یکی از مهمترین راه‌های تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی تحلیل فاندامنتال یا بنیادی (Fundamental analysis) است. در ادامه این مطلب قصد داریم به طور مفصل در باره تحلیل فاندامنتال بیت کوین صحبت کنیم. اگر به حوزه ارز دیجیتال علاقه‌مند هستید به شما پیشنهاد می‌کنیم پیش از ورود به بازار ارزهای دیجیتال این مطلب را به خوبی مطالعه کنید.
تحلیل فاندامنتال چیست
بدون تردید یکی از مهمترین نکات برای سرمایه‌گذاری روی یک دارایی ارزش آن در سال‌های آینده است. هر چند در بازارهای مالی از کاهش قیمت دارایی‌ها هم می‌توان کسب سود کرد، کمتر کسی وجود دارد که تمایل داشته باشد روی چیزی سرمایه‌گذاری کند که در آینده ارزش آن کمتر خواهد شد.
بنجامین گراهام (Benjamin Graham) پایه‌گذار تحلیل فاندامنتال است. این سرمایه‌گذار و اقتصاددان معروف امریکایی متولد اتریش یکی از فعالان بورس ایالات متحده است. طبق نظر گراهام عوامل زیادی مانند ضرایب قیمت‌ها، درآمد و هزینه‌های شرکت، سابقه شرکت و … مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در حقیقت تحلیل فاندامنتال به ما کمک می‌کند تا به کمک تجزیه و تحلیل عوامل اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی موثر بر یک شرکت یا دارایی بتوانیم ارزش واقعی آن را محاسبه کنیم.
اگر این سوال در ذهن شما ایجاد شده است که تحلیل فاندامنتال چه تفاوتی با تحلیل تکنیکال دارد، باید بگوییم، تحلیل تکنیکال تاریخچه قیمت یک ارز یا دارایی مانند سهام را ارزیابی می‌کند، اما تحلیل بنیادی تمام عملیات تجاری از نظر وضعیت یک شرکت یا دارایی، پروژه‌های آتی، ارزش ذاتی، پذیرش اجتماعی و فاکتورهای بنیادی یک شرکت یا دارایی را مورد بررسی قرار می‌دهد. البته فراموش نکنید که برای موفقیت در بازارهای مالی باید هم به تحلیل فاندامنتال و هم تحلیل تکنیکال یک دارایی یا شرکت توجه کنید.
با توجه به اینکه تحلیل فاندامنتال یک ارز دیجیتال با دارایی‌های سنتی کمی متفاوت است و هدف اصلی این مطلب عوامل موثر بر تحلیل فاندامنتال بیت کوین است، از تحلیل بنیادی دارایی‌های سنتی صرفنظر کرده و به تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال می‌پردازیم.
عوامل موثر بر تحلیل فاندامنتال یک پروژه ارز دیجیتال
این مطلب راهم مطالعه کنید: شاخص‌ها نشان می‌دهد؛ قیمت بیت کوین کمتر از ارزش واقعی آن است
نحوه تحلیل فاندامنتال یک ارز دیجیتال
سرمایه‌گذاری در حوزه ارز دیجیتال نیاز به دانش و شناخت کافی از ذات این دارایی‌ها دارد، اگر به صحبت‌های سرمایه‌گذاران بزرگ دقت کنید معمولا برای تعریف یا تخریب یک ارز دیجیتال از ارزش آن در آینده صحبت می‌کنند. اما برای تحلیل فاندامنتال بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگر باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
۱. ارزش بازار
بسیاری از سرمایه‌گذاران آماتور و ناآگاه برای سرمایه‌گذاری روی یک ارز دیجیتال به قیمت آن نگاه می‌کنند در حالی که عامل مهم‌تر از قیمت ارزش بازار آن ارز دیجیتال است.
