روشهای مختلفی برای سرمایهگذاری ارزهای دیجیتال وجود دارد که یکی از شناخته شدهترین آنها ماینینگ است. اما ماینینگ نه تنها پرخرج است، بلکه در صورت نداشتن بهترین امکانات، سود شما قابل توجه نخواهد بود. اما اگر به اندازه کافی دارایی در اختیار ندارید و همچنان میخواهید در این صنعت سرمایهگذاری کنید، استیکینگ ارز دیجیتال میتواند یک جایگزین مناسب، کم خرج و جذاب برای شما باشد.
در ادامه این مقاله شما را با استیکینگ و چگونگی انجام آن آشنا خواهیم کرد.
استیکینگ ارز دیجیتال چیست؟
استیکینگ ارز دیجیتال به نگهداری رمزارزها در یک کیف پول کریپتویی، به منظور حمایت از عملکرد و امنیت یک شبکه بلاک چین گفته میشود. به زبان ساده، شما ارزهای دیجیتال خود را روی یک کیف پول ذخیره میکنید و در ازای آن پاداش یا سود دریافت میکنید.
در بسیاری از موارد، شما قادر هستید تا کوینهای خود را مستقیما از کیف پول خود سهامگذاری کنید. برای مثال کیف پولهایی مانند Trust Wallet اجازه میدهند تا فقط با نگه داشتن ارز خود درون آن، سود کسب کنید. در دستی دیگر، صرافیهای زیادی هم وجود دارند که سرویسهای استیکینگ را به کاربران ارائه میدهند. برای مثال در بایننس استیکینگ، میتوانید با نگهداری ارز دیجیتال خود در صرافی بایننس، به سادگی پاداش دریافت کنید.
البته در صنعت رمزارزها، برای درک هرچه بیشتر استیکینگ باید با چگونگی عملکرد گواه اثبات سهام آشنا شوید. گواه اثبات سهام یک مکانیزم اجماع است که به تکنولوژی بلاک چین اجازه میدهد نه تنها با کارآمدی بیشتری عمل کند، بلکه از نظر تئوری هم درجه غیرمتمرکز بودن یک بلاک چین را افزایش دهد.
گواه اثبات سهام چیست؟
اگر با عملکرد بیت کوین آشنایی داشته باشید، بنابراین احتمالا با سیستم گواه اثبات کار (Proof of Work) هم آشنا هستید. گواه اثبات کار مکانیزمی است که اجازه میدهد تراکنشها در یک بلوک قرار بگیرند. سپس این بلوکهای ایجاد شده، در کنار هم یک بلاک چین را ایجاد میکنند. در این پروسه، این ماینرها هستند که به اصطلاح با کار خود و حل معادلات ریاضی پیچیده توسط سختافزارهایی که در اختیار دارند، این روند را طی میکنند. هر یک از ماینرها که بتوانند زودتر از دیگران یک معادله را حل کنند، بلوک بعدی را به بلاک چین اضافه کردهاند و در نتیجه پاداش خود را دریافت میکنند.
این مطلب راهم مطالعه کنید: تفاوت میان گواهی اثبات کار و گواهی اثبات سهام چیست؟
از نظر غیرمتمرکز بودن، گواه اثبات کار ثابت کرده که یک مکانیزم بسیار قدرتمند برای ایجاد اجماع بوده است. اما مشکلی که در این مکانیزم احساس میشود، دخالت بسیار زیاد محاسبات خودسرانه است. معادلاتی که ماینرها در این پروسه محاسبه میکنند، فقط به منظور امن نگه داشتن یک بلاک چین است. به همین دلیل برخیها باور دارند که در سیستم محاسبات و پاداشهایی که از این طریق ماینرها دریافت میکنند، بیاعتدالی زیادی وجود دارد، هزینهها سرسام آور است و تنها استخرهای استخراج بزرگ در این زمینه موفق خواهند بود.
