پس از موفقیت بیت کوین، تکنولوژی بلاکچین پیشرفت قابل ملاحظهای را تجربه کرد. بیت کوین روزبهروز ارزش بیشتری پیدا میکرد و بسیاری از جوامع ارزهای دیجیتال، به فکر ساخت جامعههایی از آن بودند. با این حال توسعهدهندگان متوجه شدند که مزایایی بیت کوین کم است و فقط از آن میتوان در زمینه پول یا سرمایهگذاری استفاده کرد. بیت کوین با وجود انقلابی بودن خود، کافی نبود تا انفجاری در زمینه سرویسهای مالی و تکنولوژی ایجاد کند، چرا که عملکرد آن محدود بود. در این بین، توسعه دهندگانی وجود داشتند که از مزایای بلاکچین بیت کوین استفاده و با تزریق مزایای جدید به آن، نسل بعدی بلاکچینها را ایجاد کردند. اولین و موفقترین بلاکچین توسعه یافته پس از بیت کوین، چیزی نبود جز اتریوم. اتریوم به طور کلی یک سیستم غیرمتمرکز، متن باز و توزیع شده است که به کاربران اجازه میدهد تا قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز خلق شوند. اتریوم همچنین از نظر ارزش بازار، رتبه دومین ارز دیجیتال برتر دنیا را در اختیار دارد. در این تحلیل فاندامنتال اتریوم همراه ما باشید تا با زیر و بم اتریوم آشنا شویم.
فصل اول: تاریخچه اتریوم
زمانی که بیت کوین در حال قدرت گرفتن بود و شبکه ناب آن به عنوان انقلابی در صنعت اقتصاد شناخته شد، از دید یک پسر ۱۹ ساله، بلاکچین پتانسیلی فراتر از کاربردهای مالی و رفع نواقص پولهای سنتی داشت. چه میشد اگر از شبکه بلاکچین در صنایع بیشتری استفاده میشد؟ از دید او، تکنولوژی بلاک چین میتوانست با کمی دستکاری و تزریق ایدههای جدید و البته رفع نواقص و حفظ مزایای آن، به کاربردهای بیشتری دست پیدا کند. این ایدهها همگی در ذهن ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، جوان ۱۹ ساله برنامهنویسی شکل گرفت که در آن زمان نویسنده مجله بیت کوین بود. او ایده منحصربهفردی ساخته بود تا از مزایای بلاکچین برای کاربردهای مختلفی استفاده کند. این پروژه منحصربهفرد پروژه اتریوم بود که با همکاری ویتالیک بوترین و گاوین وود (Gavin Wood) کار خود را شروع کرد؛ پروژهای که به بیت کوین دوم شناخته میشد، با این حال تفاوتهای بنیادی با بیت کوین داشت. بد نیست در تحلیل فاندامنتال اتریوم ابتدا نگاهی به تاریخچه اتریوم و فورکهای آن بندازیم.
در سال ۲۰۱۳، وایت پیپر اتریوم به صورت عمومی توسط ویتالیک بوترین منتشر شد.
سال ۲۰۱۴
در سال ۲۰۱۴، گاوین وود در یک یلو پیپر، به صورت عمیق تمامی ویژگیها و اهدافی که در وایت پیپر اتریوم نوشته شده بود را شرح داد. در همین سال بود که توکن اتر به صورت موقت در یک پروژه ۴۲ روزه برای فروش در دسترس قرار گرفت. کاربران میتوانستند با استفاده از بیت کوینهای خود، اتریوم بخرند. در سال ۲۰۱۴، ICO اتریوم ۳۲ هزار بیت کوین جمعآوری کرد. در همان حال، ویتالیک بوترین نه تنها درگیر کارهای برنامهنویسی این شبکه بود، بلکه به شدت به دنبال رشد اتریوم از طریق تبلیغات موثر بود. جالب است بدانید که تلاش ویتالیک جواب داد و پروژه آن توانست شرکای زیادی به دست آورد که از جمله برجستهترین آنها میتوان به مایکروسافت اشاره کرد که همیشه از جمله طرفداران پر و پاقرص ارزهای دیجیتال بوده است.
