مردم همیشه درک درستی از نحوه کار رمزارزها نداشتند و درباره پیدایش آن داستان‌های مرموزی می‌ساختند. ویژوال آبجکت (Visual Object) از ۹۸۳ شخص آشنا با ارزهای دیجیتال نظرسنجی کرد تا ببیند درک آنها از نحوه کار رمزارزها به چه شکل است. مطالعات نشان داده اگرچه یک‌سوم مردم فکر می‌کنند مالکان رمزارز از آن برای کارهای غیرقانونی استفاده می‌کنند اما درواقع بیشتر برای خرید لباس و غذا از رمزارزها استفاده می‌شود. در ادامه این مقاله از کوین نیک بیشتر به حقایق و افسانه های حوزه رمزارز می‌پردازیم.
ساعت یک بامداد یکشنبه است، تام به آرامی در تاریکی نشسته و نور صفحه نمایش کامپیوتر صورتش را روشن کرده است.
در حال حاضر تام از خودش مطمئن نیست. مدتی است که او بیت کوین پس‌انداز کرده و حالا می‌خواهد مطمئن شود پولش را روی سرمایه درستی خرج کرده است. او تصمیمش را گرفت و روی دکمه خرید کلیک کرد تا رمزارزش را دوباره در آغوش اینترنت رها کند.
پیش از این، خرید مواد مخدر یا اسلحه با بیت کوین امکان‌پذیر بود.اما در حال حاضر نمی‌توان چنین کاری کرد. ناگفته نماند که در داستان بالا، تام در حال خرید پیتزا است.
این مطلب راهم مطالعه کنید: چگونگی استفاده از بیت کوین به زبان ساده برای افراد مبتدی
شرکت ویژوال آبجکت در بین ۹۸۳ نفر دست به نظرسنجی زد تا ببیند درک مردم و نحوه استفاده آنها از رمزارزها به چه شکل است. بسیاری از این افراد معتقد بودند رمزارزها، یک ابزار اصلی برای مبادله اقلام غیرقانونی است. اما حقیقت این است که اکثریت افراد خریدار رمزارز از آن برای خریدهای عادی مثل لباس و غذا استفاده می‌کنند.
هنوز هم حقایق موجود درباره حوزه رمزارز پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. برخی تصور می‌کنند در آینده بیت کوین و اتریوم جای پول را می‌گیرند اما درواقع، بی‌ثباتی بازار یک عامل بازدارنده برای سرمایه‌گذارانی است که ریسک-پذیر نیستند.
با کمک این یافته‌ها ما می‌توانیم دو افسانه بزرگ درباره رمزارزها را نفی کنیم:
افسانه اول: رمزارزهای زیادی در بازار ارزهای دیجیتالی وجود دارد که می‌توان از بین آنها دست به انتخاب زده و از آن استفاده کرد.
افسانه دوم: مردم در درجه اول از رمزارزها برای خریدهای غیرقانونی استفاده می‌کنند.
این افسانه‌ها با واقعیت نحوه استفاده مردم از رمزارزها مغایرت دارند:
واقعیت اول: در بازار رمزارز، ارزهای دیجیتالی بسیاری وجود دارد اما اکثر مردم فقط بیت کوین می‌خرند.
واقعیت دوم: اکثر مردم از رمزارزها فقط برای خرید غذا و لباس استفاده می‌کنند البته خرید اقلام غیرقانونی با استفاده از روش پرداخت با رمزارز ساده‌تر است.
در این گزارش به چگونگی پیدایش این افسانه‌ها پرداخته و می‌بینیم چقدر با داده‌های ما تناقض دارند.
یافته‌های ما
- کمتر از یک پنجم مردم (۱۶ درصد) در حوزه رمزارز سرمایه‌گذاری می‌کنند، این یعنی آنها هنوز هم روش‌های معمول پرداخت را ترجیح می‌دهند.
- بیت کوین (۷۰ درصد) محبوب‌ترین رمزارز در بین مردم است.
