طبق دادههای سرمایهگذاری موجود در بازار رمزارز، امروزه بیش از ۸ هزار نوع رمزارز و بیش از ۲۰ هزار بازار مختلف برای مبادله آنها وجود دارد. بیت کوین قدیمیترین و شناخته شدهترین دارایی دیجیتالی است و معمولا به اکثر رمزارزهای دیگر «آلت کوین» گفته میشود. این اصطلاح به هزاران نوع رمزارزی اطلاق میشود که با هدف کارکردن در کنار بیت کوین و یکدیگر پدید آمدهاند و با هم رقابت میکنند تا بتوانند در بازار رمزارز تسلط پیدا کنند. در این مقاله از کوین نیک قصد داریم به موضوع پیدایش آلت کوین ها پرداخته و ببینیم چرا آلت کوین ها تنوع زیادی پیدا کردهاند. اگر در حوزه ارز دیجیتال تازهوارد هستید توصیه میکنیم ابتدا دانشنامه فارسی ارز دیحیتال را مطالعه کنید تا با اصطلاحات این حوزه بیشتر آشنا شوید.
آلت کوین چیست؟
عبارت آلت کوین در واقع از ترکیب دو کلمه آلت (alt) مخفف (alternative) به معنی جایگزین و کوین (coin) به معنی سکه یا ارز به وجود آمده است و به همه ارزهای دیجیتال به جز بیت کوین اطلاق میشود.
با موفقیت بیت کوین در ایجاد اولین پول دیجیتال همتا به همتا (peer-to-peer digital currency) ارزهای بسیاری سعی میکنند با بهبود محدودیت بیت کوین به عنوان جایگزین آن در بازار شناخته شوند.
بسیاری از این آلت کوینها روی چارچوب اصلی بیت کوین ایجاد شدهاند، اما برخی دیگر سعی کردهاند نحوه کار بیت کوین را تغییر دهند و آن را سادهتر و کاراتر کنند. همین رقابت باعث شده است که هر روز تعداد بیشتری آلت کوین با نوآوریها و اهداف مختلف ایجاد شود. بر اساس دادههای کوین مارکت کپ (CoinMarketCap) در حال حاضر نزدیک به ۸۰۰۰ ارز دیجیتال در جهان وجود دارد.
برخی از این ارزهای دیجیتال جانشین بیت کوین با کپی کردن کدهای پایه بیت کوین و تغییر مختصر در آن بهوجود آمدهاند و برخی دیگر هم با تغییر در مکانیسم اجماع از شبکه بیت کوین جدا شدهاند، هاردفورک بیت کوین کش از مهمترین موارد است که باعث نقسیم شدن شبکه بیت کوین به دو شبکه بیت کوین اصلی و بیت کوین کش شد.
اختراع اولین آلت کوین
از سال ۲۰۱۱ نرخ صدور آلت کوین های جدید رشد فزایندهای را تجربه کرده است. از ابداع بیت کوین توسط ساتوشی بیش از ۱۱ سال میگذرد و حال در کنار بیت کوین ۵ هزار و نودوهشت رمزارز جایگزین (آلت کوین) دیگر هم پدیدار شدهاند. مورخان حوزه رمزارز معتقدند نیم کوین (Namecoin) اولین آلت کوینی است به وجود آمد و اولین بار یک توسعهدهنده به نام اندرو چاو (Andrew Chow) از اصطلاح آلت کوین برای توصیف آن استفاده کرد.
نیم کوین در ۱۸ ماه آوریل سال ۲۰۱۱ راهاندازی شد و هدف از این پروژه غیرمتمرکز ساختن ثبت دامنه بود. بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ – قبل از اینکه اعتیاد به بلاکچین در سال ۲۰۱۵ ایجاد شود – نرخ پدیدار شدن آلت کوینها روندی فزاینده پیدا کرد. بعد از نیم کوین ما شاهد روی کار آمدن ریپل (Ripple)، لایت کوین (Litecoin)، پیرکوین (Peercoin)، فیدرکوین (Feathercoin)، مسترکوین (Mastercoin) و موارد مشابه و کمتر شناخته شده دیگر بودیم.