سال ۲۰۱۵
یک سال بعد در تاریخ ۳۰ جولای ۲۰۱۵، اتریوم به صورت عمومی و کامل در دسترس قرار گرفت. قیمت اتر در آن زمان به سختی به ۰٫۹۰ دلار رسیده بود. با این حال اتریوم به کار خود ادامه داد و در طول یک سال با انجام فورکهای مختلف، سعی در تغییر و بهبود پروتکلهای خود کرد. اولین فورک اجرا شده در شبکه بلاک چین، Frontier نام داشت. Frontier را میتوان شالوده اجرایی پروژه اتریوم دانست. اجرای آن بیشتر برای کاربران فنی یا به طور مشخص توسعه دهندگان اختصاص یافته بود. در این مرحله هر بلاک دارای یک محدودیت گس ۵ هزارتایی بود. در این دوران، ماینرها توانستند تا عملیات خود را استارت بزنند و افرادی که میخواستند عضوی از این شبکه شوند، بدون عجله کار خود را پیش ببرند. در انتهای سال ۲۰۱۵، در فورک Frontier Thawing، محدودیت گس ۵ هزار تایی هر بلاک برداشته شد و قیمت ۵۱ gwei (واحد پول گس اتریوم) برای هر گس تعیین شد. تا این لحظه قیمت اتریوم به ۱٫۲۴ دلار رسیده بود و هزینه تراکنشهای اتر به ۲۱ هزار گس رسیده بود.
سال ۲۰۱۶
سال ۲۰۱۶، سال فورکهای پیدرپی اتریوم بود. فورک Homestead اولین آنها بود. این فورک به آینده اتریوم نظر داشت و پروتکلها و شبکههایی را تغییر داد که باعث شد بدون مشکل آپگریدهای بیشتری در شبکه اتریوم صورت بگیرد. اتریوم تا این لحظه به قیمت ۱۲٫۵۰ دلار رسید. اما فورک مهم بعدی، فورک DAO بود. فورکی که در قبال حمله DAO سال ۲۰۱۶ انجام شد. در حمله DAO (سازمان نامتمرکز خودگردان یا Decentralized Autonomous Organization) یک قرارداد ناامن انجام شد که نتیجه آن در یک هک، خالی شدن ۳/۶ میلیون اتر از حساب بود. این رقم معادل ۵۰ میلیون دلار بود که فقط به خاطر یک نقص در قرارداد هوشمند رخ داد. در این فورک، اتریوم تمامی دارییهای خود از قرارداد هوشمند ناقص را به یک قرارداد جدید و با یک عملکرد یکطرفه منتقل کرد. هر شخصی که در این اتفاق دارایی خود را از دست داده بود، میتوانست به ازای هر ۱۰۰ توکن DAO، یک اتر به کیف پول خود منتقل کند. جالب است بدانید که این تصمیم توسط رایگیری از سوی جامعه اتریوم انجام شد. هولدرهای اتریوم قادر بودند از طریق یک تراکنش در یک پلتفرم رایگیری، نظر خود را بیان کنند. در این مسیر، برخی از ماینرها با این فورک موافق نبودند و باعث ایجاد اتریوم کلاسیک شدند.
فورک بعدی سال ۲۰۱۶، Tangerine Whistle نام داشت. این فورک اولین واکنش اتریوم نسبت به حمله DoS (حمله محرومسازی از سرویس) بود. در نهایت اتریوم کار خود در سال ۲۰۱۶ را با فورک Spurious Dragon پایان داد. این دومین واکنش اتریوم به حمله DoS بود. تمامی اتفاقات رخ داده در سال ۲۰۱۶ باعث شد تا قیمت اتریوم به ۸ دلار برسد.
