بیت کوین و اتریوم سالهاست که به عنوان برترین ارزهای دیجیتال در رتبههای اول و دوم پادشاهی میکنند و بیش از ۵ هزار ارز دیجیتال دیگر پشت سر آنها قرار دارند. اما در این بین ارزهای دیجیتالی هم وجود دارند که راه متفاوتی را پیش گرفتهاند. یکی از آنها ارز دیجیتال ریپل است که با هدف تبدیل شدن به یک دارایی دیجیتال برای پرداختهای بینالمللی وارد میدان شده است. در تحلیل فاندامنتال ریپل همراه کوین نیک مارکت باشید تا با تمام جزییات این رمزارز آشنا شویم.
ارز دیجیتال ریپل که به اختصار با نماد XRP آن را میشناسید، توسط شرکت Ripple توسعه یافته است. هدف و استفاده اصلی آن خدمت به عنوان یک دارایی دیجیتال برای پرداختهای بینالمللی بوده است. ریپل یک شرکت شبکهای است که رمزارز XRP را به عنوان ارز رسمی خود عرضه کرد. از آن زمان تا امروز، ریپل توانتسته در بین ۱۰ ارز دیجیتال برتر دنیا از نظر ارزش بازار قرار بگیرد و حتی در مقطعی پشت سر بیت کوین و اتریوم، جایگاه سوم را از آن خود کرده بود.
ارز دیجیتال ریپل (XRP) چیست؟
XRP یک ارز دیجیتال در شبکه ریپل است که با هدف پرداختهای بینالمللی بسیار سریع و با کارمزد بسیار کم طراحی شده است. یکی از اهداف ریپل، قرارگیری در جایگاه سیستمهایی نظیر SWIFT است که در انجام تراکنشها زمان و هزینه بالایی را هدر میدهد.
هر یک ریپل قابل تقیسم به یک میلیون واحد کوچکتر از خود است. هر واحد کوچک شده از ریپل Drops نامیده میشود. ریپل فقط در شبکه شرکت Ripple Labs قرار دارد. تمرکز این شرکت ایجاد زمینهای مناسب برای پرداختهای همزمان (Real-Time) و سرویسهای صرافی ارز برای موسسههای مالی مانند بانکها و پردازندههای پرداختی است.
از سال ۲۰۱۲ که ریپل آغاز بهکار کرد، بیش از ۱۰۰ شرکت در دنیا، نرمافزار ریپل را به منظور انجام تراکنشهای سریعتر و بیدردسر در سیستمهای خود پیاده کردهاند.
برخلاف بیت کوین و اتریوم، ریپل یک شبکه بلاک چین با ارز دیجیتال مخصوص به خود نیست. هرچند، این شبکه دارای یک دفتر مرکزی ریپل یا به اصطلاح دقیقتر XRP Ledger است؛ یک شبکه مشابه بلاک چین که باعث تهسیل پرداختهای ریپل میشود. رمزارز ریپل در حقیقت به عنوان یک سوخت عمل میکند تا پرداختهای بینالمللی به سادگی در این شبکه صورت بگیرند.
بنابراین، ارزش ارز دیجیتال ریپل نیز مستقیما وابسته به شبکه پرداخت دیجیتال و پروتکل شبکه ریپل است. ارز دیجیتال XRP به داراییهای دیجیتالی گره خورده که از آن به عنوان پلتفرم پرداخت، وسیلهای برای تبدیل ارز و سیستمی برای پرداخت بهره میگیرد. این دقیقا سیستمی مشابه با SWIFT است.
خدمت اصلی ریپل برای انتقال پولهای بینامللی و متمرکز است.
ارز دیجیتال ریپل چطور کار میکند؟
بر خلاف دیگر ارزهای دیجیتال، ریپل توسط شبکهای از سرورهای اعتبارسنج امن شده است که توسط یک شرکت خصوصی نظارت میشوند. به همین دلیل برخلاف تمامی دیگر شبکههای بلاک چین، ریپل یک شبکه متمرکز است که از سرورهای داخلی بهره میبرد که ضمانت تراکنشهای آن بر اساس تفاوق عام است.
