یکی دیگر از مزایای کاربرد بلاک چین در دنیای اقتصاد و زندگی روزمره، کاربرد بلاک چین در بانکداری است. در ادامه این مطلب از کوین نیک میخوانیم که بلاک چین چه تحولی در سیستمهای منسوخ بانکی ایجاد خواهد کرد.
بانکها معمولا به عنوان واسطههایی در دنیای اقتصاد عمل میکنند که کار آنها مدیریت و تنظیم سیستم اقتصادی یک کشور یا دولت است و البته ارتباط مستقیمی هم با رهبران یک جامعه دارند. مسئله این است بانکها اهرمهایی در اختیار دارند که آنها را قدرتمند میکند و ارتباط آنها با رهبران و مدیران دولتی، هیچگاه برای عموم مردم شفافیت کاملی نداشته، به شکلی که در بسیاری از مواقع شاهد سختگیریهای بیش از حد توسط بانکها هم برای مردم بودهایم. این مسئله باعث شده تا سیستم اعتماد اجباری یا زوری در بین بانکها و مردم صورت بگیرد و مردم مجبور باشند با زیر ساختهای منسوخ این بانکها کنار بیایند. عدم شفافیت بانکها، سختگیری در ارائه تهسیلات و بیاعتمادی، هیچگاه اجازه نداده است تا مردم رضایت کاملی از این بانکها داشته باشند.
در مطالب قبل کاربرد بلاکچین در و بهداشت و درمان را بررسی کردهایم و نقش آن در عملکرد دولتها در این حوزه را تشریح کردیم در این مقاله کوین نیک، ما راههایی را که فناوری بلاک چین به تغییر بانکداری کمک میکند، بررسی خواهیم کرد.
استفاده از بلاک چین در بانکداری
تکنولوژی بلاک چین نه تنها این پتانسیل را دارد تا با دخالت در بازار اقتصاد جهانی، وضعیت آن را دگرگون کند، بلکه بلاک چین در بانکداری به راحتی جایگاه باکها را به عنوان واسط دنیای اقتصاد کم رنگ خواهد کرد و سیستمهای کهنه مدیریتی آن را از میان بر میدارد؛ به جای آن، سیستمی شفاف، مورد اعتماد و بدون مرز که برای هر شخصی قابل دسترس است، ارائه خواهد داد.
بلاک چین این توانایی را دارد تا تسهیلات و تراکنشهای اقتصادی را سریعتر و ارزانتر اجرا کند، دسترسی مردم به سرمایه را بهبود ببخشد، اطلاعات را با امنیتی به مراتب بیشتر و با هزینههایی کمتر نگهداری کند، توافق نامههایی معتبر و بینیاز به اعتمادسازی بین دو طرفین را از طریق قراردادهای هوشمند عملی کند و دهها مزیت دیگر.
به علاوه، با تشکر از ذات خلاقانه بلاک چین، با توجه به چگونگی تعامل بلوکهای اقتصادی ساخته شده در این شبکه با یکدیگر، این اتفاق به خودی خود منجر به ایجاد انواع جدیدی از سرویسهای اقتصادی میشود که هر روز ایدههای جالبی حول محور آنها شکل میگیرد.
این مطلب راهم مطالعه کنید: کاربرد بلاکچین در بهداشت و درمان چیست و چقدر از آن استفاده میشود؟
مزیتهای اصلی کاربرد بلاک چین در بانکداری و اقتصاد چیست؟
- امنیت: معماری بنا شده بر اساس بلاک چین در سیستمهای اداری و اقتصادی، قادر هستند به کلی نقطه تکی شکست (Single Point of Failure) را از بین ببرند و نیاز به ارائه اطلاعات و ارتباط با واسطههای بانکی را از بین ببرند.
- شفافیت: بلاک چین در بانکداری باعث استانداردسازی پروسههای اشتراک گذاری میشود با ایجاد یک منبع منفرد و مطمئن، تبدیل به مرکزیت اعتماد برای تمامی شبکهها و کاربران مشارکت کننده درون آن میشود.
- اعتماد: اهرم و مزیت شفاف بودن بلاک چین در بانکداری باعث میشود تا کار برای طرفین مشارکت کننده در انجام توافقات و مواردی نظیر دریافت وام راحت شود و نیاز به اعتمادسازی بین دو طرفین نباشد.