سال ۲۰۱۷
سال ۲۰۱۷ برای اتریوم تقریبا سال پیادهسازی فورکها بود. با این حال از نظر رشد قیمت، یک شروع رویایی محسوب میشد. اتریوم در این سال به قیمت ۳۳۴٫۲۳ دلار رسید. با این حال ویتالیک بوترین و جامعه اتریوم یک فورک به نام Byzantium برای شبکه خود آماده کرده بودند. در این فورک، پاداش ماینینگ هر بلاک از ۵ اتر به ۳ اتر رسید. همچنین تغییراتی در قراردادهای هوشمند، سختی ماینینگ و پیادهسازی شالودهای برای مقیاسپذیری اتریوم در لایه دو، از دیگر دستاوردهای این فورک بود.
سال ۲۰۱۸
۲۰۱۸ سال جذابی برای اتریوم بود، چرا که توانست در تاریخ ۴ ژانویه ۲۰۱۸ به قیمت ۱۰۰۰ دلار برسد و تنها ۱۰ روز بعد، بالاترین قیمت خود یعنی ۱۴۱۲٫۷۱ دلار را لمس کند. با این حال این قیمت دوام چندانی نداشت و تا انتهای سال، اتریوم به سمت ۱۰۰ دلار سقوط آزاد داشت.
سال ۲۰۱۹
در سال ۲۰۱۹، اتریوم تشریفات خود برای اتریوم ۲ را آماده کرد. جامعه این شبکه با اجرای فورک Constantinople، شبکه را آماده کردند تا مطمئن شوند بلاکچین اتریوم پیش از عرضه گواه اثبات سهام (Proof of Stake) فریز نکند. همچنین در این فورک حتی این قابلیت ایجاد شد تا بتوان با آدرسهایی که هنوز ایجاد نشدهاند، تعامل برقرار کرد. قیمت بیت کوین در این سال از ۱۰۰ دلار تا ۲۲۰ دلار متغیر بود. در اواخر سال ۲۰۱۹ نیز فورک دیگری به نام Istanbul اجرا شد. در این فورک، هزینه گس برای برخی از فعالیتها در ماشین مجازی اتریوم (EVM) تنظیم شد. راه حل مقیاسپذیری لایه دو بر اساس SNARKs اجرا شد و اجازه داد تا اتریوم و زیکش باهم تعامل داشته باشند. همچنین قراردادهای هوشمند در این فورک با قابلیتهای خلاقانهتری همراه شدند.
سال ۲۰۲۰
سال ۲۰۲۰، همه هدف اتریوم آمادهسازی شبکه برای اجرای اتریوم ۲ بود. اولین فورک اتریوم در این سال، Muir Glacier بود. همچنین در ادامه، اتریوم قرارداد سهامگذاری را در اکوسیستم خود اجرایی کرد. این اتفاق باعث تاثیر مستقیم در اجرای آپگرید Beacon Chain بود. بیکن چین یکی از مهمترین آپگریدها در راستای اجرای اتریوم ۲ بود. اتریوم در این زمان به قیمت ۵۸۶٫۲۳ دلار رسید. در اواخر سال ۲۰۲۰، زمان اجرای Beacon Chain genesis بود. برای اجرای درست و امن Beacon Chain، به ۱۶۳۸۴ سهام دارای ۳۲ اتر نیاز بود. این مهم در تاریخ ۲۷ نوامبر عملی شد و آپگرید Beacon Chain از اول دسامبر ۲۰۲۰ شروع به ایجاد بلاکها کرد. این اولین قدم مهم اتریوم برای دستیابی به نسخه دوم اتریوم ۲ بود.
سال ۲۰۲۱
سال ۲۰۲۱ همراه با پذیرش گسترده ارزهای دیجیتال بین مردم و رشد بیسابقه بازار، اتریوم نیز توانست تا قیمت ۴٫۳۰۰ دلار افزایش پیدا کند و یکی از سردمداران بازار بود. در این سال فورکهای برلین، التایر و لندن اجرا شدند، که همگی در راستای پیشبرد اتریوم به سمت اتریوم ۲ بودند.
