ویتالیک بوترین را جامعه بلاک چین به عنوان همبنیانگذار و خالق اتریوم میشناسند. اما پسر نابغهای که پشت این القاب ایستاده کیست؟ «پسر نابغه» و «اعجوبه» فقط دو تا از القابی هستند که برای توصیف ویتالیک بوترین ۲۶ ساله بهکار میبرند. این نابغه ریاضی اتریوم را خلق کرد، ارز دیجیتالی که تبدیل به دومین ارز دیجیتال ارزشمند جهان شده است.
برخلاف خالق ناشناس بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو که هنوز هم هویت او فاش نشده و یک راز باقی مانده، بوترین چهرهای شناختهشده در دنیای ارز دیجیتال و بلاک چین است. همه او را همچنان رهبر مسیر توسعه و هواداری جنبش بلاک چین میشناسند. او نه تنها پای ثابت تمام کنفرانسها و بحثهای آنلاین مرتبط با مباحث فنی بلاک چین و ارز دیجیتال است، بلکه همیشه در مباحث فلسفه بلاک چین و تاثیرش روی بشریت نیز صاحبنظر است.
کودکی
ویتالیک ۳۱ ژانویه ۱۹۹۴ به دنیا آمد. در شهر باستانی کولومنا که در ۱۰۰ کیلومتری جنوب شرقی مسکو قرار دارد. پدرش، دیمیتری متخصص کامپیوتر بود. سال ۲۰۰۰، وقتی ویتالیک فقط شش سال داشت، خانوادهاش از روسیه به کانادا مهاجرت کرد. ویتالیک از همان کودکی یک اعجوبه بود و وقتی هنوز کلاس سوم ابتدایی بود، استعداد عجیبش در یادگیری زبان همه را متعجب کرد و باعث شد به برنامههای مختص بچههای بااستعداد راه پیدا کند.
تکنولوژی بلاک چین
سال ۲۰۰۷ ویتالیک طرفدار پروپاقرص بازی نقشآفرینی آنلاین World of Warcraft شد. از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ ساعتهای زیادی را پای این بازی گذراند؛ اسلحههای زیادی جمعآوری کرد و داستان بازی را تا جای بسیار دوری پیش برد. سال ۲۰۱۰ وقتی بلیزارد، شرکت سازنده بازی، قدرت نابودی را از اسپل سایفون لایف شخصیت وارلاکی که ویتالیک در بازی ساخته بود، حذف کرد، این بازی را بهطور کامل کنار گذاشت. ویتالیک در صحبتهایش گفته است که این اتفاق تاثیر عمیقی بر او گذاشت و حتی یادش میآید که آن شب گریه هم کرده است.
از آنجایی که ویتالیک شخصیتی عمیقا منطقی دارد و در هر چیزی دنبال جواب است، این اتفاق او را به اینجا کشاند که تمام این مشکلات از متمرکز بودن سرویسها نشات میگیرد. World of Warcraft را کنار گذاشت و علایقش را دنبال کرد.
کشف بیت کوین
سال ۲۰۱۱ پدر ویتالیک او را با بیت کوین آشنا کرد. مفهوم ارز دیجیتال همان ابتدا او را جذب نکرد، به همین خاطر چندان به این مفهوم توجه نشان نداد. به نظرش رسید ایده سیستم ارز دیجیتال از آنجایی که هیچ ارزش ذاتی ندارد محکوم است به شکست. اما چند ماه بعد، دوباره سراغ بیت کوین آمد و این بار بیت کوین تاثیر شگرفی روی او گذاشت. هنوز کاری را که بازی World of Warcraft با او کرده بود، فراموش نکرده بود و مصمم شد که بیت کوین و فناوری بلاک چین میتواند جایگزین مناسبی برای سیستم متمرکز باشد. در ذهن ویتالیک بیشتر مصیبتهای عالم زیر سر سیستمهای متمرکز است.
