ممنوعیت خریدوفروش ارز دیجیتال از سوی دولت و از طرفی آزادی فعالیت این صنعت در کشور فعالان این حوزه، مخصوصا ماینرها را هر روز با ابهام، سردرگمی و مشکلات متعددی روبه‌رو کرده است. در این میان اما بانک مرکزی تاکنون سکوت کرده و درخصوص قانون گذاری ارز دیجیتال در ایران اظهار نظری نکرده است. به‌نظر می‌رسد این بلاتکلیفی ادامه‌دار باشد و در کوتاه‌مدت به نتیجه‌ای نرسد.

در ایران این صنعت نوپاست و مردم شناخت کافی از آن ندارند. از طرفی با تعلل دولت برای ارائه قوانین شفاف و کاربردی مواجه است. کشورهای توسعه‌یافته برای قانون گذاری ارز دیجیتال به‌سوی قوانین شفاف رفته‌اند تا بستر را برای فعالیت شرکت‌های فعال در این حوزه ایجاد کنند.

این شرایط منجر شده است به عدم پذیرش و اطمینان به ارزهای دیجیتال. در این صورت پولی که شما در ارز دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کنید بیش از دیگر دارایی‌هایتان در خطر است. قانون گذاری ارز دیجیتال در ایران هنوز شکل جدی و شکیلی نداشته و دولت در این زمینه نتوانسته سیاستگذاری منسجمی داشته باشد.

بانک مرکزی؛ ساکن و بلاتکلیف

علی‌رغم تعلل‌هایی که وجود دارد و تاخیرهایی که ممکن است هنگام ورود یک فناوری جدید به کشور مواجه شود، نزدیک به دو سال می‌شود که استخراج ارزهای دیجیتال و در صدر آن‌ها بیت کوین برای فعالان این حوزه مطرح شده است. از ابتدای ورود بحث رمزارزها به کشور، همواره بانک مرکزی با اعلام ممنوعیت‌هایی باعث واکنش فعالان این حوزه بوده است.

قانون گذاری ارز دیجیتال در ایران
سکوت بانک مرکزی درخصوص قانون گذاری ارز دیجیتال

بانک مرکزی ایران در تاریخ ۹ دی ماه ۱۳۹۶، به‌کارگیری ابزار بیت کوین و سایر ارزهای مجازی در تمام مراکز پولی و مالی کشور را ممنوع اعلام کرد. اما این حکم به معنای ممنوعیت کامل بیت کوین و ارزهای دیجیتال نبود. طبق این اطلاعیه هرگونه استفاده و خریدوفروش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در بانک‌ها، موسسات مالی و صرافی‌های دارای مجوز بانک مرکزی رسما ممنوع اعلام شد. در واقع تنها بانک‌‌ها و صرافی‌های زیر نظر بانک مرکزی از خریدوفروش بیت کوین به صورت رسمی منع شدند.

پس از ممنوعیت بانک مرکزی و گذشت تقریبا دو سال، در مرداد سال ۱۳۹۸ هیات وزیران درخصوص قانون رمز ارزها در ایران حرکتی انجام داد و با استخراج فرآورده‌های پردازشی رمزنگاری شده به عنوان یک فعالیت صنعتی و با اخذ مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت موافقت کرد. اردیبهشت سال جاری نیز بانک مرکزی اولین پیش‌نویس قوانین حوزه ارزهای دیجیتال و رمزپایه را منتشر کرد.

در این پیش‌نویس قوانین اولیه‌ای در خصوص چگونگی ارائه ارزهای رمزپایه به صورت ICO و یا توکن تدوین شده است که تنها به بانک مرکزی جمهوری اسلامی و بانک‌های موردتایید قرار گرفته اجازه می‌دهد ارز رمزپایه با پشتوانه ریال ایجاد کنند. این در حالی است که در ماه‌های اخیر وزارت صمت در مصوبه‌های متعدد شروع به قانون گذاری در مورد ماینینگ و تلاش برای جلوگیری از استخراج غیرقانونی کرده است.

بیشتر بخوانید: صدور مجوز استخراج رمز ارز از طریق سامانه بهین یاب

اما پس از این اتفاق، کامران سلطانی‌زاده، رئیس کانون صرافان گفت: بانک مرکزی تاکنون هیچ مجوزی برای خریدوفروش ارز دیجیتال صادر نکرده است و افرادی که در این زمینه فعالیت می‌کنند متخلف هستند چرا که دارای مجوز رسمی نیستند. طبق مصوبه هیئت دولت ماینرها میتوانند ارز دیجیتال را ماین کنند اما در چرخه قانونی و هنوز هم برای خریدوفروش ارزهای دیجیتال دستورالعملی ابلاغ نشده است.