فصل دوم: اتریوم چگونه کار میکند؟
اگر تحلیل فاندامنتال بیت کوین را خوانده باشید، قطعا متوجه شدهاید که بلاک چین بیت کوین بسیار شبیه به یک دفتر مرکزی بانکی عمل میکند. در این دفتر مرکزی تمامی تراکنشها با دقت و نظم عمل میکنند و شبکه آن بین کامپیوترهای مختلف توزیع شده است تا با قدرت محاسباتی آنها، شبکه با امنیت کامل و با قابلیت تمرکززدایی، کار خود را دنبال کند.
بلاک چین اتریوم در دستی دیگر، بیشتر از اینکه شبیه به یک دفتر مرکزی بانکی باشد، همانند یک کامپیوتر عمل میکند. اگر چه این شبکه کارهای مستندسازی و امنیت تراکنشها را هم انجام میدهد، اما نسبت به بلاکچین بیت کوین به مراتب منعطفتر است. توسعهدهندگان قادر هستند تا با استفاده از بلاکچین اتریوم، ابزارهای بسیار متنوعی برای تمامی صنایع مختلف ایجاد کنند. این ابزارها میتوانند شامل هر چیزی که فکر کنید باشند. از نرمافزارهای مدیریتی غیرمتمرکز گرفته تا بازیهای ویدیویی و اپلیکیشنهای مدیریت مالی غیرمتمرکز که در آنها هر امور مالی مانند وام دادن، وام گرفتن، پرداخت، اجاره مسکن، خرید و فروش و خیلی چیزهای دیگر قابل اجراست.
اتریوم برای این که به چنین دستاوردی برسد و به درستی کار خود را پیش ببرد، از یک ماشین مجازی استفاده میکند. در ادامه با هم با ماشین مجازی در تحلیل فاندامنتال اتریوم آشنا خواهیم شد.
ماشین مجازی اتریوم چیست؟
ماشین مجازی اتریوم (Ethereum Virtual Machine) که به صورت مختصر EVM نوشته میشود، یک موتور محاسباتی همانند ماشینهای مجازی دیگر مانند NET framework شرکت مایکروسافت است. این ماشین مجازی، مولفه شبکه اتریوم است که توسعه و اجرای قراردادهای هوشمند را مدیریت میکند. البته باید در نظر بگیرید که ماشین مجازی اتریوم، درگیر انتقال داراییهای با ارازش نمیشود، بلکه بیشتر هدف آن محاسبات آپدیتهای وضعیت شبکه است.
به زبان ساده، ماشین مجازی اتریوم یک کامپیوتر جهانی محسوب میشود که دارای ذخایر داده دائمی خود است و شامل گرههای غیرمتمرکزی در تمامی شبکه است تا اهداف خود را اجرا کند. به طور کلی یک ماشین مجازی، معمولا به عنوان یک کامپیوتر واقعی شناختنه میشود و عملکردهای مختلفی از جمله انتزاغ یا تفکیک مباحث، وظایف سیستمی یا دیگر دیگر عملکردهای هستهای را برعهده دارد. اما در نطقه مقابل، ماشین مجازی اتریوم یک موتور محاسباتی است تا به طور خاص در یک فضای محدودتر نسبت به ماشینهای مجازی مرسوم عمل کند. هدف ماشین مجازی اتریوم این است تا محاسبه و ذخیره کند. با این حال اجرا و عملکرد آن وابسته به زبان برنامهنویسی بسیار سطح بالایی است.
