بعضی از ارزهای دیجیتال، با عنوان کوین حریم خصوصی یا پرایوسی کوین در دنیای کریپتوکارنسی وجود دارند. این ارزهای دیجیتال، دقیقاً مثل یک سپر، از شناسایی هویت یا اطلاعات شخصی افراد محافظت میکنند؛ ناگفته نماند که این مکانیزم دفاعی، توسط ارتشی از تکنیکهای رمزنگاری شکل میگیرد.
کوین حریم خصوصی، یکی از مناسبتترین رمز ارزها برای باج افزارها و مصارف غیرقانونی محسوب میشوند؛ بههمین دلیل، زیر ذرهبین موشکافانه سازمانهای دولتی و نهادهای نظارتی قرار گرفتهاند.
ذات مستعارگونه بیت کوین، امکان تراکنشهای بدون نیاز به شناسایی هویت یا اطلاعات افراد را به ارمغان آورده است، اما این ویژگی به هیچ وجه از بیتکوین، یک ارز دیجیتال کاملاً بینام و نشان نساخته است. از طرفی، تمام تاریخچه تراکنشهای بهصورت عمومی روی یک بلاک چین قرار میگیرد؛ این امکان، باعث میشود که سرمایهگذاران و شرکتها، هویت افراد را از طریق همین تاریخچهها بازسازی کنند. از این جهت، بیت کوین در مقام مقایسه با کوینهای حریم خصوصی، بهمراتب فرق دارد.
همه این تهدیدات علیه هویت و اطلاعات افراد، باعث شد که کوین حریم خصوصی، وارد میدان شود. ارزهای دیجیتالی همچون مونرو (XMR)، زی کش (ZEC) و دش (DASH)، از تکنیکهای مختلف رمزنگاری استفاده میکنند تا هم امنیتی برای تراکنشها حاصل شود و هم کاربران را از چشم نامحرم دور نگه دارند!
حامیان کوینهای حریم خصوصی، بر این باورند که این ارزهای دیجیتال، میتوانند برای اهداف کاملاً قانونی مورد استفاده قرار بگیرند؛ آن هم توسط افرادی که خواهان پرهیز از نظارتهای بالقوه از سمت افراد یا نهادهای بیرونیاند. این، یعنی آنطور هم که بر علیه مصارف غیرقانونی ارزهای دیجیتال حریم خصوصی صحبت میشود، نیست. کوین حریم خصوصی، به کاربران این امکان را میدهند که اطلاعات قابل اشتراک با شرکتها یا سازمانها را تحت سلطه خودشان نگه دارند. علاوه بر همه اینها، ارزهای دیجیتال حریم خصوصی، سطحی از حریم خصوصی تراکنشها را برای کاربران به ارمغان آوردند که تاحالا وجود نداشت.
با همه این اوصاف، نکته قابل تامل در مورد این ارزها، محبوبیت آنها در قبال باج افزارها، پولشوییها و معاملات غیرقانونی در دنیای دارک وب است. در نتیجه، همین محبوبیت، کار دست کوینهای حریم خصوصی داده و مجریان قانونی و نهادهای نظارتی، آنها را مورد توجه قرار دادهاند. بیایید باهم در ادامه، به نحوه کار ارزهای دیجیتال حریم خصوصی و محبوبترین ارزهای دیجیتال امروزه نگاهی داشته باشیم.
ارزهای دیجیتال حریم خصوصی، چگونه کار میکنند؟
ارزهای دیجیتال حریم خصوصی، با روشهای متعددی کار میکنند اما هدف اصلی، در همهشان یکسان است. آن هدف یکسان این است که جزئیات مهم کاربران، مقدار مبالغ و تاریخچه تراکنشها را محفظ نگهدارند؛ بنابراین، جمعآوری اطلاعات کاربران در یک تراکنش بسیار سخت خواهد بود.