- اکثر افراد سرمایه‌گذار در حوزه رمزارز (۷۲ درصد)، برای خریدهای روزانه خود از رمزارزها استفاده می‌کنند.
- بیش از یک‌چهارم این افراد (۳۸ درصد) از رمزارزها برای خرید غذا و ۳۴ درصد از آن برای خرید لباس استفاده می‌کنند. در عین حال، ۲۶ درصد آنها از رمزارز خود برای خرید اقلام خطرناکی مثل اسلحه (۱۵ درصد) و مواد مخدر (۱۱ درصد) استفاده می‌کنند.
- باوجوداین، مردم معتقدند که رمزارزها بیشتر برای مواردی چون خرید سهام (۴۰ درصد) یا اقلام غیرقانونی مثل اسلحه و موادمخدر (۳۰ درصد) استفاده می‌شوند.
مردم از چند رمزارز معدود استفاده می‌کنند
افسانه: بازار رمزارز پر از ارزهای دیجیتالی مختلف است که می‌توان از بین آنها دست به انتخاب زد.
واقعیت: مردم از تعداد بسیار کمی از اشکال رمزارز و بیشتر از بیت کوین استفاده می‌کنند.
به نظر می‌رسد هر لحظه رمزارزهای جدیدی پدید می‌آیند اما مردم بیشتر روی تعداد محدودی از آنها تمرکز دارند.
تقریبا یک‌پنجم جمعیت ایالات متحده آمریکا (۱۶ درصد) تاکنون دست به خرید رمزارز زده‌اند.
دارایی رمزارز در آمریکا
مردم با توجه به تقاضا و ارزش بازار، برای حوزه رمزارز مشروعیت قائل می‌شوند: این حوزه تنها وقتی مشروع شمرده می‌شود که همه از آن استفاده کنند.
با اینکه ۲٫۹۵۷ نوع رمزارز وجود دارد فقط ۱۰تای آنها واقعا ارزش دارند و اکثر مردم از این ۱۰ رمزارز استفاده می‌کنند. درکل، ارزش بازار جهانی رمزارز در سال ۲۰۱۹، به میزان ۸۵۶ میلیارد دلار بوده است.
لیست طویلی از رمزارزها وجود دارد اما محبوب‌ترین آنها بیت کوین است. تقریبا سه‌چهارم مالکان رمزارز (۷۰ درصد) بیت کوین خریده‌اند.
مالکیت انواع رمزارزهای دیجیتال
تعداد کاربران اتریوم (۲۷ درصد)، لایت کوین (۲۰ درصد) و دوج کوین (۱۵ درصد) هم مقدار قابل‌توجهی است اما با بیت کوین قابل‌مقایسه نیست.
بیت کوین دقیقا چیست؟
بیت کوین توسط یک فرد ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) اختراع شد و اولین بار در سال ۲۰۰۸ در یک مقاله که نحوه استفاده از آن را توضیح داده بود کشف شد. در سال ۲۰۱۱، وقتی بیت کوین به طور مرتب در سایت‌های بازار سیاه مثل جاده ابریشم (Silk Road) مورد استفاده قرار گرفت شکلی برجسته در اذهان پیدا کرد.
کاربران برای به‌دست‌آوردن بیت کوین از یک برنامه نرم‌افزاری استفاده می‌کردند. این برنامه براساس یک سیستم لاتاری-محور (قرعه‌کشی) می‌توانست بیت کوین را استخراج کند. مردم باید با استفاده از نرم‌افزار، معماهای پیچیده ریاضی را حل می‌کردند (با کمک کامپیوتر) تا بتوانند به شکل دیجیتالی این رمزارز را استخراج کنند.
این مطلب راهم مطالعه کنید: راهنمای استخراج بیت کوین با کامپیوتر
بیت کوین یکی از عوامل اصلی جریان یافتن رمزارزها بود و مثل سهام، ارزش آن به نوسانات بازار بستگی دارد.