ماشین مجازی چطور کار میکند؟
زمانی که صحبت از یک ماشین مجازی میشود، در مورد نرمافزار توسعه یافتهای حرف میزنیم که ایجاد شده تا لایه امولاتور برای یک کامپیوتر ایجاد کند. بنابراین وظیفه یک ماشین مجازی این است تا تمامی عملکردهای یک کامیپوتر را در سیستمی دیگر شبیهسازی کند. این ماشین قادر است تا تمامی وظایف و اجزای یک کامپیوتر را بازسازی و یک نرمافزار خاص را در خود اجرا کند. به این معنی که ماشین مجازی اجازه می دهد تا یک کامپیوتر کامل را روی یک کامپیوتر دیگر اجرا کنید. همچنین این ماشین مجازی میتوانند روی سیستمها و سختافزارهای مختلف ایجاد شود به همین دلیل قابلیت انتقال بسیار بالایی دارد و در عین حال سطح امنیتی قابل توجهی هم در اختیار کاربران قرار می دهد. بنابراین این ماشینهای مجازی از نظر عملکرد، از انعطافپذیری بالایی برخوردار هستند و سرویسهای منحصربهفردی را ارائه میدهند که هیچ نرمافزار دیگری قادر به اجرای آنها نیست. هر توسعهدهندهای قادر است یک ماشین مجازی خلق کند که عملکرد و دستورات منحصربهفردی داشته باشد.
ماشین مجازی اتریوم چطور کار میکند؟
حالا که با چگونگی کار ماشینهای مجازی آشنا شدیم، میتوانیم این کانسپت را روی شبکه اتریوم پیاده کنیم. این ماشین مجازی، زمانی که در یک شبکه با مقیاس بسیار بزرگ مانند اتریوم پیاده شود، قادر است چندین سری دستورالعمل را اجرا کند. دستورالعملهایی که یک ماشین مجازی در شبکه اتریوم دریافت و اجرا میکند، انعطافپذیری بسیار بالایی دارد و میتواند تراکنشها را در شبکه با خود منتقل کند.
برای برنامهنویسی ماشین مجازی اتریوم،از زبان کدنویسی خاصی به نام Solidity استفاده شد و قراردادهای هوشمند از طریق آن ایجاد میشوند. به این صورت که Solidity به کدهای اجرایی به نام OP_CODES تبدیل میشود و از طریق آن، یک Byte-Code توسط ماشین مجازی اتریوم اجرا میشود که اجازه میدهد یک دستور در قرارداد هوشمند اجرا شود. با کمک این کدها، میتوانیم دستوراتی که ماشین مجازی اجرا میکند را برنامهریزی کنیم. OP_CODES به عنوان یک خط اتصال تعاملی عمل میکند. این دستورالعملها، همان کلیدهایی هستند که اجازه میدهند هرچیزی در شبکه اتریوم کار کند، حتی کوچکترین تراکنشها.
به لطف این نوع عملکرد، ماشین مجازی اتریوم میتواند دستورالعملهایی مانند قراردادهای هوشمند را به صورت یک شبکه غیرمتمرکز جهانی اجرا کند، جایی که در این شبکه هزاران نود وجود دارند. این ماشین مجازی اتریوم توانسته تقریبا هرگونه مشکلات محاسباتی در یک شبکه را حل کند؛ آن هم بدون در نظر گرفتن سختافزاری که یک کاربر از آن استفاده میکند.
مشخصات ماشین مجازی اتریوم
ماشین مجازی اتریوم به لطف وجود قابلیتهای بیشماری که در اختیار دارد، بسیار منحصربهفرد است و اجازه داده تا به تمام اهدافی که تا پیش از آن هیچ سیستمی قادر به اجرای آن نبود برسد. در ادامه تحلیل فاندامنتال اتریوم نگاهی به مزایا و مشخصات قابل توجه ماشین مجازی خواهیم داشت:
- سطح امنیتی بسیار بالا: یکی از مهمترین ویژگیهای ماشین مجازی اتریوم این است که یک سطح امنیتی بالا را ایجاد میکند. چرا که ماشین مجازی اتریوم از یک سری دستورالعملهای محدود پیروی میکند. بنابراین میتواند کدهای غیرقابل اعتماد را بدون در معرض خطر قراردادن سیستم، اجرایی کند.
