پولکادات خود را به عنوان نسل بعدی پروتکل‌ بلاک چین معرفی کرده است که امکان اتصال چندین چین در یک شبکه واحد را فراهم می‌کند. تمرکز ویژه بلاک چین پولکادات روی ساخت شالوده‌ای برای وب ۳ است؛ این بلاک چین قصد دارد تا انحصار دنیای اینترنت را از بین ببرد و با قطع کردن دست موسسات و مراکزی که روی اینترنت کنترل دارند، قدرت را به کاربران منتقل کند.

بلاک چین از زمان آغاز به کار بیت کوین نام خود را مطرح کرد و تقریبا در ۱۰ سال توانست به یک انقلاب تبدیل شود. با این که بلاک چین را به عنوان یک تکنولوژی نوآورانه و شگفت‌انگیز نام می‌بریم، اما نمی‌توان از برخی ضعف‌های آن هم چشم پوشی کرد. یکی از مشکلاتی که با ظهور بلاک چین‌های بیشتر با آن روبه‌رو شدیم، عدم توانایی آن‌ها در ارتباط با یکدیگر بود. اگر قابلیت ارتباط میان بلاک چین‌ها وجود داشته باشد، داده‌های امن و رمزگذاری شده می‌توانند در شبکه‌های بیشتری در گردش باشند، اپلیکیشن‌های قدرتمندتری ایجاد می‌شوند و سرویس‌های به‌مراتب بهتر و باکیفیت‌تری در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت.

البته که توسعه دهندگان پیش از این سعی کرده‌اند تا با ایجاد یک پل، بین یک بلاک چین با بلاک چین دیگر ارتباط برقرار کنند، اما زمانی که صحبت از ده‌ها، صدها و حتی هزاران بلاک چین باشد، پل‌ها قدرت لازم را برای برآورده کردن نیاز کاربران و توسعه دهندگان نخواهند داشت.

حالا تیم پولکادات یعنی Web3 Foundation ادعا کرده‌اند که راه حل مناسب برای ارتباط چندین بلاک چین با یکدیگر را پیدا کرده‌اند و در سال‌های پیش رو آن را تکمیل خواهند کرد.

در ادامه این مقاله قصد داریم تا شما را با پولکادات، ویژگی‌های آن و اهدافی که دنبال می‌کند، آشنا کنیم.

پروتکل بلاک چین پولکادات چیست؟

پولکادات که به عنوان یک پروتکل متن باز برای همه، معرفی شده است، ادعا دارد که تحول بعدی تکنولوژی بلاک چین خواهد بود. پولکادات یک مفهوم و ایده ابتدایی است که توسط دکتر گاوین وود (Dr. Gavin Wood) یکی از موسسین اتریوم شکل گرفته است. هدف از تیم اجرایی این ایده، ایجاد امنیت بالا، مقیاس‌پذیری عظیم و نوآوری است. به منظور این هدف، شالوده این ایده نه تنها باید قادر باشد ایده‌ها و مفهوم‌های جدید صنعت مورد نظر را به راحتی پشتیبانی کند، بلکه باید به قدری توانا باشد تا قابلیت همکاری و ارتباط میان چندین شبکه را برآورده کند.

یک بلاک چین تکی در اکوسیستم پولکادات، یک پاراچین (Parachain یا Parallel Blockchain) و زنجیره اصلی Relay Chain نام دارد. ایده اصلی ایجاد پولکادات این است که تمامی بلاک چین‌های تکی یا پاراچین‌ها بتوانند اطلاعات و داده‌ها را با زنجیره اصلی یعنی Relay Chain رد و بدل کنند.

هر توسعه دهنده، شرکت یا شخصی می‌تواند پاراچین شخصی‌سازی شده خود را از طریق Substrate که یک چارچوب برای ساخت سیستم‌های غیرمتمرکز و ارزهای دیجیتال است، ایجاد کند. هنگامی که یک پاراچین شخصی به شبکه پولکادات متصل شود، بی‌دردسر و به صورت دائم با دیگر پاراچین‌های درون شبکه ارتباط برقرار می‌کند.

اپلیکیشن‌های کراس‌چین، محصولات و سرویس‌ها، با وجود چنین شبکه‌ای می‌توانند نه تنها در طراحی، پروسه توسعه و آپگرید ساده‌تر شوند، بلکه محصولی قدرتمندتر از همه نظر به دست مشتری می‌رسد. تا پیش از ظهور شبکه بلاک چین پولکادات و ویژگی‌های آن، انتقال داده‌ها، اطلاعات یا دارایی‌ها بین شبکه‌های مختلف غیرقابل انجام بود.