برای مثال در جریان بیماری کووید-۱۹، میزان تولید ناخالص داخلی ممکن است بین ۲۵ تا ۵۰ درصد کاهش داشته باشد. بیت کوین با روند اقتصاد همراه می‌شود. در ماه ژانویه سال ۲۰۲۰ ارزش یک بیت کوین معادل ۷٫۲۰۰ دلار بود. در اواسط ماه مارس این مقدار تقریبا ۵۰ درصد کاهش داشته و به رقم ۴٫۱۰۷ دلار رسید. با افت‌وخیز روزانه بازار قیمت یک بیت کوین در ۷ آوریل به میزان تقریبی ۷٫۰۰۰ دلار تغییر پیدا کرد.
درکل، ارزش بیت کوین از زمان پیدایش آن صعود بسیار زیادی را تجربه کرده است. مردمی که پنج سال پیش روی آن سرمایه‌گذاری کرده بودند اگر قصد فروش داشته باشند می‌توانند رمزارز خود را با شش برابر قیمتی که خود خریده بودند بفروشند.
مردم در درجه اول از رمزارز برای خرید غذا استفاده می‌کنند نه اقلام غیرقانونی
افسانه: مردم در درجه اول از رمزارز برای خریدهای غیرقانونی استفاده می‌کنند.
واقعیت: مردم اکثر رمزارز خود را روی موارد روزمره مثل آذوقه و موادغذایی خرج می‌کنند.
حوزه رمزارز معمولا با خرید آنلاین اقلام غیرقانونی ارتباط داده می‌شود. باوجوداین، تصور اینکه رمزارزها اکثرا در مسائل غیرقانونی خرج می‌شوند کاملا اشتباه است.
درکل، تصور مردم بیشتر این است که رمزارزها برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام و خریدهای غیرقانونی خرج می‌شوند.
نزدیک به یک‌سوم مردم فکر می‌کنند رمزارزها در وهله اول برای خرید اقلام غیرقانونی مثل موادمخدر و اسلحه مورد استفاده قرار می‌گیرند. ۴۰ درصد هم معتقدند از آن برای خرید سهام استفاده می‌شود.
مصارف مختلف استفاده از رمزارز
به غیر از ۳۰ درصد افراد آشنا با حوزه رمزارز، مالکان رمزارز هم بر این باورند که از آن برای خریدهای غیرقانونی استفاده می‌شود. این عقیده تقریبا با همین درصد در بین مالکان رمزارز (۲۸ درصد) رواج دارد.
در تصویر زیر تصور مردم از مصارف حوزه رمزارز را می‌بینیم:
تصور مردم از حوزه مصرفی رمزارزها
فقط ۱۴ درصد از مردم فکر می‌کنند رمزارز برای خرید موارد معمولی چون غذا هزینه می‌شود. این برداشت‌ها در حال تغییر هستند.
بیل گیتس (Bill Gates)، موسس شرکت مایکروسافت بر این باور است که رمزارزها یک راه‌حل بالقوه برای نابرابری درآمد در دنیا است.
«اگر قرار بود یک سیستم مالی را از صفر بسازیم، حتما آن را روی یک پلتفرم دیجیتالی می‌ساختیم. دنیای دیجیتال هزینه تراکنش‌ها را تا ۹۰ درصد پایین می‌آورد و در عین حال برای خدمات و محصولات مالی یک دسترسی تقریبا جهانی را فراهم می‌کند.»
فیس‌بوک هم به نوبه خود قصد دارد در سال ۲۰۲۰ رمزارز خود با نام لیبرا (Libra) را وارد بازار کند.
هرچه پذیرش پرداخت با بیت‌کوین در بین کسب‌وکارها بیشتر شود، مشروعیت رمزارزها هم در اقتصاد جهانی افزایش پیدا می‌کند.