جایگزینی بهتر برای گواه اثبات کار
بنابراین این سوال پیش میآید که آیا راه بهتری به منظور ایجاد اجماع غیرمتمرکز، بدون هزینههای زیاد وجود ندارد؟ این سوال، باعث ایجاد مکانیزم گواه سهام (Proof of Stake) شد. ایده اصلی این مکانزیم در یک بلاک چین این است که یک فرد مشارکت کننده، کوینهای خود را در یک کیف پول یا پلتفرم قفل میکند و پروتکلهای بلاک چینی که فرد روی آن سرمایهگذاری کرده، یکی از این سهامگذاران را به منظور اعتبارسنجی بلوکهای خود انتخاب میکند. در این زمینه، هرچقدر که کوینهای بیشتری سهامگذاری کرده باشید، شانس شما برای انتخاب شدن به منظور اعتبارسنجی بلوکها بیشتر است و در نتیجه سود بیشتری هم به دست میآورید.
از این طریق، یک سیستم نیازی ندارد تا پاداش را بر اساس عملکرد و قدرت محاسباتی یک ماینر اهدا کند و در عوض تنها با میزان دارایی قفل شده شما، این انتخاب صورت میگیرد.
برخیها هم بر این باور هستند که ایجاد بلوکها از طریق سیستم استیکینگ، باعث ایجاد درجه بالاتری از مقیاسپذیری برای بلاک چینها میشود. این دقیقا یکی از دلایلی است که شبکه اتریوم از مکانیزم گواه اثبات کار اتریوم ۲ کوچ کرده تا سیستم گواه اثبات سهام را پیاده کند.
مکانیزم گواه اثبات سهام، ابتدا در یک مقاله برای Peercoin توسط سانی کینگ (Sunny King) و اسکات نادال (Scott Nadal) در سال ۲۰۱۲ رونمایی شد. شبکه Peercoin توسط یک سیستم ترکیبی گواه اثبات کار و گواه اثبات سهام عرضه شد. در این سیستم، از مکانیزم گواه کار به منظور ایجاد تامین اولیه استفاده میشد اما شبکه به منظور پایداری بلند مدت و امنیت خود، به گواه اثبات سهام تکیه میکرد.
گواه اثبات سهام وکالتی (DPoS) چیست؟
گواه اثبات سهام وکالتی یا نمایندگی شده (Delegated Proof of Stake) یک نسخه جایگزین از این مکانیزم است که توسط دنیل لاریمر (Daniel Larimer) معرفی شد. این مکانیزم به عنوان بخشی از بلاک چین Bitshares مورد استفاده قرار گرفت، اما این مدل خیلی زود توسط دیگر شبکهها هم مورد استفاده قرار گرفت. از جمله مطرحترین شبکهها میتوان به EOS و Steem اشاره کرد که توسط خود دنیل لاریمر توسعه یافتهاند.
گواه اثبات سهام وکالتی، به کاربران اجازه میدهد تا از موجودی کوین خود در یک سیستم سهامگذاری، به عنوان حق رای استفاده کنند، جایی که قدرت رایدهی متناسب با میزان کوینهایی که یک فرد در اختیار دارد خواهد بود. از این رایها برای انتخاب تعدادی از نمایندگان به منظور مدیریت بلاک چین استفاده میشود تا این افراد امنیت و اجماع شبکه را تضمین کنند. معمولا، پاداش استیکینگ بین این نمایندگان انتخاب شده توزیع میشود. سپس این اشخاص بخشی از این پاداشها را به افردی که به آنها رای دادهاند توزیع میکنند.
این مطلب راهم مطالعه کنید: گواه اثبات سهام (Proof of Stake) چیست؟
این مدل مکانیزم اجازه میدهد تا سیستم اجماع با وجود تعداد نودهای کمتری قابل اجرا باشد. به منظور اجرای این هدف، مهم است که یک شبکه با کیفیت بالایی عمل کند. در دستی دیگر، این سیستم ممکن است باعث کاهش درجه غیرمتمرکز بودن شود چرا که شبکه به یک گروه کوچکتر از نودها تکیه خواهد کرد. این نودهای نماینده، عملکرد و گاورننس بلاک چین را برعهده خواهند داشت.