اکنون هزاران رمزارز دیجیتالی وجود دارد که با استفاده از کد اصلی بیت کوین ساخته شده و توسعهدهندگان با ایجاد چند تغییر جزئی در کد، آنها را ایجاد کردهاند. انیشتینیوم (Einsteinum)، لایت کوین، دش (Dash)، زیکش (Zcash) و نوا کوین (Novacoin) هم حاصل چنین تغییراتی بودهاند. ما چندین شاخه برای اتریوم (ETH) هم داریم با شبکههایی مانند یوبیک (Ubiq)، اتریوم کلاسیک (Ethereum Classic) و وانچین (Wanchain). بایت کوین (Bytecoin) یک بیسکد منحصربفرد دارد، پلتورا (Plethora) هم همینطور، البته پلتورا دارای شاخههای مونرو (Monero)، بولبری (Boolberry) و الکترونیوم (Electroneum) است.
این مطلب راهم مطالعه کنید: آموزش صفر تا صد خرید و فروش ارزهای دیجیتال در صرافی بایننس
ریپل دارای شاخه استلار (Stellar) است و NXT شاخههایی مانند نم (Nem)، آردور (Ardor) و برست (Burst را دارد. فرض کنید در حال پیش رفتن در یک گودال خرگوش هستید، با عمیقتر شدن این گودال به توکنهایی برمیخورید که توسط شبکههایی مانند ترون (Tron)، بیت کوین کش (Bitcoin Cash) و اتریوم، با استفاده از استانداردهای توکن ERC20، SLP یا TRC20 به وجود آمدهاند.
برخی از فورکها مستقیما از کدبیس میزبان روی سایتهایی مثل گیتهاب (Github) پدید آمدهاند و برخی شاخهها توسط بلاکچینهایی که در دو زنجیره متفاوت انشعاب یافتهاند شکل گرفتهاند. اگر گروهی از مردم کد اصلی را تغییر دهند و نرمافزار را به شکلی متفاوت از قوانین اصلی و متعارف اجرا کنند وارد شاخهای در یک طرح جدید بلاکچین میشوند.
تعدادی از رمزارزها از بین رفتهاند اما این اتفاق باعث نشده توسعهدهندگان از خلق بیت کوینهای بهتر دست بکشند.
امروزه، هزاران سرمایه دیجیتالی موجود، در وبسایتهای ارزیابی بازار مانند coinmarketcap.com، markets.bitcoin.com و messari.io آمارگیری میشوند. از تمام رمزارزهایی که در بازار آزاد مبادله میشوند، امروزه ارزش این کوینها که تعدادشان از ۵ هزار عدد فراتر میرود، حدود ۲۸۵ میلیارد دلار است.
شبکه بیت کوین حدود ۶۳ درصد از سرمایه کل بازار را به خود اختصاص داده و ارزش شبکه آن ۱۸۳ میلیارد دلار است. یک تصویر فوری که در سال ۲۰۱۳ از سایت coinmarketcap.com گرفته شده نشان میدهد که ۱۰ کوین برتر بازار رمزارز نسبت به امروز کاملا متفاوت بودهاند. در دسامبر سال ۲۰۱۳ طبق تصویر یاد شده ارزش بیت کوین فقط ۱۳ میلیارد دلار بوده و ۱۰ کوین برتر در آن زمان هم با لیستی که امروز داریم کاملا متفاوت بوده است.
۱۰ ارز برتر در ماه آخر سال ۲۰۱۳ شامل BTC، LTC، XRP، PPC، NMC، MEC، FTC، WDC، XPM، FRC و NVC بودهاند و حالا همین لیست در ماه دسامبر سال ۲۰۲۰ شامل اتریوم، ریپل، تتر، لایت کوین، بیت کوین کش، چین لینک، کاردانو، پولکادات و بایننس کوین است.
این مطلب راهم مطالعه کنید: بهترین آلت کوین ها کدام هستند؟ معرفی ۹ آلت کوین که باید بشناسید
دسته بندی انواع آلت کوین
با تکامل آلت کوینها انواع مختلفی از آن بهوجود آمدند. برخی از انواع اصلی آلت کوینها شامل ارزهای دیجیتال مبتنی بر استخراج (mining-based cryptocurrencies)، استیبل کوین (stablecoins)، ارزهای حریم خصوصی (Privacy Coins)، توکنهای امنیتی (security tokens) و توکنهای کاربردی (utility tokens). البته ممکن است یک آلت کوین در چند دسته قرار بگیرد.