مردم از رمزارزها برای خرید غذا و لباس استفاده می‌کنند
شاید مردم حوزه رمزارز را با فعالیت‌های مجرمانه ارتباط بدهند اما اکثرا از آن برای خریدهای استاندارد مثل مواد غذایی استفاده می‌شود.
بیش از یک‌چهارم مالکان رمزارز (۳۸ درصد) از سرمایه دیجیتالی خود برای خرید غذا استفاده می‌کنند و ۳۴ درصد هم خرید لباس را با آن انجام می‌دهند. این آمار نشان می‌دهد که بیش از نصف دارندگان بیت کوین آن را روی اقلام عادی خرج می‌کنند.
در جدول زیر درصد خریدهای مختلف با رمزارز را مشاهده می‌کنید.
درصد خرید با رمزارزها توسط مردم
بسیاری از کسب‌وکارها پرداخت با رمزارز را نمی‌پذیرند اما برخی از فروشگاه‌های بزرگ‌تر آن را قبول می‌کنند:
- مایکروسافت در فروشگاه ایکس‌باکس (Xbox) خود پرداخت با بیت کوین را قبول می‌کند.
- اووراستاک (Overstock) در حال حاضر این روش پرداخت را می‌پذیرد و چندین شکل از رمزارز را قبول می‌کند.
- کی‌اف‌سی در کانادا (KFC Canada) در قبال غذا، پرداخت با بیت کوین را می‌پذیرد.
- شرکت اکسپدیا (Expedia) هم در ازای خرید بلیت هواپیما و سایر اشکال مسافرت بیت کوین دریافت می‌کند.
- چیپ‌ایر (CheapAir) هم برای خرید بلیت هواپیما پرداخت با بیت کوین را می‌پذیرد.
هر چه پذیرش پرداخت با رمزارز در بین شرکت‌ها بیشتر شود حوزه رمزارز جریان بیشتری پیدا می‌کند.
البته عیب انجام خریدهای روزانه با رمزارز این است که در ارزش کوین نوسان ایجاد می‌شود.
برای مثال در سال ۲۰۱۰ با ۱۰٫۰۰۰ بیت کوین می‌شد دو پیتزا با ارزش ۳۰ دلار خرید. در سال ۲۰۱۷، آن ده هزار بیت کوین ارزشی معادل ۸۲ میلیون دلار پیدا کرد. درست است که خریداران کالا با رمزارز، در سال ۲۰۱۰ سرمایه‌شان را به راحتی از دست دادند اما امروزه مردم با احتیاط بیشتری بیت کوینشان را خرج می‌کنند.
چرا مردم حوزه رمزارز را با فعالیت‌های مجرمانه ارتباط می‌دهند؟
چند دلیل وجود دارد که باعث شده مردم فکر کنند فعالیت‌های مجرمانه در حوزه رمزارز اتفاق می‌افتد:
- در آغاز، استفاده گسترده از رمزارزها، در سایت‌های بازار سیاه رواج پیدا کرد.
- گفته می‌شود در معاملات، برای دریافت و ارسال رمزارز از نام‌های جعلی استفاده می‌شود.
- حوزه رمزارز غیرمتمرکز بوده و جدا از دولت است.
- استفاده از رمزارزها برای خرید اقلام غیرقانونی کار ساده‌ای است.
استفاده از رمزارزها در بازار سیاه
رمزارزها برای اولین بار به طور وسیع در بازار سیاه مورد استفاده قرار گرفت و مردم می‌توانستند به کمک آن اقلام غیرقانونی را بدون ارائه اطلاعات حساب بانکی یا کارت اعتباری خود خریداری کنند.
این مطلب راهم مطالعه کنید: رمزارزهای ناشناس برتر- SimpleSwap.io
با اینکه بازار سیاه اولین بستری بود که رمزارز در آن استفاده وسیعی پیدا کرد، رشد محبوبیت آن توسط افرادی اتفاق افتاد که می‌خواستند روی این ارز ارزشمند و جدید سرمایه‌گذاری کنند.
