وقتی صحبت از ارزهای دیجیتال میشود، احتمالا نام بیت کوین و اتریوم را شنیدهاید، اما در حقیقت هزاران ارز دیجیتال دیگر با ویژگیها و اهداف متفاوتی توسعه پیدا کردهاند، برخی از این ارزهای تراکنش ارزانتری را ارائه میکنند برخی دیگر روی سرعت انجام تراکنش تمرکز دارند. اما جالب است بدانید ارز دیجیتال مونرو (Monero) محبوبترین ارز مبتنی بر حفظ حریم خصوصی در جهان است. در ادامه این مطلب قصد داریم درباره مونرو و ویژگیهای آن بیشتر صحبت کنیم.
ارز دیجیتال مونرو چیست؟
ارز دیجیتال مونرو که در صرافیهای ارز دیجیتال با حروف اختصاری (XMR) نمایش داده میشود، یک ارز دیجیتال متن باز است که در سال ۲۰۱۴ و با تمرکز بر حفظ حریم خصوصی، عدم تمرکز و قابلیت تعویض پذیری (fungibility) ایجاد شد.
ویژگی منحصربهفرد مونرو نسبت به بیت کوین و اتریوم این است که از یک بلاک چین کاملا پیچیده استفاده میکند که هر کسی میتواند روی آن تراکنش انجام دهد اما هیچ ناظر خارجی نمیتواند منبع، مقدار و مقصد تراکنش را تشخیص دهد.
تاریخچه مونرو
برای اینکه به سرچشمه مونرو برسیم به تابستان سال ۲۰۱۲ برگردیم. جایی که بایت کوین (Bytecoin) اولین بار راهاندازی شد، بایت کوین اولین ارز دیجیتالی بود که با استفاده از تکنولوژی به نام کریپتونود (CryptoNote) نوشته شده بود. کریپتونود امروز به عنوان ستون فقرات اغلب ارزهای دیجیتال مبتنی بر حفظ حریم خصوصی از جمله مونرو شناخته میشود.
در حقیقت کریپتونود با ترکیب کردن چندین کلید عمومی (public key) در یک تراکنش تشخیص اینکه چه کسی تراکنش را انجام داده است را دشوار میکند.
با وجود اینکه بایتکوین تلاش بسیار خوبی برای یک ارز دیجیتال بر پایه ناشناس بودن بود اما مشکلاتی را هم داشت از جمله اینکه وقتی بایت کوین عرضه شد مشخص شد ۸۰ درصد سکههایی که باید استخراج شوند از قبل موجود بودهاند یا در حقیقت از پیش استخراج شده بودند.
بنابراین گروهی ۷ نفره از توسعه دهندگان به نام «۷CORE» با ایجاد فورک در بلاک چین بایت کوین ارز جدیدی به نام بیت مونرو (Bitmonero) را پدید آوردند که بعدها به مونرو تغییر پیدا کرد. این نکته را هم بدر طور نام مونور بدانید که این واژه در زبان اسپرانتو به معنی سکه یا (coin) است.
جالب است که از گروه ۷ نفره توسعه دهندگان مونرو، ۵ نفر ترجیح دادند که هویتشان را مخفی نگه دارند و تنها دو نفر به نامهای دیوید لاتاپی (David Latapie) که توسعه دهنده اصلی مونرو است و ریکاردو اسپاگنی (Riccardo Spagni) که با نام مستعار «Fluffypony» خودش را معرفی میکند شناخته شده هستند.
این مطلب راهم مطالعه کنید: مونرو یعنی پول؛ پرفروشترین فیلم ایالات متحده
حالا که با تاریخچه و پیدایش مونرو آشنا شدیم، بیایید ببینیم چه ویژگیهایی این ارز دیجیتال را منحصربهفرد کرده است.
ویژگیهای اصلی مونرو
مونرو چند ویژگی خاص دارد که نام آن را در دنیای ارزهای دیجیتال برجسته میکند، در ادامه با این ویژگیها آشنا میشویم:
حفظ حریم خصوصی (Privacy)
در واقع مهمترین چیزی که باعث ارزشمندی مونرو میشود، ویژگی ناشناس بودن یا همان حفظ حریم خصوصی است. از آنجایی که هیچکس نمیتواند، منبع، مقدار و مقصد تراکنشها را در بلاک چین مونرو پیدا کند، این ارز دیجیتال محبوب کسانی است که در زمینه حفظ حریم خصوصی دغدغه دارند. اگر فکر میکنید معمولا خرابکاران و مجرمان اینترنتی طرفدار مونرو هستند در اشتباهید، مسایل مالی در بسیاری از کشورها به عنوان یک حریم شخصی محسوب میشود و تعداد زیادی از افراد ترجیح میدهند دولتها و موسسات مالی از سوابق مالی آنها اطلاعی نداشته باشد.
