برخی از صرافی‌های مشتقات بیت کوین از لیکوئید شدن پوزیشن (position liquidation) سود زیادی کسب می‌کنند، اما تریدرها می‌توانند با مدیریت فعال از این ضررها جلوگیری کنند. در این مطلب قصد داریم به سه نکته در مورد قراردادهای آتی بیت کوین و فرایند لیکوئید شدن پوزیشن در صرافی‌های ارز دیجیتال صحبت کنیم.
اغلب تریدرها به درستی درک نمی‌کنند صرافی‌های مشتقات بیت کوین چگونه ریسک را مدیریت می‌کنند، اما این توافق وجود دارد که برندگان از طرف بازنده سود کسب می‌کنند، با این حال این معادله به همین آسانی هم نیست.
اگر بخواهیم لیکوئید شدن را به صورت ساده تعریف کنیم باید بگوییم گاهی اوقات و به دلیل عدم شناخت درست از روند بازار ممکن است شاهد لیکوئید شدن یا مارجین شدن پوزیشن‌ها باشیم، لیکوئید شدن به این معنی است که سرمایه تریدر در آن پوزیشن کاملا از دست رفته و به حساب صرافی منتقل شده است.
صندوق‌های بیمه در ابتدا برای محافظت از پوزینش‌های کاربران در دوره‌های پر نوسان بازار طراحی شده بودند. با این وجود برخی از صرافی‌ها مانند بیت مکس (BitMEX) علیرغم نوسانات قیمتی قابل توجه ساعتی ۱۰ درصد یا حتی بالاتر، صندوق‌های بیمه تقریباً ثابتی را عرضه می‌کنند.
صندوق بیمه برای حمایت از نوسانات قیمت ارز دیجیتال در صرافی بیت مکس
این مطلب راهم مطالعه کنید: سرمایه گذاری بلند مدت روی بیتکوین افزایش یافته است؛ آیا این کار سودمند است؟
نمودار بالا نشان می‌دهد که صندوق بیمه بیت مکس (خط نارنجی از لحاظ بیت کوین) پس از لیکوئید شدن یک میلیارد دلار پوزیشن لانگ در ۱۲ مارس تقریبا آسیبی ندید.
هر زمان که یک پوزیشن به دلیل نبود حاشیه کافی لیکوئید شود، وظیفه صرافی است که این ریسک را پوشش دهد. صرافی‌ها روش‌های مختلفی برای رسیدگی به این مشکل دارند. بیشتر صرافی‌های مبادله مشتقات از یک صندوق بیمه برای مدیریت این موقعیت‌ها ایجاد می‌کنند.
این صندوق بیمه از سود لیکوئید شدن بهتر از قیمت‌های ورشکستگی ( bankruptcy prices) سود می‌برد و انگیزه‌ای مشکوک برای مدیریت هرچه بیشتر این سفارشات ایجاد می‌کند. با استفاده از دستورات توقف ضرر (stop-loss) می‌توان از این وضعیت به راحتی جلوگیری کرد، هرچند بیشتر معامله‌گران این کار را نمی‌کنند.
بیایید نگاهی سریع به این موضوع بیاندازیم که بیت مکس چگونه توانست این ریسک چشمگیر ۳۳۰ میلیون دلاری را در حین لیکوئید شدن گسترده قرادادها پوشش دهد و همچنین اینکه چگونه می‌تواند از قربانی شدن خودداری کند.
لیکوئید شدن برای محافظت از صرافی‌ها
با اطمینان می‌شود گفت، سفارشات با اهرم بالا در بازارهای پر نوسان شکست می‌خورند. برای مثال هر پوزیشن با اهرم ۲۰ برابری یا بالاتر باید پس از حرکت ۴/۸ درصدی به سرعت بسته شود. مشکل زمانی رخ می‌دهد که قیمت اصلی دارایی به شدت در مدت زمان کوتاهی یا در نتیجه خالی بودن نقدینگی بازار تغییر کند.
تنها راهی که موتور لیکوئید (liquidation engine) می‌تواند پوزیشن ورشکستگی مشتری را ببندد، اجرای یک دستور معکوس در بازار برای همان ابزار است.
لیکوئید شدن ۱۰ میلیون دلار پوزیشن لانگ به این معنی است که صرافی مشتقات باید همان مبلغ را در دفتر سفارشات خود بفروشد. هرگونه ضرر تحقق یافته بالاتر از حاشیه مشتری، کسری بودجه برای صرافی در پی خواهد داشت.
