در این مطلب قصد داریم در مورد عرضه اولیه سکه (Crypto ICO) و عرضه اولیه سهام (Stock IPO) صحبت کنیم تا درک بهتری نسبت به تفاوت عرضه اولیه سکه و عرضه اولیه سهام و نحوه سرمایهگذاری در آنها داشته باشیم.
بر اساس دادههای سایت «Token data» در حالی که در ابتدای سال ۲۰۱۷ میزان سرمایهگذاری در عرضه اولیه سکه کمتر از ۲۰۰ میلیون دلار بود، در طی تنها ۷ ماه و در ژوئیه سال ۲۰۱۷ به بیش از ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار رسید، یعنی بیش از ۱ میلیارد دلار افزایش تنها در ۷ ماه.
در آن زمان ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار رسیده بود و این بازار موفق شده بود توجه بسیاری از سرمایهگذاران و کارشناسان را به خود جلب کند.
رشد انفجاری عرضههای اولیه به شدت بازار را قطبی کرد و همه توجهات به این حوزه از بازار ارز دیجیتال جلب شد و منتقدان از آن به عنوان یک حباب نام میبردند که هر لحظه در انتظار منفجر شدن است. در حالی که طرفداران استفاده از ICOها به آن به چشم یک نوآوری انقلابی نگاه میکردند که میتواند اقتصاد را متحول کند.
عرضه اولیه سکه چیست؟
عرضه اولیه سکه که بیشتر به نام ICO میشنویم، در واقع از مخفف عبارت (initial coin offering) گرفته شده و به معنی جذب سرمایه و تامین مالی برای توسعه یک پروژه از طریق عرضه و فروش ارز دیجیتال یا توکن است.
برای درک مفهوم و ویژگیهای عرضه اولیه سکه بهتر است ابتدا آن را با مفهوم عرضه اولیه سهام یا عرضه اولیه عمومی (Initial Public Offering) مقایسه کنیم
عرضه اولیه سهام به صورت مخفف IPO هم نمایش داده میشود به فروش عمومی سهام یک شرکت برای اولین بار و با هدف تامین مالی برای گسترش و توسعه کسب و کار اشاره دارد.
این مطلب راهم مطالعه کنید: سرمایه گذاری در عرضه اولیه صرافی (IEO) بهتر است یا عرضه اولیه سکه (ICO)؟
تفاوت عرضه اولیه سکه و عرضه اولیه سهام
متوجه شباهت ICO و IPO از نظر هدف آنها شدید؟ حالا بیایید به بررسی ۵ مورد از مهمترین تفاوتهای این عرضه اولیه سکه و عرضه اولیه سهام بپردازیم.
۱. نظارت رگولاتوری
شرکتی که قصد عرضه اولیه سهام را دارد باید به عنوان یکی از شرایط لازم یک گزارش قانونی را پیش از عرضه منتشر کند. شرکت در این گزارش هدف خود برای عرضه عمومی سهام را اعلام میکند و باید استاندارهای شفافیت را رعایت کند.
در این گزارش به اطلاعات کلیدی مانند دادههای شرکت، شرایط عرضه سهام و … به منظور کمک برای سرمایه گذاران بالقوه در تصمیمگیری آگاهانه اشاره میشود.
اما پروژههای عرضه اولیه سکه هیچگونه الزامی به صدور اسناد قانونی ندارند. با این حال اغلب یک سند تحت عنوان وایت پیپر توسط تیم توسعه تهیه میشود تا اطلاعات مهم و نحوه کار پروژه را توضیح دهد.
هر چند لازم به گفتن است هنوز هیچ استاندارد رسمی برای وایت پیپر عرضه اولیه وجود ندارد، هر پروژه میتواند به دلخواه خود اطلاعاتی را که مناسب است در وایت پیپر درج یا از آن حذف کند.
