یک صرافی غیر متمرکز چیست و چرا آن را آینده صرافیهای دارایی‌های دیجیتال می‌دانند؟ با کوین نیک همراه باشید تا به این سوال پاسخ دهیم.
در طی چند سال اخیر، ارزهای دیجیتال به خوبی برای همه شناخته شده‌اند. ارزهای دیجیتال به دلیل امنیت و قابل اتکا بودن، و از آن مهم‌تر، غیر قابل‌تقلب بودن آن‌ها، مورد توجه خیلی از مردم قرار گرفته‌اند. با افزایش محبوبیت کوین‌ها، تقاضا برای صرافی‌هایی که مردم بتوانند اموال خود را در آن‌ها تبادل کنند، افزایش قابل توجه‌ای داشته است. امروزه، صرافیهای ارزهای دیجیتال نقش مهمی در توسعه صنعت بلاک چین ایفا می‌کنند.
به طور معمول، برترین صرافیهای ارز دیجیتال، از معامله میان بیش از ۲۰ ارز مختلف پیشتیبانی می‌کنند. مردم برای این که بتوانند از ارزهای خود تا حد امکان سود ببرند، آن‌ها را با یکدیگر معامله می‌کنند. با توجه به افزایش کاربری در این فضاها، شاهد دو نوع صرافی ارزهای دیجیتال بوده‌ایم: صرافیهای متمرکز و صرافیهای غیر متمرکز. اما تفاوت میان آن‌ها چیست؟ آیا صرافیهای غیر متمرکز محبوب‌تر هستند؟ از نظر امنیت روی کدام یک باید حساب کنیم؟
در ادامه این مطلب از کوین نیک همراه ما باشید تا پاسخ این سوال‌ها را روشن کنیم.
تفاوت صرافی غیر متمرکز با صرافی متمرکز
به زبان ساده، صرافیهای متمرکز همانند بانک‌ها و صرافیهای سنتی و عادی عمل می‌کنند. عملکرد بانک‌ها چگونه است؟
- دارای یک مالک هستند
- مسئولیت امنیت را برعهده دارند
- به قوانین و ضوابط پایبند هستند
- و البته روی اموال مردم تمرکز دارند
در صرافی غیر متمرکز یا Decentralized Crypto Exchange، شرایط فرق دارد. پلتفرم این صرافی‌ها، به کاربران اجازه می‌دهند تا به صورت تمام و کمال، مال و اموال خود را کنترل کنند. به‌علاوه، برخلاف صرافیهای سنتی، هیچ خبری از واسطه‌های نیست. صرافیهای غیر متمرکز، به صورت همتا به همتا (Peer to Peer) کار خود را پیش می‌برند. می‌توان به نوعی گفت که صرافیهای غیر متمرکز ظهور کرده‌اند تا از شر مشکلاتی که دور و بر صرافیهای متمرکز وجود دارند، خلاص شویم. همتا به همتا، به این معنی است که کاربران می‌توانند به طور مستقیم داد و ستد کنند و ارزهای دیجیتال خود را بدون هیچ واسطه‌ای، بدون هیچ مرکز و ناظری، به کیف پول‌های خود واریز کنند.
این مطلب راهم مطالعه کنید: راهنمای ورود به بازار بیت کوین؛ صرافی بیت کوین
چرا صرافیهای متمرکز خطرناک هستند؟
ما در کوین نیک مطلبی در مورد روز اثبات کلید‌ها (Proof of Keys Day) نوشته‌‌ایم. این رویداد، توسط یکی از علاقه‌مندان مشهور دنیای ارزهای دیجیتال، تریس مایر (Trace Mayer) ایجاد شده است. او اعتقاد دارد که هر شخصی که بیت کوین‌های خود را در صرافیهای متمرکز نگهداری می‌کند، سریعاً باید اموالش را به کیف پول دیجیتال منتقل کند. اما چرا این مسئله مهم است و حتی یک روز مهم هم برای آن در نظر گرفته شده؟
زیرا ارزهای دیجیتالی که در سرویس‌ها و پلتفرم‌های ثالث (Third Party) نگهداری می‌کنید، مانند همین صرافیهای متمرکز، در حقیقت برای شما نیستند. وقتی بیت کوین خود را در یک صرافی ذخیره کرده‌اید، هر اتفاقی ممکن است رخ دهد چرا که اختیار تمام و کمال آن در دست شما نیست. ممکن است سر و کله یک هکر پیدا شود و آن‌ها را به سرقت ببرد، ممکن است صرافی مورد نظر ناگهان از کار بی‌افتد، ممکن است آن قدر از نظر امنیتی ضعیف عمل کرده باشید که شخصی دیگر به راحتی به اموال‌تان دسترسی پیدا کند و ۱۰ها مدل دیگر که می‌توان جیب‌تان را خالی کرد. خلاصه بگویم، وقتی ارزهای دیجیتال خود را در صرافیهای متمرکز نگهداری کنید، مخصوصا به عنوان یک سرمایه‌گذار، خود را در خطر ریسک از دست دادن مال خود قرار داده‌اید.