ارزش کل بازار یا مارکت کپ (Market cap) مقدار کل سرمایه در گردش یک ارز دیجیتال است که از حاصل‌ضرب تعداد کل سکه‌های در گردش یک ارز دیجیتال در قیمت هر واحد از آن به دست می‌آید. معتبرترین راه فهمیدن ارزش بازار یک ارز دیجیتال مراجعه به سایت «coinmarketcap» است.
برای مثال در زمان نگارش این مطلب (شهریور ۹۹)، ۱۸/۴۸ میلیون بیت کوین در بازار وجود دارد و ارزش هر واحد بیت کوین ۱۱٫۶۳۱ دلار است. به این ترتیب ارزش کل بازار بیت کوین برابر است با ۲۱۴/۹ میلیارد دلار.
ارزش بازار یک عامل مهم برای سرمایه‌گذاران جدید است چرا که هر چه ارزش بازار یک ارز دیجیتال بالاتر باشد، ریسک سرمایه‌گذاری پایین‌تر است. چرا که ارزش بازار بالا نشان می‌دهد سرمایه زیادی در آن پروژه وجود دارد و سرمایه‌گذاران برای حفظ ارزش دارایی خود نمی‌گذارند به راحتی این پروژه شکست بخورد.
اما از طرف دیگر هر چه ارزش بازار یک کمتر باشد، احتمال تسلط یک یا چند سرمایه‌گذار واحد در آن بیشتر است، به این ترتیب با هر اقدام یا دستکاری این سرمایه‌گذاران بزرگ این پروژه با ریسک روبرو خواهد شد.
۲. میزان عرضه یا موجودی یک ارز
یکی دیگر از عوامل بنیادی که می‌تواند بر قیمت یک ارز دیجیتال در آینده تاثیر بگذارد. میزان عرضه یا موجودی یک ارز دیجیتال در بازار است. بیایید با مثال بیت کوین این فاکتور را بهتر بررسی کنیم.
همانطور که احتمالا می‌دانید، عرضه بیت کوین محدود است و در نهایت ۲۱ میلیون واحد بیت کوین وجود خواهد داشت. این عرضه محدود از تورم جلوگیری کرده و با افزایش تقاضا باعث افزایش قیمت بیت کوین می‌شود. دقیقا به همین دلیل است که بسیاری از سرمایه‌گذاران بیت کوین ترجیح می‌دهند دارایی بیت کوین خود را به جای ترید کردن به اصطلاح هودل (Hodl) کنند. چرا که بر اساس تحلیل بنیادی بیت کوین، به دلیل عرضه محدود آن در آینده به ارزش آن افزوده خواهد شد. چیزی که در ۱۰ سال گذشته هم اتفاق افتاده است.
۳. حجم معاملات
یکی دیگر از فاکتورهای مهم در تحلیل بنیادی ارزهای دیجیتال و تصمیم به سرمایه‌گذاری در یک پروژه حجم معاملات ۲۴ ساعته یا همان روزانه است.
معمولا تحلیل‌گران فاندامنتال برای بررسی و ارزیابی حجم معاملات یک ارز دیجیتال به آمار یک ماه گذشته آن دقت می‌کنند، چرا که حجم معاملات روزانه ممکن است به دلایل مختلف مانند انتشار یک شایعه به شدت تغییر کند. برای بررسی این فاکتور هم بخش داده‌های تاریخی (Historical Data) در سایت کوین مارکت کپ معتبرترین مرجع محسوب می‌شود.
برای مثال حجم معاملات روزانه بیت کوین در یک ماه اخیر در حدود ۲۰ میلیارد دلار بوده است، در حالی که حجم معاملات روزانه برای ارز دیجیتال دوج کوین در حدود ۸۱ میلیون دلار است.
حجم معاملات روزانه در واقع نشان‌دهنده قدرت نقد شوندگی یک ارز دیجیتال محسوب می‌شود. اما اگر حجم معاملات روزانه یک ارز کم باشد، به این معنی است که میزان خرید و فروش روزانه آن کم است و در صورتی که شما قصد فروش دارایی خود را داشته باشید ممکن است با مشکل نبود خریدار مواجه شوید.