مجله بیت کوین
هر روز علاقهاش به بیت کوین بیشتر میشد و برای اینکه بتواند بهتر مفهوم ارز دیجیتال را درک کند، تصمیم گرفت چند بیت کوین بخرد. همچنین میل شدیدی داشت که عضوی از اقتصاد رو به رشد و تجربی بیت کوین باشد. در آن زمان، توانایی مالی خرید بیت کوین را نداشت و از طرفی تجهیزات کامپیوتری لازم برای استخراج بیت کوین را نیز در اختیار نداشت.
اما ناامید نشد و شروع به چرخیدن در فرومهای بیت کوین کرد و به دنبال افرادی گشت که در ازای کاری حاضر بودند بیت کوین بپردازند. خیلی زود به هدفش رسید و در یکی از این فرومها کسی را پیدا کرد که برای هر مقاله ۵ بیت کوین حقالزحمه پرداخت میکرد. در آن زمان هر مقالهای ۳/۵ دلار میشد. ویتالیک نویسنده پرکاری بود و خیلی زود نوشتههایش نظر بیتکوینباز رومانیایی، میهای آلیسی را به خودش جلب کرد و ارتباط این دو نفر از همین جا شروع شد.
اواخر سال ۲۰۱۱، این دو نفر مجله بیت کوین را به راه انداختند و ویتالیک دبیر تحریریه این مجله شد. خیلی زود مجله بیت کوین تبدیل شد به مهمترین نشریه ارز دیجیتال و از فرمت آنلاین به مجله چاپی تغییر کرد و بعدها هم توسط BTC Media خریداری شد. ویتالیک تا سال ۲۰۱۴ در این مجله مینوشت.
دانشگاه
سال ۲۰۱۲ توانست در دانشگاه واترلو پذیرفته شود، اما علاقهش به بلاک چین موجب شده بود تا از درسهای دانشگاهی عقب بماند و به تحصیلش ضربه بزند. مجبور بود که یکی را انتخاب و سرش را خلوت کند. وقتی کمک هزینه ۱۰۰ هزار دلاری تیل به او پیشنهاد شد، دانشگاه را رها کرد. البته بد نیست بدانید یکی از شرایط این کمک هزینه رها کردن دانشگاه برای ساختن ایدههاست. شعار سازمان تیل این است: بعضی ایدهها را نمیتوان معطل کرد.
برای ویتالیک این حرف کاملا درست از آب درآمد.
ویتالیک دانشگاه را رها کرد، کمکهزینه را قبول کرد و شروع کرد به کار کردن.
اتریوم
تجربه دوساله ویتالیک در نوشتن و بحث و تبادل نظر با جامعه بیت کوین، از او یک فرد متخصص در دنیای بلاک چین ساخت. در مدت زمانی کوتاه ویتالیک قادر بود چیزهایی را ببیند که تعداد کمی از فعالان بلاک چین میتوانستند متوجه آن شوند؛ از جمله اینکه بلاک چین پتانسیل آن را دارد که فقط یک سیستم پرداخت نباشد. او تلاش کرد تا مفهوم تازهای از هسته شبکه بلاک چین جابیندازد، مفهومی که میگفت این شبکه میتواند بستری باشد برای توسعه اپلیکیشنهای کاربردی و غیرمتمرکز بدون اینکه نیازی به دستورالعملهای لایهبندی عملکرد داشته باشند، اما تلاشهایش ناموفق بود.
ویتالیک بوترین در آن زمان نتوانست جامعه بیت کوین را متقاعد کند؛ خودش آستینهایش را بالا زد و شروع کرد به نوشتن یک بلاک چین کاملا جدید. برخلاف ساتوشی ناکاماتو که برای بیت کوین یک زبان برنامهنویسی سخت و زمخت انتخاب کرده بود، ویتالیک از یک زبان برنامهنویسی تورینگ کامل پالایششده و قوی استفاده کرد. از ذهن درخشان ویتالیک بلاک چینی متولد شد که از لحاظ نظری میتوانست از تمام قابلیتهای نرمافزاری بدون نیاز به لایهبندی پشتیبانی کند. سپیدنامه این بلاک چین جدید را نوشت و نامش را اتریوم گذاشت. سپیدنامه را در ابتدا به دوستان و همکارانش داد و آنها این بلاک چین جدید را منتشر کردند.