بسیاری از ارزهای دیجیتال حریم خصوصی، برای هر تراکنش، یک آدرس یکبارمصرف که “آدرس سِر مخفی” نامیده میشود، ایجاد میکنند تا توسط این روش، هیچ راهی برای اتصال چندین تراکنش مختلف به یک منبع واحد وجود نداشته باشد. تکنیک بعدی که مورد استفاده ارزهای دیجیتال حریم خصوصی است، گواه اثبات با دانش صفر (Zk-SNARK) نامیده میشود. این تکنیک، از مکانیزمهای رمزنگاری پیشرفتهای برای رمزگذاری اطلاعات شناسایی بهره میگیرد.
امضای حلقوی
امضاهای حلقوی (Ring Signatures)، مکانیزمی است که توسط برخی ارزهای دیجیتال مثل مونرو مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع کوین حریم خصوصی، با پیوند دادن چندین آدرس کاربری به همدیگر، تراکنشها را بهصورت ناشناس انجام میدهند و نهایتاً هم مانع از ردیابی تراکنش مورد نظر میشوند.
برخی ارزهای دیجیتال، از فرآیند کوین جوین (CoinJoin) استفاده میکنند. این روش، یک فرآیند ناشناسسازی است که دنیای تراکنشهای بیتکوین را برای کاربران امن میکند. فرآیند کوین جوین، در جهت انجام یک تراکنش چندطرفه بیتکوین مورد استفاده قرار میگیرد. در این استراتژی، همه طرفین، همان مقدار بیتکوین را وارد معامله میکنند و از آن بهره میبرند؛ با این تفاوت که آدرس همه طرفین در هم مخلوط میشود و نهایتاً، ردیابی جزئیات تراکنش، کار حضرت فیل خواهد بود!
مهمترین کوینهای حریم خصوصی
مونرو (Monero)
مونرو، مشهورترین کوین حریم خصوصی است. تا همین لحظه که شما به این بخش از مقاله رسیدهاید، مونرو بالاترین ارزش بازار را داراست. مونرو، ورژنی تهیهشده از ارز دیجیتال بایت کوین (Bytecoin) است که با استفاده از روشهایی مثل تکنیک امضای حلقوی و آدرسهای یکبارمصرف، جزئیات مهمی مثل اطلاعات فرستنده و گیرنده و همچنین، مقدار تراکنش را محفوظ نگه میدارد. این ارز دیجیتال، برخلاف بیتکوین، قابل تعویض (Fungible) است؛ چون قابل تشخیص نیست و سابقه ردیابی هم ندارد.
مونرو در بین هکرها، تقاضاهای مربوط به باج افزارها و دارک وب، بسیار محبوب و پر استفاده است. مثلاً پلتفرم وایت هاوس مارکت (White House Market) که یکی از بازارهای مشهور در دارک وب است، فقط مونرو را بهعنوان روش پرداخت قبول میکند.
زی کش (Zcash)، همزاد بیتکوین
زی کش، دومین عضو اصلی پرایوسی کوینها است. که به شدت تحت تاثیر بیت کوین است. حتی اندازه کل زی کش قابل استخراج، مثل بیت کوین، ۲۱ میلیون واحد است. علاوه بر این قضیه، ارز دیجیتال زی کش، از مکانیزم Zk-SNARK استفاده میکند تا ضیافت شام تراکنشها، بهطور کاملاً محرمانه برگزار شود.
زی کش، برای تراکنشها، حق انتخاب قائل میشود. مثلاً یک تراکنش مربوط به زی کش، شامل دو نوع کاملاً عمومی و کاملاً خصوصی است؛ از این لحاظ، زی کش از نظر مقررات نسبت به مونرو، سازگارتر است. جالب است بدانید که تراکنشهای کاملاً خصوصی، میتوانند شامل یک یادداشت خصوصی هم باشند. ارز دیجیتال زی کش، توسط شرکت غیرانتفاعی الکتریک کوین کمپانی (electric Coin Company) توسعه یافته است.