مبتنی بر استخراج
این آلت کوینها یک فرآیند استخراج دارند که از طریق حل مشکلات چالش برانگیز و ایجاد بلوکهای جدید، سکههای جدید تولید میشود. این نوع آلت کوین بسیار شبیه بیت کوین هستند. بدون تردید میتوان گفت در حال حاضر اتریوم بهترین آلت کوین مبتنی بر استخراج محسوب میشود.
استیبل کوین
استیبل کوینها یا در واقع ارزهای دیجیتال با ارزش ثابت با کاهش نوسانات قیمتی به دنبال تثبیت جایگاه ارزهای دیجیتال در کسب و کارها هستند. در واقع این ارزهای دیجیتال بهوسیله یک ارز فیات مانند دلار، یورو یا حتی طلا پشتیبانی میشوند. تتر (Tether) که بهوسیله دلار پشتیبانی میشود و هر واحد از آن ارزش برابر با یک دلار دارد در حال حاضر پر کاربردترین استیبل کوین در بازار است.
ارزهای حریم خصوصی
در حالی که تمام اطلاعات تراکنشهای شما روی بیت کوین و اتریوم قابل ردیابی است، ارزهای مبتنی بر حریم خصوصی تلاش میکنند تا کمترین ردپایی از تراکنشها به جای بگذارند. این ارزها با استفاده از الگوریتمهای نوآورانه و فرآیندهای رمزنگاری پیچیده تراکنشها را با مبدا، مقصد و مقدار نامشخص برای همه جز طرفین معامله به شکل ایمن و غیرمتمرکز، انجام دهند. از مهمترین ارزهای مبتنی بر حریم خصوصی میتوان به مونرو (Monero)، زی کش (Zcash) و دش (Dash) اشاره کرد.
توکنهای امنیتی
این توکنها معمولا به یک کسب و کار مرتبط هستند و از طریق عرضه اولیه سکه (ICO) راهاندازی میشوند. توکنهای امنیتی بسیار شبیه به سهام شرکتها هستند و به عنوان نوعی سود سهام یا پاداش مالکیت سهام عمل میکنند.
توکنهای کاربردی
توکنهای کاربردی یا سودمند در واقع خبر از ارائه یک خدمت میدهند و معمولا از طریق عرضه اولیه به فروش میرسند. فایل کوین (Filecoin) یک نمونه عالی از توکنهای کاربردی است که یک فضای ذخیرهسازی داده غیرمتمرکز را ارائه میدهد.
ممکن است از خودتان بپرسید اگر ساتوشی ناکاموتو به خاطر اختراع بیت کوین نابغه بوده پس چرا هزاران توکن دیجیتال در دنیای رمزارها وجود دارد. تعداد کمی از مردم میدانند که این توکنها چه هستند و از کجا آمدهاند اما اغلب مردم به این فکر میکنند که چرا این همه آلت کوین وجود دارد. دلایل زیادی برای پدید آمدن آلت کوین ها وجود دارد اما دلیل اصلی این است که مردم بتوانند در این محیط بدون نیاز به مجوز کاری که میخواهند را انجام دهند. البته برخی از افراد، گروهها و توسعهدهندگان معتقدند که میتوان پروژههای رمزارزی ساخت که از BTC سبقت بگیرد یا کوینهای سازگاری را ایجاد کردهاند که ویژگیهای آن از BTC متفاوت است.
در برخی از پروژهها این ادعا وجود دارد که هویت ناشناس افراد بهتر حفظ میشود و برخی از کوینها با هدف ارتباط پیدا کردن با یک صنعت خاص مثل صنعت سرگرمی ایجاد میشوند. برخی از این سرمایههای دیجیتالی این توانایی را به مردم میدهند تا توکنهای خودشان را ایجاد کرده و قراردادهای دیجیتالی هوشمند خود را توسعه دهند. دلیل به وجود آمدن آلت کوین ها این است که ساتوشی نه تنها از شبکه بیت کوین رونمایی کرد بلکه این مخترع ناشناس درب نوعی جعبه پاندورا را به روی دنیای تکنولوژی و مالی باز کرد. حالا که این جعبه باز شده، هیچ راه بازگشتی وجود ندارد و به نظر هم نمیرسد که نرخ پدیدار شدن آلت کوین ها به این زودی فروکش کند.