- قابلیت برنامه ریزی: بلاک چین در بانکداری اجازه میدهد تا پروسههای تجاری به شکلی خودکار و قابل اعتماد از طریق قراردادهای هوشمند انجام شوند و دیگر خبری از رویارویی مردم با بانکها و طی کردن پروسههای کهنه و کاغذ بازیهای خسته کننده نباشد.
- کارایی: شبکههای بلاک چین به گونهای مهندسی و تنظیم شدهاند تا تعداد بیشماری از تراکنشها را در بر بگیرند و در عین حال قابلیت همکاری میان زنجیرههای مختلف را ایجاد کنند که نتیجه آن، ایجاد یک شبکه به هم پیوسته از بلاک چینها خواهد بود.
توافقات اقتصادی سریع و بیدردسر با استفاده از بلاک چین در بانکداری
ارسال و دریافت پول در سیستم بانکی سنتی و حال حاضر میتواند پروسهای طولانی باشد و این مسئله هم خود بانکها و هم خود مشتریان را در امور مختلف بانکی شامل میشود و برای انجام آن نیاز به هزینههای مختلف، اعتبارسازی و مدیریت است. در حالی که ما در عصر ارتباطات سریع زندگی میکنیم، سیستم بانکی قدیمی بانکها قادر نبوده است تا پا به پای تکنولوژی حاکم بر دنیای امروزی قدم بردارد و کهنه و کند به نظر میرسد.
تکنولوژی بلاک چین در بانکداری میتواند روشی سریعتر برای پرداخت با هزینههایی کمتر را عملی کند که به صورت ۲۴ ساعته، بدون هیچ مرزی و با ضمانت امنیتی سطح بالا در دسترس است.
جذب سرمایه مستقیم توسط کاربرد بلاک چین در بانکداری
در گذشته، کار آفرینان به منظور جذب سرمایه، چشم به سرمایه داران مختلفی مانند فرشتههای سرمایه گذار (Angel Investors)، سرمایه گذاران خطر پذیر (Venture Capitalists) و بانکدارها دوخته بودند و هنوز این مسئله در دنیای جذب سرمایه ادامه دارد. این کار برای بسیاری از کارآفرینان مخصوصا آن کارآفرینان جوان بینام و نشان که به دنبال موفقیت هستند، پروسهای سخت و طاقت فرسا است که نیاز به بحث و گفتگو در مورد مسائل زیادی مانند ارزشها، تقسیم حقوق، استراتژیهای شرکت و غیره دارد تا شاید سرمایه گذار راضی به سرمایه گذاری شود.
اما در طول سالهای اخیر، شاهد ظهور روشهای مختلف جذب سرمایه نظیر ICO (Initial Coin Offerings) و IEO (Initial Exchange Offerings) در شبکه بلاک چین بودهایم تا موقعیتهای مختلفی را به منظور جذب سرمایه بدون نیاز به هیچ گونه بانک یا موسسه مالی و اقتصادی فراهم کند. برای مثال در روش ICO که توسط قدرتها و ویژگیهای بلاک چین ایجاد شده است، اجازه میدهد تا شرکتها با فروش توکنها، به جذب سرمایه بپردازند. این توکنها به نوعی حکم بازگشت سرمایه و سود را برای سرمایه گذاران حاضر در شبکه بلاک چین دارند. به طور سنتی در سیستمهای بانکداری، بانکها هزینههای سنگینی را برای تسهیلات اوراق بهادار و عرضه اولیه سهام تجارتها دریافت میکردند و سود زیادی را از این طریق به جیب میزدند، اما تکنولوژی بلاک چین در بانکداری جلوی چنین هزینههای سرسام آوری را میگیرد.
بسیار مهم است که بدانید با این که روش ICO پتانسیل بالایی در دموکراتیک کردن جذب سرمایه دارند، اما همچنین شامل برخی مشکلات خود است. آسودگی در ایجاد ICO و جذب سرمایه از این روش باعث شده تا سرمایههای زیادی توسط پروژههای مختلف دریافت شوند که هیچ گونه موارد مورد نیاز به منظور پایبندی کارآفرینان در آن مشخص نیست. به همین دلیل است که بازار ICO به شکلی کنترل نشده باقی مانده است و انواع خطرها و ریسکها در آن افزایش پیدا کرده. اما در پی این بیقاعدگی و کنترل نشدن، شیوه STO (Security Token Offering) خیلی زود ظهور کرد تا مشکلات ICO را رفع و جذب سرمایه در بلاک چین را امن کند.