این نکته را هم فراموش نکنید که اگرچه بازار ICO و صنعت ارز دیجیتال هنوز به طور کامل قانونگذاری نشده است اما مقامات نظارتی در سرتاسر جهان در حال تدوین قوانینی و مقرراتی برای نظارت بر این صنعت در راستای حمایت از حقوق مصرف کننده هستند.
۲. ثبت سوابق و اعتبارسنجی
الزاماتی وجود دارد که یک شرکت قبل از انتشار سهام خود از طریق عرضه اولیه باید آنها را رعایت کند از جمله داشتن حداقل آستانه سود و ثبت سابقه خوب.
البته این فرآیند به تایید حسابها از طریق شرکتهای حسابداری حرفهای نیاز دارد، بانکهای سرمایهگذار نیز به عنوان متعهد معامله عمل میکنند و همچنین ارتباط با کارگزاریها برای تحقق برخی شرایط انتشار سهام ضرورت دارد.
این فرآیندها در واقع مانند یک فیلتر طبیعی عمل میکنند تا شرکتهای معتبر بتوانند سهام خود را در اختیار عموم مردم قرار دهند.
علاوه بر این بیشتر شرکتهایی که فکر میکنند سهام خود را به مردم میفروشند در حقیقت توسط سرمایهگذاران سازمانی مانند (سرمایهگذاران فرشته (angel investors)، شرکتهای خصوصی و سرمایهداران) خریداری میشود که این سرمایهگذاران برای حفظ سرمایه و کسب و کار خود بسیار دقیق و محتاطانه روی این سهامها سرمایهگذاری میکنند.
اما در مورد عرضه اولیه سکه، از آنجایی که پروتکل قانونی و آییننامه مقرراتی وجود ندارد، اغلب این پروژهها هیچ سابقه ثبت شده از فعالیتهای خود ندارند و فقط از یک وایت پیپر به عنوان سند پشتیبان استفاده میکنند.
جالب اینجاست در حالی که عرضه سهام اولیه منوط به عملکرد واقعی و مثبت یک شرکت است اما برخی از پروژههای ICO هنوز در مرحله آزمایشی قرار دارند، بعضی دیگر از پروژهها هم تنها یک ایده مفهومی هستند که از طریق وایت پیپر ایده خود را معرفی میکنند. به این ترتیب ارزیابی اصولی تقریبا غیرممکن است، چرا که در سرمایهگذاری روی عرضه اولیه سکه تمرکز شما در مورد آینده یک پروژه است به جای اینکه به سابقههای ثبت شده آن دقت کنید.
در حقیقت شاید به همین علت است که سرمایهگذاری روی عرضه اولیه سکه ریسک بسیار بالایی دارد.
درست است که با بررسی تجربه برنامهنویسان یا افراد مشهوری که از این پروژه حمایت میکنند، به نوعی اعتبار پروژه را بسنجید، اما هیچگاه نمیتوانید مطمئن باشید که این پروژه موفق خواهد شد یا خیر!
۳. سودآوری
سهام خریداری شده از طریق عرضه اولیه سهام در واقع سهم مالکیت شما از درآمدهای آینده یک شرکت را نشان می دهد. سهام را میتوان به چند دسته بندی مختلف تحت عناوینی مانند سهام عادی، سهام ممتاز و یا سهام ترکیبی تقسیم کرد.
اما برخلاف عرضه اولیه سهام، خرید سکه از طریق عرضه اولیه سکه، مالکیت این پروژه را به شما اعطا نمیکند. البته روشهای مختلفی وجود دارد که سرمایه گذارن ICO از طریق آنها میتوانند از مزایای یک سکه بهرهمند شوند که به ساختار هر پروژه بستگی دارد.
به طور کلی ارزش یک ارز دیجیتال مستقیما به کاربرد و سودمندی درک شده از آن بستگی دارد.
برخی از سکهها از طریق اعطای بخشی از درآمد آینده پروژه به سرمایهگذاران سود میرسانند در حالی که ارزش برخی دیگر از سکهها به قیمت آن سکه در اکوسیستم بستگی دارد، هر چه پذیرش و کاربرد یک سکه بیشتر شود، ارزش آن بالاتر میرود و سرمایهگذاری که از طریق عرضه اولیه آن سکه را خریداری کرده است به سود بیشتری دست پیدا میکند.