این ۲ مورد زیر از دلایلی هستند که خیلی از مردمی که ارز دیجیتال خود را در صرافیهای متمرکز نگهداری می‌کنند، زندگی خود را باخته‌اند:
- همیشه امکان هک کردن این صرافی‌ها وجود دارد و در نتیجه ممکن است دارایی خود را از دست بدهید.
- همیشه ممکن است یک روز صبح بیدار شوید و ببینید صاحب صرافی متمرکز شما، همه دارایی مردم را درون یک کیسه ریخته، سایت را خاموش کرده و رفته است.
صرافی متمرکز و غیرمتمرکز
یعنی صرافیهای غیر متمرکز مشکلات امنیتی ندارند؟
تا اینجا ریسک‌های واقعی صرافیهای متمرکز برای‌تان آشکار شد. با وجود این مشکلات، صرافی غیر متمرکز ایجاد شده تا این مسائل را از سر راه کاربران بردارند. این صرافیهای غیرمتمرکز اجازه می‌دهند تا کاربران کاملا روی اموال خود کنترل داشته باشند و ارزهای دیجیتال‌شان، برای خودشان باشد. یک سری از ویژگی‌های کلیدی صرافیهای غیر متمرکز:
- محرمانه بودن به دلیل عدم نیاز به ثبت نام یا نیاز برای ارائه اطلاعات شخصی.
- عدم نیاز به انتقال ارز دیجیتال به سرویس‌های ثالث به منظور داد و ستد. تمامی تراکنش‌ها مستقیم انجام می‌شوند و از طریق قراردادهای هوشمند امن‌سازی می‌شوند.
- عدم وجود نقطه تکی شکست (آسیب پذیری). وقتی بخشی از سیستم صرافی غیرمتمرکز دچار عیب شود، کل سیستم خاموش نمی‌شود و آن بخش آسیب دیده مسدود می‌شود.
- کنترل نمی‌شوند و قانون‌گذاری ندارند.
چند سال پیش، صرافیهای غیر متمرکز ارزهای دیجیتال اغلب با مشکلات مختلفی روبه‌رو می‌شدند و حتی به خاطر برخی ارورهای ناشناخته، مردم پول خود را از دست می‌دادند. اما حالا با گذشت این بحران، این صرافی‌ها به پلتفرم‌هایی تبدیل شده‌اند که مردم بدون دردسر، مستقیما کار خود را انجام می‌دهند.
به‌علاوه، برای جلوگیری از هرگونه کلاه‌برداری، صرافیهای غیرمتمرکز، از سرویس حساب امانی (Escrow) برخوردار شده‌اند. با این ویژگی، ابتدا پول در شبکه قرار می‌گیرد و پس از انجام و امضای یک سری شرایط تعیین شده، پول به حساب طرف مقابل منتقل می‌شود.
این مطلب راهم مطالعه کنید: ۱۳ صرافی برتر در سال ۲۰۲۰
صرافی غیر متمرکز چطور کار می‌کند؟
- شخصی که دارای توکن است، سفارش خود را برای تبادل با یک دارایی دیگر در صرافی مورد نظر قرار می‌دهد.
- همچنین اگر کسی می‌خواهد یک دارایی بخرد، سفارش خرید خود را یا به پلتفرم اضافه می‌کند یا از بین فروشندگان موجود یکی را انتخاب می‌کند.
- هنگامی که زمان تعیین شده برای فروشنده یا خریدار تمام شد، تمامی سفارشات توسط ۲ طرف بررسی و انجام می‌شود.
برای انتقال دارایی، کافی است آدرس کیف پول خود را در صرافی غیرمتمرکز قرار دهید. زمانی که قرارداد هوشمند بین ۲ طرف تایید و اجرا شد، انتقال انجام می‌شود. هیچ واسطه‌ای هم این وسط وجود ندارد.