توکن سازی داراییها در شبکه بلاک چین
خرید و فروش اوراق بهادار و دیگر داراییها مانند سهام، اوراق قرضه، کالاهای با ارزش، انواع ارز و مشتقات، نیازمند به تلاش و هماهنگی پیچیده و یکپارچه میان بانکها، کارگزاران، خانههای ترخیص کالا و صرافیها دارد. البته به منظور اجرایی شدن این اهداف، این پروسهها نه تنها باید به شکلی کارآمد و موثر عملی شوند، بلکه نیاز به اجرای دقیق و بینقص دارند. این مسئله در عین حال باعث افزایش صرف زمان و هزینهها هم شده است.
استفاده از تکنولوژی بلاک چین در بانکداری میتواند با ارائه یک لایه تکنولوژیکی که اجازه میدهد تمامی داراییها به شکل توکن تبدیل شوند، این پروسهها را ساده کند. از آن جایی که بسیاری از داراییها به شکل دیجیتالی از طریق کارگزاران آنلاین خرید و فروش میشوند، توکن سازی آنها در بلاک چین، راه حلی قانع کننده برای از بین بردن هر گون پروسه طولانی و هزینهبر در زمینه داد و ستد مال و اموالهای ارزشمند است.
این مطلب راهم مطالعه کنید: نحوه پیشگیری از سرقت هویت در بلاکچین
برخی از شرکتهای بلاک چین خلاق، روی توکن سازی اموال مختلف دنیای واقعی سرمایه گذاری کردهاند که از جمله آنها میتوان به املاک، کارهای هنری و کالاهای گرانبها اشاره کرد. این روش انتقال مالکیت اموال را که در دنیای واقعی وجود دارند راحتتر و ارزانتر میکند. این راه همچنین گذرگاههایی تازه برای سرمایه گذارانی با سرمایه محدود ایجاد میکند تا بتوانند مالکیت اموال گران قیمت را به دست بیاورند؛ سرمایهگذاریهایی که در گذشته توسط سیستمهای قدیمی بانکی قابل انجام نبود.
وام و قرض دادن پول با استفاده از بلاک چین در سیستم بانکی
بانکها و دیگر شرکتهای وام دهنده، سالهای سال است که شبکه و بخش وام دهی را به انحصار خود درآوردهاند. این کار باعث شده تا آنها وامهایی را با نرخ سود بسیار بالا ارائه دهند و در عین حال همان وامها را هم محدود به یک سری امتیازات و اعتبارات کنند. این مسئله باعث شده تا پروسه قرض یا وام گرفتن پول به شدت طولانی و به شکل قابل توجهای گران و هزینهبر شود. در حالی که بانکها در این موقعیت برتری دارند، جو حاکم در اقتصاد به گونهای شده است که خرید یا سرمایهگذاری روی برخی از آیتمهای گران قیمت مانند ماشینها و خرید خانه، وابسته به همین وامها باشد.
کاربرد بلاک چین در بانکداری به هر شخصی در دنیا اجازه میدهد تا در اکوسیستم وام دهی جدید خود مشارکت کند. این روش معمولا به امور مالی غیر متمرکز (Decentralized Finance) شناخته میشود. به منظور ایجاد سیستم اقتصادی قابل دسترستر، این روش تماما روی شبکه بلاک چین بنا نهاده شده تا تمامی مردم دنیا به آن دسترسی داشته باشند.
سیستم وام دهی همتا به همتا (Peer to Peer) که توسط بلاک چین امکان پذیر شده، به هر شخصی اجازه میدهد تا پول قرض بگیرد یا سرمایه خود را به شکل وام در اختیار کاربران این شبکه قرار دهد. از آن مهمتر، در این روش دیگر خبری از پیچیدگیها و هزینههای بانکی نیست و به شکلی ساده، امن و ارزان صورت میگیرد. با وجود چنین رقیب قدرتمندی در زمینه ارائه وام، بانکها هم مجبور میشوند از آن پس، پیشنهادات بسیار بهتر و راحتتری را برای نیازمندان به وامها ارائه دهند.