ناشناس بودن طرفین معامله در حوزه رمزارز
اکثر مردم بر این تصور هستند که تراکنش‌های بیت کوین به شکلی غیرقابل ردگیری و ناشناس انجام می‌شوند. این فرضیه اشتباه است.
معاملاتی که با بیت کوین انجام می‌شود عمومی و قابل‌ردگیری است. دلیل تفکر اشتباه مردم این است که کاربران برای تکمیل تراکنش مجبور نیستند اطلاعات شخصی خود را ارائه دهند. درهرصورت، ناشناس ماندن کامل در حوزه رمزارز کار نسبتا سختی است.
تمام خریداران رمزارز باید یک شناسه بی‌همتا و خاص به نام آدرس داشته باشند تا با استفاده از آن تراکنش‌ها را قبول کنند.
کیف پول دیجیتال
این آدرس معمولا یک نام مستعار است. با تشخیص آدرس فرد از روی چند خرید به راحتی می‌توان مالک آن را ردگیری کرد. افرادی که می‌خواهند ناشناس بمانند باید برای هر یک از خریدهای خود یک آدرس مجزا داشته باشند تا هویتشان با یک نام مستعار گره نخورد.
غیرمتمرکز بودن رمزارزها
تفاوت بین پرداخت با رمزارز و سایر روش‌های پرداخت دیجیتالی مثل پرداخت با پی‌پال (PayPal)، ونوم (Venmo) و کارت‌های اعتباری در این است که دولت آن را توزیع نمی‌کند و در تعیین ارزش آن هم دخالتی ندارد.
غیرمتمرکز بودن رمزارز باعث می‌شود از احتمال «شکست خوردن سیستم» جلوگیری شود. برای مثال، دولت ایالات متحده آمریکا دلار را کنترل می‌کند و موفقیت و شکست دلار به طور مستقیم با دولت گره خورده است.
رمزارزها توسط افرادی که مالک آن هستند کنترل می‌شوند، این یعنی هیچ نقطه شکستی برای آن وجود ندارد.
درحقیقت رمزارزها نوعی ارز دموکراتیک هستند که به جای ساختارهای سلسله‌مراتبی مثل بانک مرکزی، به خود سرمایه‌گذاران متکی هستند. درضمن، نیازی هم به تبدیل ارز وجود ندارد و به شکل بالقوه در همه جای دنیا می‌توان از آن استفاده کرد.
این مطلب راهم مطالعه کنید: آیا استفاده از بیت کوین قانونی است ؟ بررسی وضعیت بیت کوین در کشورهای مختلف
باوجوداین ممکن است مردم فکر کنند غیرمتمرکز بودن این ارزها به معنی خارج بودن آن از دایره قوانین و دور زدن مقررات دولتی است.
در عین حال، دولت‌ها در مورد نحوه اخذ مالیات و پیامدهای کلاهبرداری در حوزه رمزارز، قوانین خاص خود را دارند. برای مثال، شهروندان ایالات متحده آمریکا در ازای تراکنش‌های رمزارز خود باید مالیات پرداخت کنند.
در سال ۲۰۱۹، مرکز مالیات آمریکا برای تقاضای پرداخت مالیات از مالکان رمزارز مجبور شد ۱۰ هزار نامه برایشان بفرستد. در همان سال، مجرمان سایبری با استفاده از کلاهبرداری‌هایی مثل ایجاد وب‌سایت‌های جعلی و به دست آوردن دسترسی به کیف‌پول کاربران ۴/۲ میلیارد دلار رمزارز را از آنها دزدی کردند.
افرادی که به جرم کلاهبرداری در حوزه رمزارز دستگیر می‌شوند با توجه به شدت جرمشان با حبس‌های طولانی جریمه می‌شوند.
درست است که رمزارزها غیرمتمرکز هستند و دولت در ارزش آن دخالت ندارد اما هنوز هم تحت محدودیت‌های دولتی قرار دارد.