بررسی داده‌های بازار نشان می‌دهد اگر قیمت یک ارز دیجیتال افزایش یابد و حجم معاملات روزانه هم بیشتر شود به این معنی است سرمایه‌گذاران تازه‌ای وارد آن بازار شده‌اند و احتمالا روند افزایش قیمت به دلیل افزایش تقاضا ادامه خواهد داشت، اما اگر قیمت یک ارز افزایش یابد اما حجم معاملات روزانه آن تغییر محسوسی پیدا نکند نشان می‌دهد افراد زیادی وارد آن حوزه از بازار نشده‌اند و احتمالا روند افزایش قیمت به زودی متوقف خواهد شد.
۴. ارزش شبکه به حجم تراکنش NVT
شاخص NVT (Network Value to Transaction) از تقسیم کردن ارزش کل یا مارکت کپ یک ارز دیجیتال بر حجم معاملات روزانه به دست می‌آید. هدف از محاسبه NVT این بررسی نسبت ارزش کل شبکه به فعالیت‌های کاربران در شبکه به عنوان سرمایه گذار است.
اگر در یک ارز دیجیتال، ارزش کل بازار بالا باشد و فعالیت کاربران یا حجم تراکنش‌های آن پایین باشد، شاخص NVT بالا بوده و می‌تواند نشان‌دهنده حبابی بودن روند افزایش قیمت و روند نزولی قیمت یک ارز در آینده باشد.
کارشناسان و تحلیل‌گران بر اساس داده‌های تجربی به یک حد آستانه برای شاخص NVT دست پیدا کرده‌اند. به این ترتیب که مقدار شاخص NVT کمتر از ۱۵ باشد، می‌تواند یکی از نشانه‌های روند صعودی در روند طولانی مدت باشدد و اگر NVT بیشتر از ۱۵ باشد، می‌تواند نشانه‌ای برای نزولی بودن روند کلی بازار در طولانی مدت نسبت به سایر ارزها باشد.
در سنجش این پارامتر دقت کنید که گاهی اوقات حجم معامله روزانه ارزهای دیجیتال ممکن است به روش‌های مختلف دستکاری شود، بنابراین در محاسبه NVT بهتر است از میانگین معاملات روزانه یک ماه اخیر استفاده شود.
محاسبه شاخص NVT در تحلیل فندامنتال ارزهای دیجیتال
این مطلب راهم مطالعه کنید: بازار گاوی چیست ؛ معرفی یکی از پرکاربرد‌ترین اصطلاحات بازار ارزهای دیجیتال
۵. نرخ بازگشت سرمایه
نرخ بازگشت سرمایه (ROI) یا بازده سرمایه‌گذاری بدون شک یک عامل مهم برای تصمیم‌گیری در مورد سرمایه‌گذاری روی یک ارز دیجیتال است.
در واقع نرخ بازگشت سرمایه نشان می‌دهد یک سرمایه‌گذاری به ازای هر واحد سرمایه‌گذاری چقدر سود به دست آورده است. به این ترتیب سرمایه‌گذار می‌تواند عملکرد خود را ارزیابی کند.
برای درک بهتر این موضوع بهتر است با مثالی از بیت کوین، نرخ بازگشت سرمایه را بیشتر توضیح دهیم.
فرض کنید شما سه ماه گذشته و زمانی که ارزش بیت کوین در حدود ۹٫۵۰۰ دلار بود آن را خریداری کرده‌اید. حالا پس از گذشته سه ماه قیمت بیت کوین به ۱۱٫۶۰۰ دلار رسیده است. به این ترتیب بازده سرمایه گذاری شما ۲۲ درصد خواهد بود.