هر چند از این قابلیت میتوان برای قانون شکنی هم استفاده کرد اما ناعادلانه است که همه افرادی که به حفظ حریم خصوص اهمیت میدهند را مجرم قلمداد کنیم.
به طور کلی مونرو از دو مفهوم امضاهای حلقهای (ring signatures) و آدرسهای مخفی (stealth addresses) حریم شخصی کاربران را حفظ میکند.
تعویض پذیری (Fungibility)
یکی دیگر از ویژگیهای مهم ارز دیجیتال مونرو در کنار حفظ حریم خصوصی، قابلیت تعویض پذیری آن است، برای اینکه بهتر این مفهوم را درک کنید اجازه دهید با مثال توضیح دهیم.
قابلیت تعویض یک دارایی به برابر بودن واحدهای مختلف آن گفته میشود. برای مثال یک گرم طلای خالص معادل یک گرم طلای خالص است حالا چه در قالب شمش باشد یا سکه یا هر چیز دیگر. یا یک ده دلاری در همه جای دنیا قابل تعویض با یک ده دلاری دیگر است و اینکه دست چه کسی باشد روی ارزش آن تاثیر نمیگذارد.
حالا قابلیت تعویض پذیری چه تاثیری در ارزهای دیجیتال دارد؟
فرض کنید بیت کوینی که خریدهاید پیش از اینکه به دست شما برسد در کارهای غیرقانونی مورد خرید و فروش مواد مخدر مورد استفاده قرار گرفته است، از آنجایی که تراکنشها در بیت کوین قابل ردیابی است ممکن است آدرس بیت کوین شما هم جزو لیست سیاه قرار بگیرد و دارایی شما مسدود شود. بنابراین در ارزهای دیجیتال بسیار مهم است که تعویض پذیر باشند و امکان شناسایی و مسدود سازی آدرس وجود نداشته باشد. اما مونرو یک ارز کاملا تعویض پذیر است، یعنی به کمک قابلیت حفظ حریم شخصی و ناشناس بودن، به هیچ عنوان امکان ردیابی تراکنشها وجود ندارد.
این مطلب راهم مطالعه کنید: قابلیت تعویض پذیری بیت کوین و محدودیتهای قانونی حفظ حریم خصوصی
مقیاس پذیری داینامیک (Dynamic Scalability)
یکی دیگر از بهبودهای مونرو نسبت به بیت کوین در مورد مقیاسپذیری آن است. در تعریف ساده مقیاس پذیری یعنی چگونه یک شبکه با توجه به افزایش تقاضای آن رشد پیدا میکند. ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاک چین طبق تعریف اندازه بلوک محدودی دارند. برای مثال محدودیت اندازه بلوک بیت کوین در ابتدا ۱ مگابایت بود. به این معنی که تنها به اندازه ۱ مگابایت داده میتواند روی هر بلوک شبکه بیت کوین ذخیره شود.
متاسفانه وقتی تعداد کابران زیادی همزمان بخواهند از بیت کوین استفاده کنند، بلاک چین خیلی زود با داههای بلوک پر میشود و باید صبر کند تا یک ماینر آنها را در یک بلوک جدید پردازش و ذخیره کند که این امر به کند شدن بیش از حد شبکه منجر میشود.
از آنجایی که ماینرها ترجیح میدهند از تراکنشهایی که کارمزد بالاتری دارند را زودتر پردازش کنند، اگر شبکه خیلی شلوغ شود، افراد برای پردازش زودتر تراکنشها مجبور به بالا بردن کارمزد تراکنشها میشوند. اتفاقی که در بهار سال ۲۰۱۷ برای بیت کوین رخ داد و تراکنشها برای تایید شدن نیاز به پرداخت کارمزد به اضافه ۳۰ دلار اضافی بودند.