خرید آسان اقلام غیرقانونی با استفاده از رمزارزها
خرید اقلام غیرقانونی با استفاده از رمزارزها بسیار ساده‌تر از انجام این خریدها با کارت اعتباری یا پی‌پال است.
روش‌های مشخصی برای ردگیری تراکنش‌های بیت کوین و اتریوم وجود دارد اما باز هم برای این خریدها نسبت به خرید با حساب بانکی، مردم اطلاعات شخصی بسیار کمتری را با طرف مقابل خود به اشتراک می‌گذارند.
بیش از یک‌سوم دارندگان رمزارز (۲۶ درصد) اعتراف کردند با استفاده از رمزارز اقلام خطرناکی را خریداری کرده‌اند. ۱۵ درصد این جمعیت اعلام کردند از آن برای خرید اسلحه بهره گرفتند و ۱۱ درصد هم برای خرید موادمخدر از آن استفاده کرده‌اند.
به دلیل وجود درجه ناشناسی بیشتر در هنگام استفاده از رمزارز، در صورت لزوم پنهان کردن معامله کالای خریداری شده از دید عموم ساده‌تر است.
بازارهای سیاه معمولا پرداخت با رمزارز را قبول می‌کنند، در عین حال برخی از سوپرمارکت‌ها مثل Safeway این روش پرداخت را قبول ندارند. به دلیل رواج داشتن رمزارزها در بازار سیاه و ارائه اطلاعات کمتر باعث شده افراد بتوانند از آن برای فعالیت‌های غیرقانونی استفاده کنند.
با اینکه مردم از رمزارزها برای خریدهای معمولی استفاده می‌کنند، شروع غیرقانونی آن باعث شده یک تصور کلی از آن در ذهن مردم باقی بماند.
حوزه رمزارز با خریدهای غیرقانونی مرتبط است اما عمدتاً از آن برای خریدهای معمولی استفاده می‌شود.
بیش از ۳٫۰۰۰ نوع رمزارز در این حوزه وجود دارد اما باوجوداین بیت کوین نسبت به سایرین محبوبیت بسیار زیادی را در بین مردم پیدا کرده است. این رمزارز شناخته‌شده‌ترین ارز دیجیتالی است و ۷۰ درصد مالکان رمزارز آن را خریده‌اند.
بسیاری از مردم تصور می‌کنند بیت کوین و سایر رمزارزها بیشتر توسط مجرمان استفاده می‌شوند و دلیل این تفکر استفاده از اسم مستعار، چهارچوب غیرمتمرکز و استفاده اولیه آن در بازار سیاه است.
این مطلب راهم مطالعه کنید: ۴ نکته که پیش از خرید رمزارزها، به ویژه بیت کوین باید بدانید
فقط ۲۶ درصد مالکان رمزارز از آن برای اقلام غیرقانونی استفاده می‌کنند. اکثر مردم آن را روی خریدهای معمولی مثل غذا و لباس خرج می‌کنند.
هر چه پذیرش روش پرداخت با رمزارز در بین کسب‌وکارها افزایش پیدا کند، مردم بیشتر به ارزش خرید این شکل جدید از پول و استفاده از آن در آینده تمایل پیدا می‌کنند.
درباره این نظرسنجی
۹۸۳ نفر از اشخاصی که تاکنون در ایالات متحده آمریکا از پلتفرم پرداخت با رمزارز استفاده کرده‌اند در این تحقیق ویژوال آبجکت مورد نظرسنجی قرار گرفتند.
حدود ۵۴ درصد شرکت‌کنندگان زن و ۴۶ درصد آنها مرد بودند.
حدود ۴۴ درصد شرکت‌کنندگان در سنین بین ۱۸ تا ۳۴ سال، ۳۵ درصد در رده سنی ۳۵ تا ۵۴ سال و ۲۲ درصد آنها بالاتر از ۵۵ سال داشته‌اند.
منبع: Visualobjects