صرافی رمزنگاری شده
چطور یک صرافی غیرمتمرکز مناسب پیدا کنیم؟
علاوه بر ویژگی‌هایی که برای یک صرفای غیر متمرکز بیان کردیم، این صرافی‌ها هر کدام دارای ویژگی‌های مختلف خود هستند:
هزینه پایین
یکی از مهم‌ترین مسائلی که معامله‌گران ارزهای دیجیتال به آن اهمیت می‌دهند، کمیسیون معامله است. در پلتفرم‌های سنتی، مشتریان همیشه کمیسیون ثابتی برای هر تراکنش انجام می‌دهند. اما صرافیهای ارز دیجیتال در این مورد با هم فرق دارند.
صرافیهای دیجیتال متمرکز، معمولا از هر تراکنش، درصدی از آن را برای خود بر می‌دارند. اما کمیسیون صرافیهای دیجیتال غیرمتمرکز شبیه صرافیهای سنتی عمل می‌کنند و همیشه هزینه‌ای ثبات برای تایید هرگونه تراکنش در شبکه بلاک چین دارند.
ناشناس بودن معامله کننده
صرافی های غیرمتمرکز معمولا هیچگونه بدنه کنترل کننده‌ای ندارند. بنابراین هیچوقت نیازی نیست که برای کار با آن‌ها، نیاز به تایید هویت شما داشته باشند. کافی است یک ثبت نام ساده انجام دهید و شروع به معامله کنید.
برای مثال، صرافی BitMEX اجازه نمی‌دهد صاحبان ارزهای دیجیتالی ایالات متحده آمریکا از سرویس این پلتفرم استفاده کنند. یا چندین صرافی دیگر وجود دارد که کشورهای مختلفی را برای استفاده از پلتفرم خود منع کرده‌اند. اما از طرفی دیگر، dYdX به عنوان یک صرافی غیرمتمرکز، اجازه استفاده از سرویس‌های خود را برای هر شخصی از هر نقطه دنیا، میسر کرده است.
نقدینگی ارزهای دیجیتال
یکی از مزایای صرافیهای متمرکز، نقدینگی آن‌هاست که وجود عرضه و تقاضا برای انواع ارزهای دیجیتال این ویژگی را فراهم کرده است. بدون نقدینگی، سخت است که بتوان در یک صرافی به قیمت‌گذاری کافی رسید.
نقدینگی ارزهای دیجیتال را می‌توان با ایجاد ارتباط میان ارزهای دیجیتال و ارزهای سنتی ایجاد کرد. همچنین هر چقدر که نقدینگی بیشتر باشد، تراکنش‌ها سریع‌تر انجام می‌شوند، شاهد ثبات قیمت‌ها خواهیم بود و بازیکنان بیشتری وارد بازار می‌شوند.
آیا صرافیهای غیر متمرکز حالا محبوب هستند؟
راستش را بخواهید، نه! در حال حاضر، صرافیهای متمرکزی مانند بایننس، کوین‌بیس و بیت‌رکس وجود دارند که ۹۹ درصد حجم کلی تراکنش‌های ارز دیجیتال را از آن خود کرده‌اند. هرچند، امروزه شمار بزرگی از استارتاپ‌ها هستند که به ایجاد صرافیهای غیرمتمرکز علاقه پیدا کرده‌اند، چرا که این صرافی‌ها رفته‌رفته ارزش بیشتر و محبوبیت بالاتری پیدا می‌کنند. اما در حال حاضر، وقتی شمار زیادی از معامله‌گران وارد بازار می‌شوند، انتخاب اول آن‌ها فقط صرافیهای متمرکز است.
اما اگر بخواهیم از نظر ویژگی بین این ۲ گزینه یکی را انتخاب کنیم، این صرافیهای غیرمتمرکز مانند یونی سواپ و پنکیک سواپ هستند که به عنوان آینده، و راهی جدید برای انجام تبادلات مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
همانطور که دنیای ارزهای دیجیتال روزبه‌روز اکوسیستم بزرگ‌تر و کامل‌تری به خود می‌بیند، صرافی‌ها نقش اساسی‌تری برای رشد این اکوسیستم ایفا می‌کنند. این که شما کدام یک از صرافی‌ها را انتخاب کنید، کاملا به خودتان بستگی دارد. اگر یک صرافی غیر متمرکز انتخاب می‌کنید، باید مسئولیت‌های بیشتری هم برای محافظت از دارایی خود برعهده بگیرید.
غیرمتمرکزها، دنیای جدیدی را به وجود آورده‌اند که در آن نیازی به وجود هیچ واسطه‌ای نیست، اما با این حال باید به خودتان و مسئولیت‌هایی که در قبال امنیت دارایی‌های خود دارید، اعتماد کنید.
منبع: Changelly