فکر درخشان ویتالیک تبدیل به یک موفقیت تمامعیار شد، سال بعد و طی فروشجمعی این پروژه ۱۸/۴ میلیون دلار جمعآوری شد. سازمان اتریوم در سوییس تاسیس شد. خیلی زود و در بهار سال ۲۰۱۵، اولین نسخه اتریوم منتشر و تبدیل به محبوبترین پلتفرم بلاک چینی سازمانهای غیرمتمرکز مستقل (DAOs)، اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (DApps) و عرضه اولیه سکهها (ICOs) شد. درحال حاضر اتر، ارز دیجیتال اختصاصی بلاک چین اتریوم دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان از لحاظ حجم بازار است.
بیشتر بخوانید: اتریوم چیست ؟
شایعه مرگ
در تاریخ ۲۶ ژوئن ۲۰۱۷، خبر فوت ویتالیک طی یک حادثه تصادف ماشین همه را متحیر کرد. منبع خبر یک پست در فروم آنلاین سایت ۴chan بود که به چند منبع ناشناس استناد کرده بود. این شایعه خیلی زود با پستی که خود ویتالیک در شبکههای اجتماعی به اشتراک گذاشته بود از بین رفت. او از خودش عکسی را با برگهای در دستش منتشر کرد. روی این برگه شماره آخرین بلاک اتریوم به همراه هش متناظرش نوشته شده بود.
شایعه مرگ ویتالیک تاثیر منفی روی قیمت اتر گذاشت. سرمایهگذارن از ترس سقوط اتر خیلی سریع شروع کردند به فروش. حجم بازار اتر چیزی حدود ۴ میلیارد دلار کاهش یافت اما خیلی زود توانست این مقدار را جبران کند.
موخره
از حسرتهای صنعت بازیسازی جهان این است که ویتالیک بیشتر از بازی، به بلاک چین علاقهمند است. اما از آن سو قطعا ساتوشی ناکاماتوی مرموز از هر کس دیگری خوشحالتر است که ویتالیک جذب بلاک چین شده است و توانسته آن را بهشکل درخشانی توسعه دهد. بدون ویتالیک و ذهن نابغهاش اکوسیستم بلاک چین کاملا دستوپا بسته بود.
پلتفرم اتریوم توانسته نظر غولهای تکنولوژی مانند مایکروسافت، IBM و JPMorgan Chase را به خود جلب کند. Bloomberg Businessweek میگوید اپلیکیشنهای غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم بهترین راهکار برای کسانی است که برای کسبوکارهایشان نیاز به یک سپر دفاعی مقابل دخالتهای غیرمجاز دارند. بااینکه ویتالیک حتی مدرک دانشگاهی ندارد، درباره او گفته شده است:
وقتی ویتالیک درباره بلاک چین صحبت میکند، اساتید استنفورد دفترچههایشان را باز میکنند و شروع میکنند به یاداشتبرداری.
البته شانس با ویتالیک بوترین از خیلی جهات همراه بوده است؛ در زمان مناسب در یک مکان مناسب بوده و خب توانسته به بهترین شکل ممکن از این موقعیت استفاده کند. شکی نیست بدون استعداد ذاتی و شخصیت قدرتمندش، هیچوقت کسی اسمی از او نمیشنید. افرادی مانند بوترین از اندوختههای طلایی بشریت هستند و بعید است که در آینده کسی بتواند موفقیتهای او را تکرار کند. اگرچه هرکسی میتواند تلاش خودش را بکند. در همین لحظه که این مقاله نوشته میشود، ویتالیک مشغول کار روی اتریوم ۲ و یاد گرفتن زبان چینی است.