آلت کوین ها چگونه کار میکنند؟
به طور کلی طرز کار آلت کوینها بسیار شبیه به بیت کوین است. از طریق یک کلید خصوصی شما میتوانید آلت کوین را از کیف پول دیجیتال خود به والت دیگران ارسال کنید. به این ترتیب جزئیات تراکنش شما روی بلاک چین یا همان دفتر کل توزیع شده ثبت میشود.
اما آلت کوینها از همان قوانین بیت کوین تبعیت نمیکنند. برای مثال در حالی که هر ۱۰ دقیقه یک بار یک بلوک جدید برای بیت کوین ایجاد میشود، این زمان برای لایت کوین تنها ۲/۵ دقیقه است که موجب میشود سرعت پردازش تراکنشها در لایت کوین بسیار بیشتر باشد. مورد دیگر اینکه در حالی که تنها ۲۱ میلیون بیت کوین در جهان وجود خواهد داشت، آلت کوینهای دیگر از این قانون پیروی نمیکنند و حداکثر عرضه لایت کوین ۸۴ میلیون توکن است.
با وجود این که آلت کوینها فرآیندهای بیت کوین را بهبود میدهند و تراکنشها را سریعتر و ارزانتر پردازش میکنند، اما باید دقت کنید که آلت کوینهایی که ارزش بازار پایینی دارند پتانسیل بالایی برای کلاهبرداری و اسکم دارند بنابراین در سرمایهگذاری روی آلت کوینهای ناشناخته باید دقت کنید.
آیا آلت کوینها برای سرمایهگذاری مناسب هستند؟
آلت کوینها در بین بسیاری از سرمایهگذاران و تریدرها محبوب هستند، از آنجایی که بیت کوین واقعا گران است و احتمال اینکه قیمتی در طی مدت کوتاهی چند برابر شود بسیار پایین است. به همین خاطر بسیاری از سرمایهگذاران ترجیح میدهند روی آلت کوینها با قیمتهای پایین سرمایهگذاری کنند تا در صورت افزایش قیمت سود بالایی را به دست بیاورند.
همچنین آلت کوینها مورد علاقه تریدرهایی هستند که از طریق نوسانگیری کسب سود . چرا که آلت کوینها با ارزش بازار پایین نوسان بالاتری دارند و همین موضوع فرصت مناسبی برای تریدرها فراهم میکند تا از این نوسان کسب درآمد کنند.
اما نکتهای که نباید فراموش کنید این است که احتمال کلاهبرداری و اسکم در آلت کوینهای با ارزش بازار (مارکت کپ) پایین بسیار زیاد است. حتی احتمال پامپ و دامپ مصنوعی هم در این ارزها وجود دارد، چند سرمایهگذار به راحتی میتوانند بخش اعظمی از یک آلت کوین را خریداری کنند با افزایش تقاضا قیمت آن ارز هم افزایش پیدا میکند، توجه سرمایهگذاران خرد نسبت به آن جلب میشود و اقدام به خرید میکنند، سپس سرمایهگذاران اولیه داراییهای خود را میفروشند و ارزش آلت کوین از دست میرود.
بنابراین توصیه میکنیم پیش از سرمایهگذاری روی آلت کوینها با مارکت کپ پایین حتما نسبت به آن آگاهی و اطلاعات کافی را به دست بیاورید.
این مطلب راهم مطالعه کنید: پیش بینی و بررسی قیمت پولکادات تا سال ۲۰۲۵
نظر شما درباره به وجود آمدن آلت کوین ها چیست؟ فکر میکنید چرا امروزه با این تعداد رمزارز مواجه هستیم؟ نظرات خود را در بخش نظرات این مقاله با ما و مخاطبان این محتوا در میان بگذارید. اگر قصد خرید بیت کوین یا انواع آلت کوینها را دارید میتوانید با کارشناسان کوین نیک در ارتباط باشید تا در اسرع وقت خرید خود را به سادهترین شکل ممکن انجام دهید.