- تمرکززدایی کامل: ماشین مجازی اتریوم به طور کامل غیرمتمرکز است. چرا که این ماشین از هزاران هزار گره تشکیل شده است که همه آنها یک نسخه کاملا مشابه از این ماشین مجازی را اجرا میکنند و باعث همسبتگی قابل توجهی بین نودها میشود. همین ویژگی باعث شده تا اتریوم به یک شبکه غیرمتمرکز کامل تبدیل شود و جالب این است که اگر حتی همه نودها از بین بروند و فقط یک نود هم آن را اجرا کند، ماشین مجازی به کار خود ادامه خواهد داد. همین ویژگی حتی اجازه داده تا در هر نقطهای از جهان، بدون هیچگونه سانسور، قابل دسترس باشد. از همه مهمتر، هیچ واسطه یا شخص سومی در عملکرد آن دخالت ندارد و نمیتواند آن را دستکاری کند.
- توسعه تعداد بیشماری از اپلیکیشنها: با کمک ماشین مجازی اتریوم، اپلیکیشنهای غیرمتمرکز بیشماری را میتوان در یک بلاکچین اجرا کرد، بدون اینکه ذرهای دخالت در اجرای دیگر اپلیکیشنها رخ دهد.
چرا ماشین مجازی اتریوم اهمیت زیادی دارد؟
این ماشین مجازی قدرتمند اتریوم، در هر یک از نودها کامل اتریوم جاسازی شده است و وظیفه آن، اجرای بیتکد قراردادها است. کدهای این ماشین به صورت کامل نسبت به شبکه، فایلهای سیستمی یا هرگونه پردازش از سوی کامپیوتر میزبان ایزوله هستند. هر یک از گربههای اتریوم، یک نسخه از ماشین مجازی اتریوم را در اختیار دارد تا قادر باشند یک دستورالعمل مشابه را اجرا کنند. این ماشین مجازی هر زبان برنامهنویسی را به فرمت قابل خوانا برای شبکه اتریوم تبدیل میکند. ++C، جاوا، جاوا اسکریپت، پایتون و بسیاری از زبانهای دیگر، با موفقیت روی این ماشین مجازی پیادهسازی شدهاند.
ماشین مجازی اتریوم برای پروتکل اتریوم ضروری است و ابزاری برای اجرای توافق عام در اکوسیستم اتریوم است. این ماشین اجازه میدهد تا هر شخصی بتواند کدها را در یک اکوسیستم بدون نیاز به اعتماد اجرا کند و از نتیجه اجرایی شدن درخواست خود (یا قرارادهای هوشمند) در شبکه مطئن شود. برای هر دستوری که روی ماشین مجازی اتریوم پیاده میشود، یک سیستم که هزینههای اجرایی را رهگیری میکند، به آن دستور اجرا شده ارجاع میشود و هزینه مربوطه به واحدهای گس (GAS) تبدیل میشود. هر یک از کاربرانی که بخواهند یک دستور را اجرا کنند، باید مقدار مشخصی اتر رزور کنند تا به منظور هزینه گس برای شبکه پرداخت کنند. گس به نوعی مانند یک سوخت یا کارمزد عمل میکند. اگر آن را پرداخت نکنید، درخواست شما هم انجام نمیشود.
سیستمی به نام کامل بودن تورینگ یا (Turing Completeness) که یک تئوری محاسباتی است، از جمل شاخصههای ماشین مجازی اتریوم شناخته میشود. ماشین مجازی اتریوم با ایجاد یک سیستم اقتصادی که به جای کارمزد بر هر ترانکش مالی (مانند بیت کوین) کارمزد بر اساس اجرای هر دستورات نرمافزاری، تورینگ را تکمیل میکند. به زبان ساده، در اتریوم به جای اینکه برای هر یک از تراکنشها کارمزد بدهید، به نوعی برای اجرای برنامهها کارمزد میدهید.