۴. مدت زمان عرضه
انتشار سهام از طریق عرضه اولیه عمومی در گذشته یک فرآیند بسیار طولانی بود، به طوری که از شروع فرآیندهای قانونی و تایید آن توسط مراجع نظارتی تا خود عرضه سهام ۴ تا ۶ ماه زمان میبرد.
اما مدت زمان کل فرآیند عرضه اولیه سکه بسیار کوتاهتر است که مدت زمان دقیق آن به ماهیت و زمانبندی خود پروژه بستگی دارد.
هنگامی که وایت پیپر یک پروژه منتشر شود و قرارداد هوشمند آن در رابطه با چگونگی عرضه آن نهایی شود، فرآیند عرضه اولیه و فروش سکه میتواند آغاز شود. مدت زمان فروش میتواند با توجه به حداکثر میزان سکه عرضه شده یا مدت زمان ثابت از پیش تعیین شده توسط پروژه متغیر باشد که معمولا یک ماه به طول می انجامد. در حالی که عرضه اولیه ICOهای پر سر و صدا که آینده درخشانی برای آنها تصور میشود، خیلی زودتر به پایان میرسد.
۵. دسترسی به عرضه
بهتر است بدانید عموما در عرضه اولیه سهام قسمت بیشتری از سهمها به سرمایهگذاران سازمانی، مانند بانکهای سرمایهگذاری، صندوقهای سرمایه گذاری مشترک و واگذاری به شرکتهای خصوصی اختصاص مییابد و تنها بخش کمی از آنها به سرمایهگذاران عمومی و خرد واگذاری میشود.
در حقیقت به عنوان یک سرمایه گذار معمولی تنها میتوانیم از طریق بورس سهم یک شرکت را خریداری کنیم که معمولا درصد کمی از سهام یک شرکت در بورس عرضه میشود.
اما در عرضه اولیه سکه، به معنای واقعی کلمه هر کسی میتواند در آن شرکت کند. تنها چیزی که نیاز دارید ارز پایه مانند، بیت کوین یا اتریوم است سپس میتوانید ارز پایه خود را به توکنهای ICO تبدیل کنید.
در واقع یکی از ویژگیهای دوست داشتنی عرضه اولیه سکه شکستن ماهیت الیگارشی در تامین مالی سنتی است. این دموکراتیزه کردن سرمایهگذاری یک مزیت عالی برای قدرت بخشیدن به عموم مردم است. در حالی که در سیستم سنتی عرضه اولیه سهام تنها گروه کوچکی میتوانند به بخش عمده سهام یک شرکت دسترسی داشته باشند.
این مطلب راهم مطالعه کنید: پیدا کردن ارز دیجیتال مناسب سرمایه گذاری در سال ۲۰۲۰
نگاهی به آینده
اگرچه عرضه اولیه سکه هنوز به طور کامل قانون گذاری نشده است، اما بسیاری از کشورها نگاه جدیتر نسبت به آن دارند. فقط زمان لازم است تا مقررات و محدودیتهای نظارتی در این صنعت تنظیم و قانونگذاری شود.
تصویب قوانین و مقررات بازدارنده در مقابل ICOهای جعلی و کلاهبرداری میتواند روند گسترش این صنعت را سرعت ببخشد. اما در حال حاضر تنها راه سرمایهگذاران برای جلوگیری از به دام افتادن در ICOهای جعلی سرمایهگذاری منطقی و دقت زیاد در تشخیص پروژههای کلاهبرداری است.
حالا که با تفاوت عرضه اولیه سکه و عرضه اولیه سهام آشنا شدید به نظر شما کدام روش مناسبتری برای تامین مالی یک پروژه است؟ فراموش نکنید نظرات و تحلیلهای خود در این زمینه را از طریق کوین نیک با ما در میان بگذارید.
منبع: masterthecrypto