به زبان ساده، گواه اثبات سهام وکالتی به کاربران اجازه میدهد تا قدرت نفوذ خود را از طریق استیکینگ در یک شبکه را از طریق دیگر افراد حاضر درون آن شبکه عملی کنند. این ویژگی برای افراد بسیار مبتدی که تنها هدفشان سرمایهگذاری است، یک نکته مثبت محسوب میشود.
استیکینگ ارز دیجیتال چطور کار میکند؟
همانطور که گفتیم، مکانیزم گواه اثبات کار بلاک چین، به منظور ایجاد بلوکهای جدید و ارائه پاداش، به ماینینگ و پروسه استخراج وابسته است. در نقطه مقابل، گواه اثبات سهام اعتبارسنجی و ایجاد زنجیره بلوکهای جدید را از طریق پروسه سهامگذاری انجام میدهد. استیکینگ شامل قفل کردن کوینهای یک کاربر در بلاک چین است تا به صورت تصادفی توسط شبکه به منظور ایجاد بلوک انتخاب شوند و پاداش آن به کاربر منتقل شود. معمولا اشخاصی که مقدار سهام بیشتری داشته باشند، شانس انتخاب آنها هم بیشتر خواهد بود.
این روش باعث میشود تا شبکه بلاک چین بدون نیاز به سختافزارهای ماینینگ مانند مدارهای مجتمع با کاربرد خاص (ASIC) به بهترین شکل عملکرد خود را ادامه دهند. در حالی که از طریق این مدارهای مجتمع استخراج، کاربران نیاز به سرمایهگذاری قابل توجهی روی سختافزارها دارند، اما در استیکینگ، کاربران مستقیما با استفاده از ارزهای خود سرمایهگذاری میکنند. بنابراین بهجای رقابت برای هش ریت بالا و حل معادلات، اعتبارسنجهای گواهی اثبات سهام بر اساس میزان کوینهایی که سرمایهگذاری کردهاند انتخاب میشوند. این خود سهام کاربران است که آنها را تشویق به حفظ امنیت شبکه میکند. اگر آنها در امنیت شبکه شکست بخورند، ممکن است تمامی سهام آنها تحت ریسک قرار بگیرد.
از آن جایی که استیکینگ ارز دیجیتال تنها به این معنی است که شما باید ارز دیجیتال خود را در یک کیف پول نگهداری کنید، بنابراین هر شخصی میتواند با هر مبلغی این راه سرمایهگذاری را انجام دهد و پاداش بگیرد.
پاداش استیکینگ چطور محاسبه میشود؟
جواب کوتاه است. هر شبکه بلاک چین روش متفاوت خود را برای محاسبه پاداش استیکینگ دارد. برخی از این شبکهها با روش هر بلوک به بلوک پاداش میدهند. اما در این بین فاکتورهایی هم وجود دارند که هر شبکه از آنها برای پاداش هر سرمایهگذار در نظر میگیرد که برخی از پرکاربردترین آنها عبارتاند از:
- فرد سرمایهگذار چه مقدار کوین سهامگذاری کرده است.
- فرد سرمایهگذار چه مقدار زمانی را در استیکینگ ارز دیجیتال فعال بوده است.
- به طور کلی چه مقدار کوین در شبکه سهامگذاری شده است.
- نرخ تورم.
- و فاکتورهای دیگر.
برای برخی از شبکهها، درصد پاداش استیکینگ یک عدد ثابت است. این نوع پاداشها به نوعی به عنوان غرامت برای تورم بین سرمایهگذاران توزیع میشود. تورم باعث میشود تا کاربران به جای نگهداری کوینهای خود، آنها را خرج کنند. اما هنگامی که یک شبکه دارای درصد پاداش ثابتی باشد، سرمایهگذار بهطور دقیق میتواند سودی را که به جیب میزند، محاسبه کند. نکته مثبت دیگر این است که این گونه شبکهها معمولا یک بازه زمانی مشخص برای دریافت پاداش خود دارند.