رمزارزهای ریپل در پروتکل دفترمرکزی توافق عام XRP اجرا شدهاند، جایی که شرکت ریپل روی انتشار سکههای جدید کنترل دارد و خبری از پاداش ماینینگ در آن نیست. میزان عرضه نهایی توکنهای ریپل ۱۰۰ میلیارد است که همه آنها از پیش استخراج شدهاند و بیش از ۵۰ میلیارد آن در چرخه بازار قرار دارد. ریپل بر اساس نیاز عرضه و تقاضا کوینهای جدید را عرضه میکند.
البته نکته جالبی که در خصوص پلتفرم ریپل وجود دارد این است که تراکنشهای آن به رمزارز XRP محدود نمیشود. پروتکل این شبکه همچنین قابلیت پشتیبانی از ارزهای فیات نظیر دلار، یورو، پوند و ین و همچنین ارزهای دیجیتالی نظیر بیت کوین را فراهم کرده است.
بنابراین میتوان گفت اصلیت پلتفرم ریپل یک پردازنده پرداخت و صرافی ارزی است که در آن ارز دیجیتال XRP وظیفه سوخت را (کمی شبیه به گس اتریوم) بر عهده دارد. با این که ریپل با ارزهای فیات و موسسههای پرداخت بینالمللی بیشتر سر و کار دارد و در عین حال خود را یک ارز دیجیتال مرسوم مانند بیت کوین و اتر نمیبیند، رقبای اصلی آن سیستمهای پرداخت سنتی مانند Swift، ACH و Payoneer محسوب میشوند.
این مسئله باعث شده تا متمرکز بودن ریپل باعث شود تا شبکه آن نسبت به بیت کوین، از امنیت کمتری برخوردار باشد. هرچند که به دلیل سرورهای خصوصی و مترکز، پردازش تراکنشها در این شبکه بسیار سریعتر از بیت کوین صورت میگیرد.
ریپل نت (RippleNet) چیست؟
ریپل نت یک شبکه شناخته شده است که بسیاری از موسسات مالی مانند بانکها و سرویسهای پولی را به هم متصل میکند. با استفاده از ریپل نت به عنوان یک پلتفرم توزیع، میتوان انواع و اقسام پرداختها و دریافت پول به صورت بینالمللی را انجام داد. ریپلنت طراحی شده تا پلتفرم پرداخت همزمان با کمترین هزینه را ارائه دهد.
در طرف مقابل ریپل یک سیستم تسویه ناخالص آنی (RTGS)، صرافی ارزی و پرداختهای شبکهای است. این پلتفرم بر خلاف ریپل نت، به صورت یک شبه شبکه بلاک چین توزیع شده عمل میکند تا پردازش تراکنش را تسریع و هزینه آنها را به نسبت بانکهای عادی کاهش دهد.
پروتکل توافق عام ریپل چیست؟
شاید برای شما هم سوال باشد که چطور ریپل یک شبکه متمرکز است و با این حال از یک پروتکل توافق عام هم بهره میبرد. پروتکل تراکنش ریپل (RTXTP) یک پروتکل بلاکچین مشابه با پروتکلهای استفاده شده در شبکههای بیت کوین و اتریوم است. با این حال تفاوت پروتکل ریپل ایجاد مسیری ارزان و موثر برای پرداخت داراییها به صورت بینالمللی است. ریپل توانسته این سرعت و بازدهای را به کمک الگوریتم توافق عام ریپل به دست بیاورد.
این توافق عام هر چند ثانیه یک بار توسط تمامی نودهای مشترک در شبکه اصلی صورت میگیرد. زمانی که یک توافق صورت میگیرد، دفتری که روی آن توافق شده بسته میشود و به عنوان آخرین دفتر بسته شده وارد شبکه میشود. این نودها در شبکه ریپل، همان سرورها هستند که معتبر بودن تراکنشها را تضمین میکنند. در وایت پیپری که ریپل در سال ۲۰۱۸ منتشر کرد، این شرکت الگوریتم توافق عام خود را شاکله توکن XRP توصیف کرد که به کمک آن میتوان به ارتباطات بسیار بهتری بین هر نود در شبکه دست یافت.
وظیفه این الگوریتم ایجاد امنیت و شفافیت در شبکه است. همچنین در این وایت پیپر خبری از هیچ فورکی در شبکه نیست.