کامل بودن تورنینگ به این معنی است که اتریوم به از نظر فنی، یک کامپیوتر همگانی جهانی همتا به همتا (Peer to peer) است. اتریم به ما این اجازه را میدهد تا اقتصادهایی با قابلیت به اشتراکگذاری فایلها بدون دخالت واسطهها و بدون قابلیت دستکاری ایجاد کنیم، رویدادهایی همتا به همتا ایجاد کنیم، قراردادهای هوشمند را به درستی عملی کنیم و عملکرد هر صنعتی را به یک بستر غیرمتمرکز تبدیل کنیم.
فصل سوم: گس اتریوم چیست؟
پیشتر چند به گس اتریوم اشاره داشتیم. اما گس اتریوم چیست و چطور کار میکند؟ به زبان کوتاه، گس یک مکانیسم هوشمندانه است که اتریوم از آن به عنوان کارمزد اجرای یک تراکنش یا قرارداد استفاده میکند. زمانی که صحبت از گس میشود، منظور میتواند یا گس لیمیت یا قیمت گس باشد.
گس لیمیت (Gas Limit) به نوعی برابر است با مقدار کار محاسباتی مورد نیاز برای با استفاده از شبکه اتریوم است. این کار محاسباتی مثلا میتواند انجام یک تراکنش یا اجرای یک قرارداد هوشمند باشد. قیمت گس (Gas Price) مقدار کارمزدی است که یک کاربر مایل است برای انجام درخواستهای خود در شبکه اتریوم پرداخت کند. ترکیب هر دو فاکتوری که توضیح دادیم، مقدار کارمزد نهایی را مشخص میکند و باید به صورت اتر پرداخت شود.
اگر با توجه به مقدار کار مورد نیاز در شبکه برای انجام درخواست خود، گس ناکافی پرداخت کنید، درخواستتان از سوی ماینرها انجام نمیشود. اگر شما یک نرخ هزینه عادلانه را پرداخت کنید، با این وجود نیاز به انجام درخواستتان بیشتر از بودجه پرداختی باشد و با این حال در شبکه، تحت پروسه قرار گرفته باشد، پول خود را برای محاسباتی که ماینرها انجام دادهاند پس نخواهید گرفت.
مکانیسم گس تضمین میکند که هر آیتمی که در شبکه قرار بگیرد، یک هزینه اجرایی دارد. به همین دلیل این مکانیسم باعث میشود تا هر شخصی که بخواهد درخواست یا کاری را در شبکه انجام دهد، با دقت به کدها و دستوراتی که میدهد توجه کند. همچنین این مکانیسم روشی برای محافظت از ماینرها و سرمایهگذاران در برابر کدهای مخرب است. بنابراین میتوان گفت گس اتریوم، دقیقا همان چیزی است که به اکوسیستم اتریوم جان میدهد و باعث انجام همه پروسهها در این شبکه میشود.
تک تک عملیاتها که در شبکه اتریوم انجام میگیرد، چه یک تراکنش بسیار ساده باشد یا یک قرار داد هوشمند یا حتی یک ICO، باید برای عملی شدن آنها گس پرداخت کنید.
چرا اتریوم به سیستم گس نیاز دارد؟
تا این جا قطعا با یکی از تفاوتهای سیستم بیت کوین با اتریوم آشنا شدهاید. بیت کوین به این دلیل خلق شد چرا که مردم به دنبال یک سیستم انتقال پول بدون وجود واسطهها بودند. سیستمی که به صورت غیرمتمرکز کار کند و در عین حال امنیت فوقالعاده بالایی داشته باشد. ساتوشی ناکاموتو هم شخصی بود که به این درخواستها در نهایت پاسخ داد و یک سیستم غیرمتمرکز عالی را خلق کرد.
