقلاب بلاکچین به عنوان یک لایه جدید در اینترنت بنا شد تا تراکنشها و تعاملهای ارزشمند را با خیالی راحت انجام دهند. این عمل که Internet of Value نام گرفته است، نقطه مقابل «اینترنت اطلاعات یا Internet of Information» است که میتوان از جمله آنها به سرورها، اکانتها، دیتابیسها و سایر موارد اشاره کرد که ما بیش از ۲۰ سال است از آنها استفاده میکنیم.
اما، با تمام این توضیحات در مورد استخوان بندی جدیدی که برای انجام تراکنشها و تبادل اطلاعات مهم در اینترنت شکل گرفته، گاهی اوقات بلاکچین، ارزهای رمزنگاری شده و کلا سیستمهای رمزنگاری بر اساس بلاکچین، موردی نیستند که به درد هر شخصی بخورند و به همین دلیل است که در دنیای امروز، همچنان برخیها استفاده از لایههای قدیمیتر اینترنت را به این لایه جدید ترجیح میدهند.
چه زمانی نیاز به استفاده از بلاکچین است؟
بنابراین در هنگام استفاده یا عدم استفاده از بلاکچین، دوباره باید به سوالهایی که در ابتدای مطلب پرسیدیم مراجعه کنیم.
آیا اطلاعات و دادههایی که رسمی و امن ساختهاید نیاز به پویایی و با تاریخچهای قابل استناد دارند؟
یک اطلاعات اگر فقط به صورت کاغذی باشد، به دلیل پیچیده بودن مهر و موم و وجود فیزیکی، سخت است که آن را به درستی جعل کرد. همانند حکاکی روی سنگ، مستند کاغذی نیز ماندگاری و دوام مشخصی دارد.
اما گاهی اطلاعاتی در اختیار داریم که هیچ گاه ثبات ندارند و دائما بر اساس هر شرایطی ممکن است تغییر کنند. مثل عملیاتی که جنبه تراکنشی منظمی دارند. با وجود چنین اطلاعاتی، یک کاغذ نمیتواند از پس ثبت چنین اطلاعاتی بر بیاید. از طرفی دیگر اگر بخواهیم همه آنها را روی کاغذ پیاده کنیم، ثبت آنها نیاز به نیروی انسانی دارد. بنابراین بسیاری از این اطلاعات در یک سیستم کامپیوتری با مدیریت و مرکزیت یک موسسه، بانک یا دولت قرار میگیرند.
اما اگر اطلاعات و تاریخچه آنها، در زمینه ارتباطات دیجیتالی مهم است و نمیخواهید دست هر کسی روی آنها دراز شود، بنابراین بلاکچین قادر است ظرفیت انعطاف پذیری را به کاربر ارائه دهد که اطلاعات را هر چقدر که پویا و بی ثبات باشند، به راحتی ثبت میکند و توسط متولیانی نگهداری میشود که نمیتوانند آن را کنترل کنند یا تغییر دهند.
آیا اطلاعات و دادهها میتوانند یا باید توسط یک مرکز کنترل شوند؟
دلایل زیادی وجود دارد که برخی از دولتها، موسسهها، شرکتها یا هر مرکز دیگری، باید کنترل کاملی روی احراز هویت و مجوز داشته باشند و کنترل آنها مطلوب و قابل اطمینان است. بنابراین نیازی نیست تا زیاد به مسئله متمرکز بودن یا غیر متمرکز بودن یک سیستم ثبت اطلاعات فکر کرد و کارها با همان سیستمها شرکتی راه میافتند.
اما اگر زیر ساخت اطلاعاتی شامل موارد IT باشد و اطلاعات شما آن قدری مهم است که ساخت اکانت و لاگین کردن با یک پسوورد برای شما کافی نیست، بنابراین این بلاکچین است که میتواند به کمک افرادی مانند شما بیاید.
همانطور که ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین در مورد سیستم همتا به همتای این ارز رمزنگاری شده گفته: «بازرگانان و تاجران این حوزه، باید با احتیاط کامل با مشتری برخورد کنند و از آنها اطلاعاتی بیشتر از آنچه که نیاز است دریافت کنند. در هر شرایطی، درصدی از تقلب و کلاهبرداری وجود دارد که امری اجتناب ناپذیر است.»
به این منظور، کلیدهای خصوصی رمزنگاری شدهای شکل گرفت که باعث انجام تراکنشها میشود و امنیت آن دیگر نیازی به سیستمهای متمرکز مانند بانکها و دولتها ندارد. برخی از موسسات که با اینترنت سر و کار دارند، میلیونها میلیون دلار خرج امنیت سیستم خود میکنند اما با وجود بلاکچین، کاهش هزینه و افزایش امنیت، یک راه حل برای این گونه افراد است.
آیا سرعت انجام تراکنشها و هر گونه فعالیتهای مختلف در فضای اینترنت مرتبط با اطلاعات مهمترین نکتهای است که باید به آن توجه داشت؟
آیا دیتابیسی که در اختیار دارید نیازمند به انجام عملیات با بالاترین سرعت ممکن دارد؟ اگر تراکنشها و عملیات میلی ثانیهای چیزی است که شما نیاز دارید، بنابراین بهتر است از بلاکچین فاصله بگیرید و از همان سیستمهای کنترل شده متمرکز استفاده کنید. بلاکچینها به عنوان دیتابیس، کم سرعت و هزینهبر برای ذخیره اطلاعات هستند (پروسه یا ماینینگ هر بلاک در یک زنجیر.) در حال حاضر، سیستمهای اطلاعاتی متمرکز بر اساس مدل سرویس گیرنده و سرویس دهنده، به کار خود ادامه میدهند و همین موضوع باعث شده تا سرعت بسیار بالایی داشته باشند و هزینه کمتری هم روی دست شما بگذارند.
در نهایت، هنوز به طور کامل مشخص نیست محدودیتها و امکانات بلاکچینها چه هستند و چه چیز پیش روی آنها قرار دارد. اما اگر نیاز به امنیت بالا به دور از کنترل شدن توسط مراکز مختلف دارید، استفاده از بلاکچین گزینهی روی میز شما است. اما اگر نیاز به سرعت و یک سری شرایط خاص دارید، بهتر است در حال حاضر از بلاکچین فاصله بگیرید.