خالق ریپل کیست؟
اولین پروتکل ریپل که به صورت یک پروژه عملی نوشته شد، در سال ۲۰۰۴ توسط رایان فوگر (Ryan Fugger) ایجاد شد. هرچند که همه چیز از سال ۲۰۱۳ به صورت جدی شکل گرفت. زمانی که جد مککلب (Jed McCaleb) و کریس لارسن (Chris Larsen) که به خاطر انتشار شبکه EDonkey شناخته شده بودند، روی استارتاپ ریپل آغاز به کار کردند. آنها باور داشتند که این یک پروژه برجسته خواهد بود. بنابراین از بهترین سرمایهگذارانی که میشناختند درخواست کردند تا روی این پروژه آینده سرمایهگذاری کنند. این پروژه توانست خیلی سریعتر از حد انتظار سرمایههای جذب شده را به سود خالص تبدیل کند.
خود شخص کریس لارسن یک سرمایهگذار فرشته، مجری کسب و کار و یکی از ثروتمندترین افراد شناخته شده در زمینه کریپتوکارنسی محسوب میشود. او از تجربه بسیار بالایی در زمینه پرداختهای دیجیتال و وام برخوردار است. به همین دلیل توانست خیلی زود برنامههای خود را برای عملی ساختن پروتکل ریپل اجرا کند. در نتیجه، او نام شرکت سابق خود یعنی OpenCoin را به Ripple Labs تغییر داد و به عنوان مدیر این شرکت به فعالیت خود ادامه داد.
در کنار او، جد مک کلب یکی از بانفوذترین افراد در صنعت بلاکچین و ارز دیجیتال شناخته میشود. در سال ۲۰۰۷ او یک دامنه به نام Mtgox.com برای وبسایت خود به منظور فروش آیتمهای درون بازی Magic: The Gathering خریداری کرد. هرچند زمانی که بیت کوین کم کم محبوبیت خود را به دست آورد، او این سایت را به یک پلتفرم صرافی بیت کوین تبدیل کرد. در سال ۲۰۱۱ نیز مککلب تصمیم به فروش این صرافی گرفت. این مسئله وقتی عجیب بود که حجم بسیار بالایی از معاملات بیت کوین در این پلتفرم صورت میگرد. پس از فروش این صرافی، جد وارد شرکت Ripple Labs شد و به عنوان یکی از مدیران آن کار خود را ادامه داد.
کاربرد ارز دیجیتال ریپل چیست؟
همانطور که پیش از این در مقاله به آن اشاره کردیم، شبکه ریپل اجازه میدهد تا تراکنشها بدون حد و مرز بین دو شخص جابهجا شوند. در این جابهجایی دارایی، هر یک از افراد میتوانند هر دارایی که در شبکه ریپل پشتیبانی میشود را منتقل کنند. ارز دیجیتال ریپل نیز در این بین به عنوان کارمزد تراکنش مورد استفاده قرار میگیرد.
هر فردی میتواند کوین خود بر اساس ریپل را ایجاد کند تا از آن برای انتقال داریی بین دیگران استفاده کند. این کوینها قابل خرید، فروش یا حتی نگهداری در ولت به عنوان یک سرمایه هستند. ایجاد این توکنها بیشتر از ۵ دقیقه زمان نمیبرد. بنابراین به طور کلی، ارز دیجیتال XRP را میتوان به عنوان یک پل برای تمامی ارزهای دیجیتال و ارزهای فیات دانست.
در عین حال ریپل این شرایط را فراهم کرده تا بانکها بتوانند با ایجاد تراکنشهای سریع و استفاده از این تکنولوژی پیشرفتهتر به نسبت سیستمهای سنتی، شرایط را برای مشتریان خود سادهتر سازند. بزرگترین نکته بهرهگیری از سرویس ریپل، جلوگیری از هدر رفتن زمان است.
مزایای استفاده از ریپل چیست؟
در ادامه این تحلیل فاندامنتال ریپل، با چند مزیت بسیار مهم این ارز دیجیتال آشنا خواهیم شد.