استخر استیکینگ چیست؟
یک استخر استیکینگ (Staking Pool) گروهی از هولدرهای ارز دیجیتال هستند که منابع خود را روی هم گذاشتهاند تا شانس خود برای اعتبارسنجی بلوک توسط شبکه و دریافت پاداش را افزایش دهند. این افراد قدرت سهام خود را افزایش میدهند و در نهایت نسبت به میزان سهم خود در استخر، پاداش دریافت میکنند.
ایجاد یک استخر استیکینگ و راهاندازی آن معمولا نیازمند به زمان و تخصص زیاد است. استخرهای اسکیتینگ برای جذب کاربران باید در شبکههایی که از نظر فنی یا مالی موانع ورودی سطح بالایی دارند عملکرد موثری از خود نشان دهند. به همین دلیل، برخی از ارائه دهندگان استخرهای استیکینگ یک کارمزد از پاداشهای استیکینگ که در میان مشارکت کنندگان توزیع میشود، دریافت میکنند.
جدا از این مبحث، استخرها میتوانند انعطافپذیری را برای سهامگذاران به همراه داشته باشند. به طور معمول، یک سرمایه باید برای مدت زمان ثابت در شبکه مورد نظر قفل شده باشد و پروتکلهای مشخصی به منظور برداشت سپرده دارد. بسیاری از استخرهای استیکینگ نیاز به یک موجودی بسیار کم از سوی کاربران دارند و معمولا دارای محدودیت زمانی برای دریافت سپرده هم ندارند. به همین دلیل، استفاده از استخرها به جای استیکینگ فردی، برای کاربران تازهکار یک گزینه ایدهآل محسوب میشود.
کلد استیکینگ ارز دیجیتال چیست؟
کلد استیکینگ (Cold Staking) به پروسهای از استیکینگ ارز دیجیتال گفته میشود که سرمایهگذاری آن در یک کیف پول سرد که به اینترنت متصل نیست، صورت میگیرد. شبکههای بلاک چینی وجود دارند که به کاربران اجازه میدهند تا با نگهداری ارزهای خود در کیف پولهای بسیار امن آفلاین، از مزیت استیکینگ بهرهمند شوند.
البته باید در نظر داشته باشید که اگر دارایی خود را از کیف پول سرد جابهجا کنید، پاداش شما متوقف خواهد شد. کلد استیکینگ برای آن دست از افرادی مناسب است که سرمایه عظیمی دارند که میخواهند از امنیت دارایی خود مطمئن باشند.
جمعبندی
گواهی اثبات سهام و استیکینگ راههای جدیدی را برای افرادی که قصد ورود به صنعت بلاک چین دارند، باز کرده است. اما مهمترین نکته مثبت این راههای جدید این است که کاربران میتوانند از روشی راحتتر و امنتر، با دارایی ارزهای دیجیتال خود یک درآمد مثبت داشته باشند. با کمک این روشها، ورود به اکوسیستم بلاک چین بیشتر از هر زمان دیگری آسان شده است.
اما فراموش نکنید که شیوه استیکینگ هم دارای ریسکهای خود است. بنابراین قبل از هر تصمیمی، تحقیقات عمیق خود را برای شبکهای که قصد سرمایهگذاری روی آن را دارید، انجام دهید.
آیا شما هم استیکینگ ارز دیجیتال را با استفاده از دارایی خود انجام دادهاید؟ تجربه خود را با کوین نیک به اشتراک بگذارید.
منبع: Binance
سلام:این سود تقریبا به چه میزانی (درصد)هست؟و آیا تضمین شده است؟و بصورت ماهانه میباشد؟
سلام دوست عزیز
بسته به پروژه و یا توکنی که استیک میکنید این سود متفاوت هست
اگه از پروژههایی که سابقه بیشتری دارند استفاده کنید و یا کیفپولهای معتبر خطر از دست دادن سرمایه بسیار پایین میآید
باز هم بسته به پروژه ممکنه سود روزانه، ماهانه یا سالانه محاسبه شود