دش (DASH)
دش، با هدف بهبود، از بیتکوین فورک (منشعب) شد. دش، توانایی مخلوطکردن چندین تراکنش را با فرآیند کوین جوین دارد تا اطلاعات هویتی کاربران و جزئیات تراکنش، محفوظ نگهداشته شوند. گفتنی است که دش، این سیستم حریم خصوصی خود را به یک آپشن اختیاری تبدیل کرده است. دش، دارای گزینهای با عنوان تراکنشهای فوری یا Instand Send هم است که سرعت تایید تراکنشها را به دو ثانیه خواهد رساند. این عضو از ارزهای دیجیتال حریم خصوصی، در بین کشورهایی که با تورم وحشتناکی از ارزهای فیات یا پول نقدشان روبهرو شدهاند هم از محبوبیت بالایی برخوردار است.
جالب است بدانید که سومین عضو اصلی از باشگاه ارزهای دیجیتال حریم خصوصی، یعنی دش، قبلاً به دارک کوین (Darkcoin) معروف بود. درست حدس زدید، دلیل این اسم دقیقاً به دورهای برمیگردد که دش در فروشگاههای خوفناک و غیرقانونی دارک وب رواج زیادی داشت. به هرحال، همانطور که انتظار میرفت، دارک کوین قصه ما در سال ۲۰۱۵ به دش تغییر نام داد.
آیا کوینهای حریم خصوصی، قانونی هستند؟
ارزهایی که امکان ناشناسماندن اطلاعات و جزئیات را دارند (مثل کوین حریم خوصی) در کشورهایی مثل ژاپن و کره جنوبی ممنوع و غیر قانونی محسوب میشوند. کوین حریم خصوصی، در قلمروهایی که ارزهای دیجیتال بهطور گستردهتری قانونیاند، مشروعیت دارند. هرچند، بعضی از مبادلات ارزهای این چنینی، در قبال برخوردهای احتمالی با قانونگذاران، محتاطانه عمل میکنند.
در ژوئن ۲۰۲۰، برایان آرمسترانگ (مدیرعامل و بنیانگذار صرافی کوین بیس (Coinbase))، اذعان کرد که شخصاً تمایل داشت که یکی از اعضای اصلی کوینهای حریم خصوصی، یعنی مونرو را وارد لیست معاملاتی کوین بیس کند، اما طی تماسی که با نهادهای نظارتی داشته، منصرف شده است. طبق گفتههای آرمسترانگ، نهادهای قانونی به او گفته بودند: «این دقیقا آن جنگی نیست که خودت رو به خاطرش وارد جنگ کنی برایان».
برایان آرمسترانگ، در ادامه میگوید: «ما اصلاً نمیدونیم سر این قبری که داریم فاتحه میخونیم، جنازهای وجود داره یا نه. فکر میکنم باید تماسهای سخت و زیادی از این قبیل برقرار کنیم». با همه این اوصاف، آرمسترانگ اعتقاد دارد که نگاه نهادهای نظارتی در مورد کوینهای حریم خصوصی، با گذشت زمان تغییر خواهد کرد.
نوامبر ۲۰۲۰، صرافی شیپ شیفت (ShapeShift)، رمز ارزهای دش و مونرو را از لیست خود حذف کرد؛ این در حالی بود که بیترکس (Bittrex) در ژانویه ۲۰۲۰ دست به چنین اقدامی زد. البته ناگفته نماند که تا زمان نگارش این مطلب، صرافیهای معروفی مثل بایننس (Binance) و کراکن (Kraken)، هردوی این ارزهای دیجیتال حریم خصوصی را در لیست معاملاتی خود نگه داشتهاند.