- سرعت بالای تراکنش: ریپل به عنوان یکی از سریعترین ارزهای دیجیتال شناخته میشود. پروسه تراکنش یک XRP به طور میانگین ۴ ثانیه است. در صورتی که این کار برای اتریوم ۲ دقیقه، برای بیت کوین یک ساعت و برای بانکهای عادی ۱۰ دقیقه و برای سیستمهای پرداخت بینالمللی مرسوم ۳ تا ۵ روز کاری زمان میبرد.
- کارمزد کم: ریپل از پایینترین نرخ کارمزد برخوردار است.
- ثبات خوب: ریپل به نسبت بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر از نوسان پایینتری برخوردار است.
- مقیاسپذیری: به دلیل وجود ۱۰۰ میلیارد ریپل که با توجه به عرضه و تقاضا عرضه میشود، این ارز دیجیتال از مقایسپذیری خوبی برخوردار است.
معایب ریپل چیست؟
ریپل با وجود مزایای خوبی که در اختیار کاربران قرار میدهد، از معایبی هم برخوردار است که بسیاری از سرمایهگذاران ارزهای دیجیتال و حتی کاربران ارزهای فیات را از خود دور میکند.
یکی از این معایب، عدم کاربرد قابل توجه در دنیای واقعی است. ریپل با اینکه شرایط را برای انتقال ارزهای بینامللی و بیمرز راحت کرده، اما هنوز نتوانسته به عنوان یک پلتفرم محبوب در زندگی روزمره مردم جای بگیرد.
اما بزرگترین عیبی که میتوان روی ریپل گذاشت، قوانین سفت و سخت و سیستم مدیریت متمرکز آن است. ارتباط مستقیم با بانکها و سرورهای متمرکز، دقیقا خلاف آن چیزی است که کاربران ارزهای دیجیتالی نظیر بیت کوین، اتر یا کاردانو به دنبال آن هستند.
در نهایت به دلیل مشکلات قانونگذاری، بسیاری از صرافیها ارز دیجیتال ریپل را از فهرست خود خارج کردهاند.
مشکل قانون گذاری ریپل
صحبت از قوانین سفت و سخت شد. در حقیقت باید بدانید که در حال حاضر ریپل از سال ۲۰۲۰ با مشکلات قانونگذاری در آمریکا دست و پنجه نرم میکند.
در اواخر سال ۲۰۲۰، ریپل به یکی از اهداف مهم کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا تبدیل شد. این نهاد اعلام کرد که شرکت Ripple Labs و دو تن از مدیران اجرایی آن یعنی کریس لارسن و بردلی گارلینگهاوس توانستهاند از طریق به ارائه داراییهای اوراق بهادار دیجیتالی ثبت نشده، بیش از ۱٫۳ میلیارد دلار کسب درآمد کنند. این مسئله سوالات زیادی را در خصوص این شرکت و ارز دیجیتال آن برانگیخت.
این اتفاق حتی باعث سقوط قیمت ریپل شد. تا جایی که ریپل ۰٫۶۰ دلاری، به ۰٫۳۰ پایین کشید. دلیل اصلی این اتفاق، خارج شدن از فهرست صرافیهای کریپتویی و همچنین فروش داراییهای ریپل شخصی جد مککلب به ارزش میلیونها دلار بود.
چرا شاهد برخی انتقادات به ریپل هستیم؟
یکی از انتقاداتی که کاربران دنیای ارزهای دیجیتال به ریپل وارد میکنند، شباهت آن به کاری است که پیپال و آمازون انجام میدهد. حتی ریپل اعلام کرد که این شرکت در پایان سال ۲۰۲۰ به یک شرکت عمومی تبدیل خواهد شد و توکنهای XRP داخلی آنها هم با این خبر به جمع سه ارز دیجیتال برتر دنیا از نظر ارزش بازار پیوست. اما این مسئله جلوی انتقادات ریپل را نگرفت.
مسئله این است که ریپل ذات متمرکز بودن دارد و کاربران ارزهای دیجیتال که بیت کوین و بسیاری از آلت کوینها را به دلیل غیرمتمرکز بودنشان انتخاب کردهاند، همیشه نسبت به دستکاری، کلاهبرداری و هک شدن ریپل بدگمان هستند.