اما ماجرا برای مونرو متفاوت است، مونرو محدودیت اندازه بلوک از پیش تعیین شده ندارد. به این ترتیب امکان قرار دادن تراکنشهای بیشتر در هر بلوک وجود دارد، البته یک نقطه ضعف هم وجود دارد که اسپمرها میتوانند با تراکنشهای جعلی بلوک معاملات را پر کنند و به بلوکهای بسیار بزرگی را پدید بیاورند. (داخل پرانتز بهتر است بدانید که هزینه تراکنش بالاتر از امکان فرستادن تراکنشهای جعلی به شبکه جلوگیری میکند)
البته مونرو یک سیستم پاداش/جریمه بلوک (block reward-penalty system) معرفی کرده است که میانگین اندازه ۱۰۰ بلوک آخر را در نظر میگیرد. اگر بلوک جدیدی که ماینرها روی آن کار میکنند بزرگتر از حد میانگین ۱۰ بلوک قبلی باشد، پاداش استخراج بلوک کاهش پیدا میکند. از آنجایی که برای ماینرها به صرفه نیست تا استخراج چنین بلوکهایی را انجام دهند، از فرستادن تراکنشهای اسپم و جعلی به شبکه جلوگیری میشود.
مقاومت در برابر اسیک ماینر
یکی دیگر از موضوعاتی که در حال حاضر برای بیت کوین وجود دارد این است که استخراج بیت کوین تنها به کمک تجهیزات اختصاصی استخراج ارز دیجیتال یا همان اسیک ماینر سودآور است. البته این تجهیزات معمولا گران هستند و فقط افراد با توانایی بالا میتوانند از این دستگاهها استفاده کنند.
اما بر خلاف بیت کوین که از الگوریتم هش SHA256 استفاده میکند، مونرو از الگوریتم کریپتونایت (CryptoNight) بهره میبرد. کریپتونایت از ویژگیهایی بهره میبرد که استفاده از اسیک ماینر برای استخراج مونرو را سودآور نمیکند.
البته این را بدانید که استخراج مونرو به کمک سی پی یو (CPU) و کارت گرافیک (GPU) سودآور است. به این ترتیب میتوانیم بگوییم مونرو نسبت به بیت کوین بسیار غیرمتمرکزتر است.
این مطلب راهم مطالعه کنید: استخراج ارز دیجیتال با اسیک ماینر بهتر است یا کارت گرافیک؟
کلیدهای متعدد
یکی دیگر از ویژگیهای منحصربهفرد مونور استفاده از کلیدهای متعدد است. در حالی که در بیت کوین و اتریوم تنها کلید عمومی (public key) و کلید خصوصی (private key) داریم. مونرو از چهار کلید مختلف استفاده میکند که عبارتند از:
- کلید نمایش عمومی (public view key)
- کلید نمایش خصوصی (private view key)
- کلید هزینه عمومی (public spend key)
- کلید هزینه خصوصی (Private spend key)
این مطلب راهم مطالعه کنید: جایزه ۶۲۵ هزار دلاری برای هک مونرو و رهگیری تراکنشهای آن
تاریخه قیمت ارز دیجیتال مونرو
ارز دیجیتال مونرو که در سال ۲۰۱۴ در بازار ارزهای دیجیتال عرضه شد تا حدود دو سال در محدوده ۱ دلار معامله میشد، اما در اواخر سال ۲۰۱۷ که شاهد جهش شدیدی در بازار ارزهای دیجیتال بودیم، قیمت مونرو به نزدیکی ۵۰۰ دلار هم رسید. اگر بخواهیم به صورت دقیقتر بگوییم، پایینترین قیمت تاریخ مونرو در حدود ۰/۲۱ دلار در ژانویه سال ۲۰۱۵ بود و بالاترین قیمت تاریخ این ارز دیجیتال دوست داشتنی در ژانویه سال ۲۰۱۸ با قیمت ۴۹۵/۸۴ دلار رقم خورد.
در زمان نگارش این مطلب یعنی شهریور ۹۹، قیمت هر واحد مونرو در حدود ۸۵ دلار است و با ارزش کل بازار بیش از ۱/۵ میلیارد دلار در رده هجدهم مهمترین ارزهای دیجیتال قرار دارد.