۲۲٪ = ۱۰۰ * ۹۵۰۰/(۱۱۶۰۰-۹۵۰۰)
جالب است بدانید اولین قیمت ثبت شده برای بیت کوین در سایت کوین مارکت کپ ۱۳۵ دلار است. اگر شما در آن زمان روی بیت کوین سرمایه‌گذاری می‌کردید، الان بازده سرمایه‌گذاری شما بیش از ۸۴۹۲ درصد بود.
۸۴۹۲/۵٪ = ۱۰۰ * ۱۳۵/(۱۱۶۰۰-۱۳۵)
۶. هزینه استخراج ارز دیجیتال
یکی دیگر از عوامل تحلیل فاندامنتال و بررسی رشد بالقوه یک ارز دیجیتال هزینه استخراج آن است. اگر هزینه استخراج یک ارز دیجیتال به صرفه نباشد ماینرها تمایلی به استخراج و فعالیت روی آن ارز نخواهند داشت و موجب سیر نزولی قیمت آن خواهد شد.
البته این فاکتور در رابطه با ارزهایی کابرد دارد که بر مبنای الگوریتم اثبات کار (PoW) کار می‌کنند، مانند ارزهای بیت کوین، لایت کوین و …
۷. شاخص FCAS
به‌تازگی سایت کوین‌مارکت‌کپ از یک شاخص جدید برای امتیازدهی پروژه‌های مختلف بر اساس تحلیل فاندامنتال است. شاخص FCAS در واقع مخفف عبارت (Fundamental Crypto Asset Score) است که امتیازدهی آن به صورت مقایسه‌ای بین پروژه‌های مختلف صورت می‌گیرد. از جمله معیارهای مهم در امتیازدهی شاخص FCAS فعالیت کاربران و عملکرد برنامه‌نویسان یک پروژه است.
هرچند شاخص FCAS می‌تواند ابزار مناسبی برای مقایسه پروژه‌های مختلف با یکدیگر باشد اما کوین‌مارکت‌کپ از امکان دستکاری اطلاعات کاربران چشم‌پوشی کرده و فرض را بر درست بودن این اطلاعات گذاشته است. بنابراین بهتر است خودمان به صورت جداگانه این پارامترها را مورد بررسی قرار دهیم.
می‌توان گفت این ۷ مورد از مهمترین عوامل کمی تحلیل فاندامنتال یک ارز دیجیتال محسوب می‌شوند. اما عوامل کیفی هم در بررسی یک پروژه یا ارز دیجیتال تاثیر دارند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنید.
عوامل مورد بررسی در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال
این مطلب راهم مطالعه کنید: لوریج یا ضریب اهرم چیست و در بازارهای مالی چه کاربردی دارد؟
۸. نحوه عملکرد و سابقه یک ارز دیجیتال
در اینجا منظور ما از نحوه عملکرد یک پروژه، نحوه عملکرد فنی آن نیست بلکه وایت پیپر، نقشه راه، بازار هدف، رقبا، تیم توسعه، همکاری و موارد از این قبیل است که به صورت کمی قابل ارزیابی نیستند.
وایت پیپر
وایت پیپر یا سپیدنامه یک ارز دیجیتال در واقع یک سند فنی است که اطلاعات مهمی در زمینه یک پروژه ارز دیجیتال به ما ارائه می‌دهد، معمولا در وایت پیپر در مورد جزئیات پروژه، نحوه کارکرد آن، تیم توسعه و نقشه راه یک ارز دیجیتال توضیح داده می‌شود.
تیم توسعه
یکی از مواردی که معمولا در وایت پیپر یک ارز دیجیتال به آن اشاره می‌شود، اعضای تیم توسعه یک پروژه است. بدون تردید حضور افراد باسابقه و خوش نام در تیم می‌تواند به اعتماد و اطمینان سرمایه‌گذاران به یک پروژه کمک کندو بنابراین بررسی اعضای تیم توسعه یک پروژه ارز دیجیتال در تحلیل بنیادی اهمیت ویژه‌ای دارد.