این موضوع باعث می‌شود تا صرافی‌های مشتقات بیت کوین مقداری از سودی که برخی از مشتریان از این خطا کسب کرده‌اند را بازگردانند یا این ریسک را بپذیرند که تا بازار با نوسانات زیاد بتواند این کمبود را جبران کند.
برخی از صرافی‌ها، صندوق بیمه‌ی خود را به گونه‌ای طراحی کردند که به نوعی یک ضربه گیر برای این فشارهای مالی باشد. به این صورت که سود حاصل از لیکوئید شدن قراردادها را که بهتر از قیمت ورشکستگی مشتریان است را جمع‌آوری می‌کنند.
همه صرافی‌های مشتقات ارز دیجیتال با یک روش یکسان با این مشکل برخورد نمی‌کنند، اما روش لیکوئید شدن تدریجی که توسط چند صرافی بزرگ انجام می‌شود، قطعا می‌تواند روش درستی باشد. چرا که این یک روش پیشگیرانه است که نسبت شانس یک پوزیشن اهرمی را که از نوسانات شدید جان سالم به در برده است را افزایش می‌دهد.
نحوه جلوگیری از لیکوئد شدن قرارداد
اولین و مهمترین نکته این است که تریدرها هرگز نباید اجازه دهند که مکانیسم لیکوئید شدن خودکار (automatic liquidation) فعال شود. تنها راه دستیابی به این هدف فعال کردن دستی توقف ضرر (stop loss) است. بیشتر صرافی‌های مشتقات یک قیمت لیکوئید شدن تخمینی را برای هر موقعیت ارائه می‌کنند، بنابراین فعال کردن توقف ضرر کار دشواری نخواهد بود.
قیمت لیکوئید شدن در قراردادهای آتی
این مطلب راهم مطالعه کنید: راز بقا، توصیه‌های ۱۹ متخصص در مورد ترید ارز دیجیتال که باید بدانید!
در مثال بالا قیمت لیکوئید شدن قرارداد برای پوزیشن لانگ ۴٫۳۲۷ دلار است. یک تریدر باید برای جلوگیری از لیکوئید شدن، سفارش توقف فروش بالاتر از این قیمت را وارد کند و بهتر است موقعیت را به تدریج کاهش دهد تا از ورود به موقعیت‌های با نوسان بالا جلوگیری کند.
البته هیچ قاعده طلایی برای سطح توقف ضرر وجود ندارد، البته معمولا از بازه ۵۰ تا ۳۰۰ دلار استفاده می‌شود. یک سفارش توقف ضرر برای پوزیشن لانگ، یک سفارش فروش یا شورت است و برعکس آن یک فروشنده یا پوزیشن شورت باید برای جلوگیری از ضرر یک سفارش خرید را ثبت کند.
یکی دیگر از تنظیماتی که معمولا فراموش می‌شود، مکانیسم ماشه (trigger) است که سه گزینه برای آن وجود دارد: آخرین قیمت (last price) که صرفاً
بر اساس سطح قرادادهای آتی تعیین می‌شود، قیمت شاخص (index price) که بر اساس میانگین قیمت نقطه‌ای صرافی‌های مرجع تعیین می‌شود و قیمت نشانه (mark price) که از ترکیب قیمت شاخص و نرخ بهره به دست می‌آید.
باید از گزینه قیمت آخر اجتناب کرد چرا که قراردادهای آتی ممکن است از قیمت دارایی اصلی که روی آن قرارداد آتی بسته می‌شود متفاوت باشد.
معامله مطمئن‌تر با مدیریت اندازه قرارداد
استفاده از اهرم بیش از حد در قراردادهای آتی سرمایه شما را در معرض ریسک غیرضروری قرار می‌دهد و برخی از صرافی‌ها بسیار سختگیرانه لیکوئید شدن قراردادها را مدیریت می‌کنند. برای جلوگیری از این سناریو، معامله‌گر می‌تواند به صورت فعال پوزیشن و سفارش توقف ضرر خود را مدیریت کند.
همه صرافی‌های مشتقات ارز دیجیتال با یک روش یکسان با این لیکوئید شدن برخورد نمی‌کنند، بنابراین فهمیدن این فرآیند در صرافی که از آن استفاده می‌کنید بسیار مهم است.
صرف داشتن صندوق بیمه به معنی امنیت بیشتر برای مشتریان صرافی نیست. بلکه به نحوه مدیریت موقعیت‌های پر نوسان بستگی دارد.
منبع: cointelegraph