یک بوم و دوهوای بانک مرکزی، سردرگمی ماینرها

حالا و با این اوصاف، تصمیمات یک بوم و دوهوای بانک مرکزی و دولت تاکنون فعالان این حوزه را بسیار سردرگم و بلاتکلیف کرده است.

مدیر فروش شرکت کوین‌نیک درباره خبر ممنوعیت خریدوفروش صرافان گفت: خبر جدیدی که در آن کانون صرافان اعلام کرده که صرافی‌ها اجازه خریدوفروش ارز دیجیتال را ندارند، به شدت همه‌ی افراد درگیر در این حوزه را نگران کرده است. این تصمیم جدید دولت، تناقض عجیبی با روند آزادسازی صنعت استخراج در کشور دارد.

به گفته‌ی حسین منتظر، در ماه‌های اخیر وزارت صنعت و معدن در مصوبه‌های متعدد شروع به قانون‌گذاری در مورد ماینینگ و تلاش برای جلوگیری از استخراج غیرقانونی کرد. حالا از طرفی بخش‌های دیگر دولت اعلام کرده‌اند که خریدوفروش ارز دیجیتال قانونی نیست. آن‌ها یک صنعت را آزاد کرده‌اند، اما خریدوفروش محصول این صنعت را ممنوع؛ در این شرایط ماینرها چه باید کنند؟

قانون گذاری ارز دیجیتال در ایران
در این شرایط ماینرها چه باید کنند؟

وی با انتقاد از وضعیت قانون گذاری ارز دیجیتال در ایران گفت: آیا باید به سراغ خریدوفروش همتابه‌همتا بروند و یا از کانال‌های غیرمعتبر برای فروش ارز خود استفاده کنند؟ این اتفاق خطرات فراوانی دارد و احتمال آسیب مالی و کلاهبرداری را افزایش می‌دهد. در حال حاضر هیچ نهاد یا ارگان دولتی، قانونی برای خریدوفروش ارز دیجیتال در صرافی‌ها تصویب نکرده و این موضوع ابهامات زیادی به وجود آورده است.

وی افزود: نکته‌ی مهم این است که در این شرایط تحریم کشور که همه‌ی صنایع و کسب‌وکارها دچار فشار اقتصادی شده‌اند، حوزه ارزهای دیجیتال و خریدوفروش در آن یکی از مهم‌ترین راه‌های گشایش اقتصادی چه برای دولت‌ها و چه برای افراد است. در سراسر جهان مردم و دولت‌ها به سراغ بیت کوین و جانشینانش رفته‌اند، ایران نیز باید به‌‌موقع از این پتانسیل بهره بگیرد.

به گفته منتظر، همه‌ی ما فعالان حوزه ارزهای دیجیتال، با تنظیم قوانین و افزایش نظارت بر این حوزه موافقیم، اما راه درست حذف کردن صورت مسأله نیست. بلکه باید با فعالان صنعت استخراج و ارزهای دیجیتال برای ادامه‌ی راه مشورت شود.

بیشتر بخوانید: آموزش تصویری طرح خوداظهاری دستگاه‌های استخراج رمزارز

منع قانونی برای “فروش” ارز دیجیتال است

در این میان بحث اصلی تولید و فروش ارز دیجیتال است که تصمیم گیری را برای دولت دشوار کرده است.

جواد ذاکری، یکی از فعالین حوزه ارز دیجیتال معتقد است: حاکمیت در ایران با اصل وجود صنعت ارز دیجیتال مخالفتی ندارد. اما حساسیت و منع و ممنوعیت از جایی آغاز می‌شود که بحث خروج سرمایه ازکشور به میان می‌آید.

وی افزودد: در این خصوص پیش‌نویسی تهیه شد با عنوان اینکه فقط صرافی‌های مجاز می‌توانند خرید و فروش ارزهای دیجیتال را انجام دهند و طبق آن درصدد کنترل این فرآیند (خروج سرمایه از ایران) بودند که متاسفانه فعلا متوقف شده است.

به گفته این فعال حوزه صرافی، تعلل و توقف سیاستگذار با شرایط تحریمی کشور هیچ همخوانی و تناسبی ندارد و این مسیر فقط به بانک مرکزی ختم می‌شود که با بستر قوانین موجود بتوان ارزهای دیجیتال را خریداری کرد و فروش این ارزها هم کار سخت و شاقی نیست و بانک مرکزی می‌تواند با یک دستورالعمل این کار را عملیاتی کند.

فراموش نکنید شما هم می‌توانید نظرات و تحلیل‌های خود در مورد صنعت ارز دیجیتال در ایران را از طریق کوین نیک با دیگران به اشتراک بگذارید.

منبع: برات نیوز