بازار هدف
هر ارز دیجیتال یک بازار هدف دارد که معمولا در وایت پیپیر آن توضیح داده شده است، اگر قصد سرمایه‌گذاری روی یک ارز دیجیتال را دارید باید به انداز بازار هدف آن توجه کنید. طبیعی است محصولی که بازار هدف بزرگ‌تری دارد آینده درخشان‌تری پیش روی آن قرار خواهد داشت.
البته این موضوع را هم باید مد نظر قرار دهید که بازارهای گوشه (Niche markets) ممکن است کوچک باشند اما ممکن است به شدت پذیرای یک محصول یا راه‌حل باشند به همین دلیل باید به نحوه عملکرد یک محصول دقت کنید تا متوجه شوید آیا می‌تواند مورد پذیرش بازار هدف قرار بگیرد یا نه.
رقبا
یکی از مهمترین جنبه‌های بررسی یک شرکت یا دارایی ارزیابی رقبا است. در این زمینه باید به تعداد رقبا و مزیت رقابتی یک محصول یا ارز دیجیتال دقت کنید.
بررسی رقبا به ما کمک می‌کند تا متوجه شویم از بین پروژه‌های مشابه که بازار هدف مشترکی دارند کدام یک شانس بیشتری برای موفقیت دارند.
یکی دیگر از مزایای ارزیابی رقبا این است که می‌توانیم به ارزش و جایگاه یک تکنولوژی پی ببریم برای این کار کافی است پروژه‌های ارز دیجیتال که باهم رقابت دارند را پیدا کرده و ارزش بازار (مارکت کپ) آنها را با هم جمع کنیم، در صورتی که ارزش بازار پروژه‌های مربوط به یک تکنولوژی در بازار ارزهای دیجیتال چشمگیر باشد، می‌تواند نشان‌دهنده این موضوع باشد که این تکنولوژی پتانسیل خوبی برای رشد و بقا در آینده خواهد داشت.
نقشه راه
در نقشه راه (Road map) یک ارز دیجیتال در مورد برنامه‌های زمانی یک پروژه توضیح داده می‌شود. به عنوان یک سرمایه‌گذار می‌توانید با بررسی نقشه راه پروژه متوجه شوید چقدر شانس موفقیت برای آن وجود دارد. اگر از آغاز یک پروژه ارز دیجیتال چندین سال گذشته باشد، با نگاه به نقشه راه آن می‌توانیم پی ببریم این پروژه در طول فعالیت خود چندبار توسعه و به‌روزرسانی شده است و این موراد چقدر در افزایش قیمت و پذیرش آن توسط بازار هدف نقش داشته است.
در سال‌های اخیر پروژه‌های بسیار زیادی در حوزه ارز دیجیتال راه اندازی شده است. اما اغلب آنها دارای نقشه راه مشخصی نیستند و چشم انداز واضحی از خود به سرمایه گذاران ارائه نمی دهند. بنابراین آینده این ارزها در هاله‌ای از ابهام است و از سرمایه‌گذاری‌های سنگین در این پروژه‌ها باید پرهیز کنید.
سابقه یک ارز دیجیتال
بررسی سابقه و تاریخچه پیدایش یک ارز دیجیتال در بررسی بنیادی آن بسیار موثر است. داشتن یک سابقه طولانی و موثر یک نقطه قوت محسوب می‌شود و می‌تواند این سیگنال را به ما نشان دهد که این ارز دیجیتال در آینده هم به رشد خود ادامه خواهد داد، اما ریسک سرمایه‌گذاری در یک پروژه ارز دیجیتال که مدت کوتاهی است وارد بازار شده و در همین مدت کوتاه هم بارها دچار نقص شده یا مورد انتقاد قرار گرفته است به شدت ریسک بالاتری را در پی خواهد داشت.