آینده کوین حریم خصوصی چگونه است؟
درکنار تهدیدهای ملموس و قابل پیشبینی، نهادهای دولتی و شرکتهای تحلیلگر هم تمام تلاششان را برای کرککردن ارزهای دیجیتال حریم خصوصی بهکار گرفتهاند. سپتامبر ۲۰۲۰، سازمان خدمات درآمد داخلی ایالات متحده (IRS) تایید کرد که قراردادی به ارزش ۱.۲۵ میلیون دلار در جهت پیگیری ارزهای دیجیتال حریم خصوصی اختصاص داده است. این قرارداد، به این شرکتها در جهت کمک به توسعه ابزارهایی برای رهگیری و ردیابی ارز دیجیتال مونرو اعطا شد.
نوامبر سال ۲۰۲۰، شرکت تحلیل بلاک چین سایفر تریس (CipherTrace)، که با وزارت امنیت ملی ایالات متحده همکاری میکند، درخواستهای مربوط به ثبت اختراع ابزار رهگیری مونرو را ثبت کرد. همچنین، در می ۲۰۲۱، مرکز ملی جرایم سایبری نروژ از تلاش خود برای کرککردن دو کوین حریم خصوصی (یعنی مونرو و دش) پرده برداشت.
مونرو، دش و یک پرونده پلیسی
ماجرای مونرو و دش در نروژ به یک پرونده آدمربایی و گروگانگیری مربوط میشود. پلیس نروژ معتقد است که با کرککردن دو نوع از ارزهای دیجیتال حریم خصوصی، میتواند به سرنخ این پرونده برسد. اخیراً، پلیس نروژ به یک آدرس ارز دیجیتال مونرو که مربوط به آدمربایان بود دست یافت؛ بعد از پیگیریهای فراوان، معلوم شد که یک بخش از این سرنخ به ارز دیجیتال دش هم متصل میشود. حالا، پلیس امیدوار است که با کرککردن این دو کوین حریم خصوصی، بتواند به این پرونده خاتمه دهد.
اما واقعاً توسعه و ثبت این ابزارها برای رهگیری ارزهای دیجیتال حریم خصوصی مثل مونرو جواب میدهد؟ گذر زمان، همهچیز را معلوم خواهد کرد. اما آنچه که تا همین الان میشود فهمید، تلاش بیوقفه دولتها برای تسخیر کوینهای حریم خصوصی است.
در تمام این مدت، ارزهای دیجیتال حریم خصوصی، محبوبیت بیشتری پیدا کردند. این قضیه، از افزایش قیمت مونرو در ماه می ۲۰۲۱ مشهود است. داستان برمیگردد به آنجایی که خزانهداری ایالات متحده، خواستار گزارش تراکنشهای ارز دیجیتال با ارزش بالای ۱۰ هزار دلار به اداره مالیات از سال ۲۰۲۳ شد؛ نتیجه هم چیزی نبود جز افزایش ۳۰ درصدی قیمت مونرو. وقوع این امر، کاملاً طبیعی بود؛ بسیاری از کاربران، با وجود چنین چالشهای قانونی و نظارتی، باز هم ترجیح میدهند که تراکنشهایشان کاملاً خصوصی بماند.
کلام آخر
با وجود اینکه در حال حاضر پرایوسی کوینها بیشتر در دارک وب و برای انجام کارهای غیر قانونی استفاده میشوند اما دلیل اصلی ساخت آنها نیست و این نوع رمز ارزها کاربردهای بسیاری دارند و برای کسانی که میخواهند به صورت آزادانه و بدون نظارت دولتها کار کنند، جزو محبوبترین ارزهای دیجیتال هستند.
نظر شما در مورد کوین حریم خصوصی چیست؟ آیا دولتها و نهادهای نظارتی، قادر به پیگیری این ارزهای دیجیتال خواهند بود؟ مزایا و معایب این ارزها از نظر شما چیست؟ نظرتان را در سایت کوین نیک با ما در میان بگذارید. همچنین، امکان دریافت اخبار مربوطه و قیمتهای روز ارزهای دیجیتال در شبکههای اجتماعی تلگرام، اینستاگرام و توییتر کوین نیک وجود دارد.