ایجاد امنیت و اعتبارسنجی داده‌ها در بین پاراچین‌های مختلف، از طریق اعتبارسنج‌ها (Validators) صورت می‌گیرد. تعداد کوچکی از این اعتبارسنج‌ها می‌توانند امنیت چندین پاراچین را فراهم کنند. این اعتبارسنج‌ها همچنین تضمین خواهند کرد که تراکنش‌ها می‌توانند بین چندین پاراچین پخش شوند تا باعث بهبود مقیاس‌پذیری شبکه شوند.

مزایای پولکادات

مزایای پولکادات

مزایای پولکادات

دلایل زیادی وجود دارد که توسعه دهندگان با کمی کاوش در اکوسیستم پولکادات، می‌توانند به سرعت از مزایای آن آگاه شوند. به دلیل ذات محدود شده بلاک چین‌هایی که در حال حاضر مشغول به کار هستند، با گسترش محبوبیت ارزهای دیجیتال، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و غیره، شاهد بروز ایراداتی از سوی آن‌ها هستیم که از جمله آن‌ها می‌توان به عدم مقیاس‌پذیری، عدم سفارشی‌سازی، عدم قابلیت تعامل با دیگر شبکه‌ها، گاورننس نامناسب و قابلیت آپگرید نام برد.

از نظر مقیاس‌پذیری، پولکادات نیازها و ویژگی‌های زیادی را تیک می‌زند. پولکادات به عنوان یک شبکه چند زنجیری عمل می‌کند. این ویزگی به پولکادات اجازه می‌دهد تا انتقال داده‌ها در میان چندین زنجیر مختلف را پردازش کند. این مزیت یکی از بزرگ‌ترین موانعی را که تکنولوژی بلاک چین‌های امروزی با آن رو به رو هستند، حذف می‌کند. زمانی که چنین مشکلی از میان برداشته شود، میزان استفاده جهانی از بلاک چین هم افزایش پیدا خواهد کرد.

توسعه دهندگانی که به دنبال سفارشی‌‌سازی هستند، می‌توانند از دیگر ویژگی‌های پولکادات بهره ببرند. در حال حاضر، در بلاک چین پولکادات خبری از «یک بلاک چین برای حکومت بر همه» وجود ندارد. هر پروژه نیازها و شرایط خاص خود را دارد و پولکادات اجازه می‌دهد تا هر یک از چین‌ها، دارای تنظیمات منحصربه‌فردها باشند تا بتوانند اهداف خود را دنبال کنند. پولکادات فقط اجازه می‌دهد تا همه این چین‌ها با یکدیگر تعامل و اطلاعات را با هم عوض کنند.

بزرگ‌ترین مزایای بلاک چین پولکادات

همانطور که گفتیم، بزرگ‌ترین مزیت پولکادات را می‌توان قابلیت همکاری چندین بلاک چین با یکدیگر دانست. این ویژگی از نظر پروژه‌ها و اپلیکیشن‌هایی که نیاز به اشتراک داده‌ها دارند، به شدت مفید خواهد بود. اپلیکیشن‌های بسیار زیادی می‌توانند از این مزیت استفاده کنند تا امکانات و کاربردهای بین‌المللی و گسترده‌ای را ارائه دهند. برای مثال می‌توان با بلاک چین پولکادات به یک اکوسیستم مالی جدید دست یافت.

در اکوسیستم پولکودات، هر یک از پاراچین‌ها می‌توانند شبکه خود را مدیریت کنند و با استفاده از این محیط، داده‌ها را به صورتی امن با یکدیگر به اشتراک بگذارند.

از طرفی دیگر، پولکادات آپگرید پاراچین‌ها را راحت‌تر کرده است. در پولکادات، پاراچین‌ها نیازی به هارد فورک ندارند و می‌توانند به صورت آسیب ناپذیر، زنجیر اصلی خود را به‌روز و جدید کنند.

توکن دات چیست؟

همانند بسیاری از پروژه‌های بلاک چین دیگر، پولکادات هم دارای توکن محلی خود است. توکن شبکه پولکادات، دات (DOT) نام دارد. این توکن شبیه به ETH برای اتریوم و BTC برای بیت کوین عمل می‌کند.