معمولا کامیونیتی یا جامعه ارز دیجیتال بسیار فعال است و بررسی‌ها و نظرات زیادی در مورد پروژه‌های ارز دیجیتال در این جوامع رد و بدل می‌شود که یکی از بهترین روش‌های برای خواندن نظرات مختلف و درصد رضایت کاربران یک ارز دیجیتال است.
همکاری
یکی از مهمترین جنبه‌های موفقیت یک ارز دیجیتال همکاری با پروژه‌های مختلف و بزرگ است. یک مثال بارز در مورد تاثیر شرکای قدرتمند در افزایش ارزش یک ارز دیجیتال، ارز ریپل است که با بانک‌ها و موسسات مالی بزرگی مانند بانک آمریکا (Bank of America) همکاری می‌کند.
صرافی‌های ارز دیجیتال
در سال‌های اخیر هک‌های متعددی در صرافی‌های ارز دیجیتال رخ داده است که به شدت روی این بازار تاثیر منفی گذاشت. بنابراین به عنوان یکی از موارد تحلیل بنیادی یک ارز دیجیتال باید به صرافی‌هایی که آن ارز دیجیتال را عرضه می‌کنند دقت کنید.
صرافی ارز دیجیتال معتبر همچنین در حجم معاملات یک ارز دیجیتال هم تاثیر مستقیم دارد، به گونه‌ای که اگر یک ارز دیجیتال در صرافی‌های ارز دیجیتال معتبر فهرست نشده باشد، برای فروش یک ارز با مشکل مواجه خواهیم شد.
قانون گذاری
هرچند هنوز قانون‌گذاری ارزهای دیجیتال شکل رسمی به خود نگرفته است، اما برخی از ارزهای دیجیتال توسط سازمان‌های دولتی و نظارتی مورد تایید قرار گرفته‌اند که می‌تواند این امنیت خاطر را به سرمایه‌گذاران بدهد که دارایی‌شان توسط سازمان‌های نظارتی مسدود نخواهد شد. همین موضوع به ورود سرمایه‌گذاران تازه و افزایش ارزش یک پروژه ارز دیجیتال هم کمک می‌کند.
تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال
این مطلب راهم مطالعه کنید: اصطلاحات تخصصی ارز دیجیتال که قبل از سرمایه گذاری باید بدانید
جمع بندی و نتیجه گیری
تحلیل فاندامنتال یا بنیادی که در این مطلب با مهمترین فاکتورهای آن آشنا شدید بدون تردید اساسی‌ترین معیار برای افرادی است که قصد سرمایه‌گذاری بلند مدت دارند.
تحلیل فاندامنتال کار پیچیده‌ای نیست، بلکه نیاز به ضرف زمان و جمع‌آوری اطلاعات صحیح در رابطه با یک ارز دیجیتال است. مهمترین مزایایی که تحلیل فاندامنتال به ما ارئه می‌دهد، عبارتند از:
- درک کلی بازار یک ارز دیجیتال
- عوامل موثر بر قیمت یک ارز در طولانی مدت
- امکان توسعه یافتن یا خاموش شدن یک پروژه ارز دیجیتال
اما فراموش نکنید برای سرمایه‌گذاری روی یک ارز دیجیتال نباید تنها به تحلیل بنیادی آن اکتفا کنیم، بلکه تحلیل تکنیکال هم اطلاعات بسیار دقیقی در رابطه افزایش یا کاهش قیمت ارز دیجیتال به ما ارائه می‌دهد.
با تحلیل فاندامنتال بیت کوین و بررسی جوانب گوناگون آن می‌توانیم به این نتیجه برسیم که سرمایه‌گذاری روی بیت کوین، یک سرمایه‌گذاری عاقلانه و منطقی است.
به نظر شما و بر اساس تحلیل فاندامنتال کدام ارزها در بازار ارزهای دیجیتال یک فرصت خوب برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند؟ نظرات و تحلیل‌های خود را از طریق کوین نیک با دیگران در میان بگذارید و با فعالان این حوزه بحث و تبادل نظر کنید.
منبع: liquid