تاثیر بلاک چین در تجارت اقتصادی جهانی
مشارکت و درگیر شدن در تبادلات بینالمللی به دلیل وجود قوانین مختلف کشورها و آئیننامههای تصویب شده برای وارد کنندگان و صادرکنندگان، برای بسیاری از مردم امری به شدت غیر منطقی، نه چندان سود آور و پر از ریسک است. همچنین دنبال کردن محصولات وارداتی یا صادراتی از نقطه مبدا تا مقصد، به خودی خود هم نیازمند پروسههای بسیار زیادی است و نیاز به هزینه، وقت و نیروهای انسانی زیادی دارد.
اما تکنولوژی بلاک چین این اجازه را میدهد تا افراد شرکت کننده در تبادلات و تجارت اقتصادی، شاهد شفافیت سطح بالایی در این زمینه باشند. با ساده سازی هر چه بیشتر دنیای پر پیچ و خم تجارت اقتصادی، بلاک چین در بانکداری میتواند صادر کنندگان، وارد کنندگان و دیگر شرکتها و تجارتهای حاضر در این امور را از هدر رفتن مقدار زیادی زمان و هزینه نجات دهد.
توافقات امنتر از طریق قراردادهای هوشمند یک کاربرد بلاک چین در بانکداری
قراردادها وجود دارند تا از مردم و تجارتها هنگامی که قصد انجام هرگونه توافقی دارند، محافظت کنند. اما این امنیت هزینههای بالایی دارد. به دلیل ذات پیچیده قراردادها، پروسه ایجاد یک قرار داد نیازمند کارها و فعالیتهای جانبی زیادی توسط اشخاص قانونی است تا به سرانجام برسد.
قراردادهای هوشمند، خودکارسازی توافقات معتبر از طریق کدها و دستورات ضد دستکاری و قطعی است که روی بلاک چین اجرا میشود. در این روش پول به شکلی امن در شبکه بلاک چین سپرده گذاری میشود و تنها زمانی آزاد میشوند که برخی از شرایط توافق میان هر دو جانب به درستی تکمیل شود.
قرار دادهای هوشمند به شکل قابل ملاحظهای نیاز به اعتمادسازی بین دو طرف را برای انجام هرگونه توافق از بین میبرند و باعث به حداقل رسیدن ریسکهای اقتصادی میشوند.
این مطلب راهم مطالعه کنید: ۵ دانشگاه که خدمات آموزش بلاکچین ارائه میدهند
شفافیت، راستی و امنیت تامین شده توسط بلاک چین
اشتراک گذاری اطلاعات با واسطههای قابل اعتماد همیشه ریسکهایی نظیر فاش شدن اطلاعات را به همراه داشته است. به علاوه، برای بسیاری از موسسات مالی که همچنان از روش ذخیره و نگهداری اطلاعات روی کاغذ استفاده میکنند، ضمن اینکه از امنیت بالایی برخوردار نیست، هزینههای بالایی هم به همراه دارد.
تکنولوژی بلاک چین پروسه ساده سازی جالبی را ارائه میدهد که باعث میشود ایجاد هر گونه گزارش، نگهداری اطلاعات و اعتبارسازی آنها به شکلی خودکار و به شکلی کاملا دیجیتالی انجام شود. دیجیتالی کردن اطلاعات و سوابق تراکنشها، باعث میشود تا تصدیق مستندات مالی به شکلی همزمان (Real Time) صورت بگیرد. این امر باعث کاهش ریسکهای اجرایی، ریسکهای کلاهبرداری و کاهش هزینه و ریسک مدیریت دادهها توسط موسسات مالی میشود. این یک کاربرد بلاک چین در بانکداری است.
نتیجهگیری کاربرد بلاک چین در بانکداری
بانکداری و صنعت اقتصاد یکی از بخشهای بسیار مهم و بزرگی است که توسط بلاک چین تاثیر زیادی به خود خواهد دید. پتانسیل استفاده از این تکنولوژی در دنیای اقتصاد و بانکی بسیار زیاد است، از تراکنشهای همزمان و امن گرفته تا توکن سازی دادهها، آسان سازی وام گیری، تجارتهای اقتصادی روانتر، توافقات دیجیتالی مستحکم و مزیتهای بسیار بسیار بیشتر و متنوعتر.
بلاک چین میتواند سیستم قدیمی و کهنه بانکها که همیشه به نفع مدیران آنها بوده و برای مردم و کارآفرینان دردسرهای زیادی داشته است را از بین ببرد و بانکداری را وارد مرحله جدید و مدرنتری کند.