خرید و فروش و سرمایهگذاری روی مونرو
همانطور که میدانید برای خرید و فروش و نگهداری ارزهای دیجیتال نیاز به کیف پول ارز دیجیتال داریم، در ادامه برخی از محبوبترین کیف پولهای مونرو را معرفی میکنیم:
کیف پول مونرو
معمولا توسعه دهندگان هر ارز دیجیتال یک کیف پول مخصوص هم برای آن طراحی میکنند، مونرو هم از این قاعده مستثنی نیست و شما میتوانید نسخه دسکتاپ کیف پول رسمی مونرو که برای ویندوز، مک و لینوکس طراحی شده است را از سایت مونرو دریافت کنید.
همچنین کیف پول «MyMonero» هر چند کیف پول غیررسمی مونرو محسوب میشود اما در سایت مونرو تایید شده است.
علاوه بر اینها کیف پولهای «Cake Wallet»، «Monerujo» و «Edge» هم از دیگر کیف پولهایی هستند که در سایت مونرو معرفی شدهاند.
البته فراموش نکنید کیف پولهای سخت افزاری مانند لجر نانو و ترزور هم از ایمنترین کیف پولها برای نگهداری ارزهای دیجیتال محسوب میشوند.
خرید ارز دیجیتال مونرو
برای خرید ارز دیجیتال مونرو دو راه پیش روی شما قرار دارد، خرید مستقیم مونرو از سایتهای داخلی یا خرید از صرافیهای خارجی.
برخی از صرافیهای داخلی امکان خرید ارزهای دیجیتال مختلف را برای کاربران فراهم میکنند، اما بیشتر سایتهای داخلی تنها چند ارز محدود مانند، بیت کوین، اتریوم، تتر را ارائه میکنند، بنابراین کاربران ایرانی باید برای خرید مونرو از صرافیهای خارجی استفاده کنند.
برخی از صرافیهای خارجی امکان خرید ارزهای دیجیتال با کارتهای اعتباری را فراهم میکنند، شما اگر یک کارت اعتباری معتبر دارید میتوانید از این صرافیها ارز دیجیتال مونرو را خریداری کنید، اما اگر کارت اعتباری ندارید باید ابتدا از سایتهای ایرانی و به کمک ریال ارزهای دیجیتال پایه مانند بیت کوین، اتریوم و تتر را خریداری کنید، سپس با استفاده از این ارزهای پایه در صرافیهای معتبری مانند بایننس، هوبی، کوین بیس، کراکن و … ارز پایه خود را به ارز مونرو تبدیل کنند.
پیش بینی قیمت مونرو
از آنجایی که بازار ارزهای دیجیتال بسیار پر نوسان است، پیش بینی دقیق قیمت یک ارز دیجیتال بسیار کار دشواری است. اما برخی از تحلیلگران و کارشناسان بر اساس تجزیه و تحلیل عوامل مختلف دست به تخمین قیمت یک ارز دیجیتال در آینده میزنند.
کریپتو گراند (Crypto ground) از جمله سایتهای پیش بینی ارز دیجیتال است که پیش بینی کرده است قیمت مونرو تا پایان سال ۲۰۲۰ به ۱۱۸ خواهید رسید، همچنین این سایت ادعا کرده است که در ۵ سال آینده احتمال دارد شاهد مونروی ۴۹۶ تا ۵۰۰ دلاری باشیم.
یکی دیگر از موسسات مطرح در زمینه تحلیل بازارهای مالی تریدینگ بیست (Trading beasts) است که پیشبینی کرده است قیمت مونرو تا پایین سال ۲۰۲۰ بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ دلار خواهد بود.
آژانس تجزیه و تحلیل «LongForecast» که متخصص پیش بینی بازارهای مالی است هم پیش بینی کرده است قیمت مونرو تا سال ۲۰۲۵ بین ۵۵۴ تا ۶۳۸ خواهد بود.
در برخی از پیش بینیهای کمتر معتبر قیمت مونرو برای سال ۲۰۲۵ بین ۹۰۰ تا ۱۳۹۷ دلار پیش بینی شده است. چرا که پیش بینی میشود سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ شاهد رشد چشمگیری در بازار ارزهای دیجیتال خواهیم بود.
پیش بینی شما از ارز دیجیتال مونرو چیست؟ به نظر شما مونرو میتواند سرمایهگذاری مناسبی برای ما محسوب شود؟ فراموش نکنید نظرات و تحلیلهای خود از بازار ارزهای دیجیتال را از طریق سایت و شبکههای اجتماعی کوین نیک با ما در میان بگذارید.