این توکن چندین کاربرد دارد. اول از همه، این توکن به صاحبان خود حق گاورننس پلتفرم پولکادات را اهدا می‌کند. این گاورننس شامل مشخص کردن کارمزد شبکه، حق رای دادن برای آپگرید‌های کلی و قرارگیری یا حذف پاراچین‌ها می‌شود.

دات همچنین طراحی شده تا اجماع شبکه از طریق استیکیگ را هم تسهیل ببخشد. همانند شبکه‌هایی که در آن استیکینگ وجود دارد، همه هولدرهای توکن دات با دریافت پاداش، نسبت به ایفای نقش خود در شبکه تشویق می‌شوند. در غیر این صورت این افراد سهام خود را از دست می‌دهند.

گزینه سومی که برای استفاده از دات در اختیار دارید، باندینگ است. هنگامی که پاراچین‌ها در اکوسیستم پولکادات اضافه می‌شوند، از این توکن‌ها استفاده می‌شود. در هنگام دوره باندینگ، دات‌های باند شده قفل می‌شوند و هنگام پایان کار، دات‌‌ها آزاد می‌شوند.

استیکینگ و باندینگ در پولکادات

قابلیت همکاری و تعامل چند شبکه برای رد و بدل کردن داده‌ها و اطلاعات، تنها ویژگی‌ای نیست که پولکادات روی آن عملکرد خوبی داشته است. در این شبکه همچنین مفاهیم جدیدی مانند تشویق هولدرها در زمینه استیکینگ و باندینگ توکن‌ها وجود دارد.

البته که استیکینگ توکن‌ها در یک شبکه بلاک چین یک ویژگی جدید نیست. این سرویس که با نام گواه اثبات سهام (Proof of Stake) از طریق پاداش به کاربرانی که کوین‌های خود را در شبکه سهام‌گذاری می‌کنند، عمل می‌کند. در پولکادات کاربرانی که با صداقت عمل کنند، پاداش خواهند گرفت و کاربرانی که اعمال مخرب و منفی انجام دهند، تمامی سهام خود را از دست خواهند داد.

همانطور که اشاره کردیم، تمامی پاراچین‌های جدید با استفاده از باندینگ توکن‌های دات به شبکه اضافه می‌شوند. باندینگ به سپردن توکن‌ها به شبکه برای یک مدت زمان مشخص گفته می‌شود. چین‌هایی که دیگر کاربردی نیستند یا پروژه‌هایی که دیگر ادامه پیدا نکرده‌اند، توکن‌های باند شده آن‌ها به کاربران برمی‌گردد.

این مطلب را هم مطالعه کنید: پیش بینی و بررسی قیمت پولکادات تا سال ۲۰۲۵

جمع بندی

روی کاغذ، بلاک چین پولکادات از ویژگی‌‌های جذابی برای توسعه دهندگان پولکادات برخوردار است. پولکادات اکوسیستمی با قابلیت پشتیبانی از کدنویسان و توسعه‌دهندگان شخصی، کسب و کارهای کوچک، شرکت‌های بزرگ و حتی موسسات و نهادها است. اینکه همه افراد بتوانند بلاک چین‌های سفارشی خود را که مناسب برای هر نیازی است، ایجاد کنند و بدون آسیب‌پذیری و سختی آن را آپگرید کنند، ایده‌ای جذاب از سوی پولکادات است که می‌تواند یک اتفاق بسیار ارزشمند برای فضای کریپتو و بلاک چین‌ها باشد.

اما با وجود این تعریف‌ها، پولکادات یک اکوسیستم بسیار جوان است. در حالی که چندین پروژه در تحت توسعه قرار دارند زمان زیادی لازم است تا اولین پروژه بزرگ پولکادات آماده به کار شود. طبق سایت PolkaProject، صدها پروژه در حال توسعه هستند که از جمله آن‌ها می‌توان به کیف پول‌‌ها، پروژه‌های بنیادی، ابزارها، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و غیره اشاره کرد.

البته در خصوص توکن دات لازم به ذکر است که خالقین پولکادات اعلام کرده‌اند که این توکن برای خرید و فروش طراحی نشده است و هدف اصلی آن، انجام پروژه‌های نام برده است.

نظر شما در خصوص پولکادات و ارز دیجیتال آن چیست؟ دیدگاه خود را با کوین نیک به اشتراک بگذارید.

منبع: Binance