جدا از این مسئله، مجریان و مدیران ریپل در طی سالهای گذشته همیشه نسبت به دستکاری و دامپ XRP از طریق فروش، متهم شدهاند. همانطور که پیشتر هم به آن اشاره کردیم، در سال ۲۰۱۸ این شرکت به دلیل دستکاری تراکنشها به ارزش هزاران میلیون دلار، تحت بازجویی قرار گرفت. با این حال، نهنگهایی که این مقدار پول را دستکاری میکردند و به دامپ XRP پرداخته بودند، همیشه این اتهامات را انکار میکردند. با این حال این پس زمینه باعث شده است تا کاربران زیادی نسبت به ریپل بدگمان شوند.
اما بیشترین اتهامی که به ریپل وارد است، همان مسئله متمرکز بودن بهشمار میرود. با توجه به آمار Coin Metrics، نزدیک به ۸۵ درصد از توکنهای ریپل در کیف پول نهنگها قرار دارد. همچنین این اتهام به ریپل وارد شده است که یک ارگان سود محور پشت پروتکلها و کوینهای این شرکت قرار دارد. این اتفاق دقیقا مخالف ایدههایی است که ساتوشی ناکاموتو برای بیت کوین متصور بود.
فراز و نشیبهای قیمت ریپل
یکی از پربحثترین اتفاقاتی که در تاریخ ریپل رخ داد، اوج گیری ناگهانی و البته سقوط آزاد آن در سال ۲۰۱۸ بود. این ارز دیجیتال در تاریخ ۴ ژانویه سال ۲۰۱۸ به قیمت ۳٫۸۴ دلار رسید؛ بالاترین قیمتی که این رمزارز را به تیتر یک بسیاری از رسانهها تبدیل کرد.
اما این رشد قیمت کوتاه مدت بود و چندی پس از آن، ریپل با یک سقوط آزاد، نتوانست به ۱ دلار برسد. هرچند این رمزارز در سال ۲۰۲۱ بالاخره توانست قیمت ۱٫۵ و نزدیک به ۲ دلار را تجربه کند. با این حال این رشد هم دوامی نداشت. دعوی قانونی کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا و خارج شدن ریپل از بازار معاملات کوین بیس، از جمله بزرگترین دلایلی بودند که این ارز دیجیتال را اولین روز سال ۲۰۱۹ به قیمت ۰٫۲۱ دلار رساندند.
در زمان نگارش این مطلب، ریپل با قیمت ۰٫۹۰۰۴ دلار خرید و فروش میشود. با تمام مشکلات قانونی که ریپل با آن دست و پنجه نرم میکند و مخالفین زیادی هم در فضای ارزهای دیجیتال دارد، اما XRP در رتبه هفتم برترین رمزارزها از نظر ارزش بازار قرار گرفته است. ارزش بازار این ارز دیجیتال ۴۲٫۴۵۵ میلیارد دلار است و به صورت روزانه ۴ میلیارد دلار حجم معاملات را تجربه میکند.
سخن پایانی
با اینکه پلتفرم متن باز ریپل از امنیت بالایی برخوردار است و بسیاری از بانکها آن را پذیرفتهاند، وجود نگرانیهایی در خصوص متمرکز بودن آن بسیاری را نگران کرده و بعید است این موضوع به این زودیها هم حل شود. با این حال نمیتوان تواناییهای ریپل را برای اهدافی که از ابتدا در آن قدم گذاشته است را انکار کرد. سرعت بالا در انتقال ارز فیات و ارز دیجیتال و قیمت پایین کارمزدها، توانسته ریپل را به چیزی که میخواست برساند. اما این که آیا این رمزارز بتواند در دنیای ارزهای دیجیتال و کاربران آن جایگاه مثبتی پیدا کند، باید صبر کرد و دید.
برای آشنایی بیشتر با دنیای کریپتو، مطالب زیر را مطالعه کنید
- تحلیل فاندامنتال کاردانو ؛ معرفی کامل نسل سوم بلاک چین
- تحلیل فاندامنتال دوج کوین ؛ سیر تا پیاز بزرگترین میم کوین دنیا
- تحلیل فاندامنتال استیبل کوینها ؛ همه چیز درباره ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت
نظر شما در مورد ریپل چیست؟ شما میتوانید نظرات خود را در رسانههای اجتماعی ما در اینستاگرام، توییتر و تلگرام به اشتراک بگذارید.