هرچند، بیت کوین با یک ایراد مواجه شد که میتوان گفت این ایراد برای همه بلاکچینهای نسل اول صدق میکرد. این ایراد، عدم وجود قابلیت اجرای قوانین و شروط مختلف برای انتقال پول بود. در بلاکچین بیت کوین، شما فقط قادر به انتقال دارایی هستید و نه بیشتر. مثلا اگر بخواهم ۵ بیت کوین به شما بدهم، قادر نیستم هیچ شرط خاصی برای انجام این تراکنش اعمال کنم. به همین دلیل یک نیاز جدید در دنیای ارزهای دیجیتال و بلاکچین احساس شد. چیزی که بتواند پروسه انتقال ارز دیجیتال را در بلاک چین هوشمندتر کند. در نهایت ویتالیک بوترین به این نیاز پاسخ داد و با اتریوم، قراردادهای هوشمند را اجرا کرد.
از آن جایی که سیستم بیت کوین به دلیل عدم قابلیت ایجاد شرط و شروط نمیتوانست روش پرداخت مناسبی برای قراردادهای هوشمند باشد، بنابراین باید یک سیستم تشویقی مناسب در اتریوم وجود داشته باشد تا طرفین قرارداد، به درستی تمامی قوانین این شرط را عملی کنند تا بتوانند دارایی خود را از شبکه دریافت کنند.
تا پیش از آغاز اتریوم ۲، اتریوم از سیستم اثبات کار (Proof of Work) پیروی میکرد. اتریوم به شدت وابسته به هشریت (Hashrate) ماینرها بود. هر چقدر که ماینرها بیشتر شوند، هشریت بیشتر میشود در نتیجه سیستمی امنتر و سریعتر میشود. اتریوم برای جذب ماینرها، از همان شیوه بیت کوین یعنی سیستم تشویقی استفاده کرد. هنگامی که سیستم برای ماینرها سودمند باشد، آنها نیز به سراغ آن میآیند. ماینرها به دو روش کسب درآمد میکنند. استخراج بلاکها و دریافت پاداش و همچنین دریافت کارمزد برای قراردادن تراکنشها در بلاکها. از گزینه اول که بگذریم، در گزینه دوم، میدانیم که ماینرها مسئول قراردادن تراکنشهای کاربران درون بلاکها هستند. برای انجام این کار، یک ماینر باید قدرت سختافزاری خود را به منظور اعتبارسنجی قراردادهای هوشمند بهکار بگیرد. این قدرت سختافزاری رایگان نیست. اینجا پای گس به عنوان سیستم کارمزد باز میشود تا ماینر مشتاق انجام درخواست کاربران باشد.
برای مثال، یک تراکنش که به شبکه اتریوم ارسال میشود، با توجه به ترافیک تراکنشها و دستوری که باید ماشین مجازی اتریوم اجرا کند، مقدار گس متفاوت خواهد بود.
مقدار گس چطور مشخص میشود و چطور به اتر تبدیل میشود؟
مقدار گس یک نرخ مشخص ندارد. این مقدار بستگی به فرستنده تراکنش دارد که مشخص کند چقدر میخواهد به ماینر کارمزد بدهد. در طرف مقابل هم این به ماینر بستگی دارد که هر تراکنشی را که میخواهد، اعتبارسنجی کند. بنابراین ماینر آن تراکنشی را که گس بالاتری دارد، زودتر انتخاب میکند. قیمت گس به طور میانگین ۲۰ Gwei معادل ۰٫۰۰۰۰۰۰۰۲ اتریوم است. اما این مقدار میتواند در هنگام شلوغی ترافیک شبکه بیشتر شود تا تراکنشها زودتر انجام بگیرند. در چارت زیر میتوانید میانگین قیمت گس اتریوم در بازههای زمانی مختلف را مشاهده کنید:
با این حال یک محدودیتی هم برای میزان گس وجود دارد که به Gas Limit شناخته میشود. گس لیمیت، حداکثر مقدار گسی است که فرستنده ترانکش مایل به پرداخت برای انجام درخواست خود است. البته باید نکات مختلفی را برای مشخص کردن گس لیمیت رعایت کرد. باید در نظر داشت که هر عملیات، مقدار هزینه گس متفاوتی دارد. همچنین اگر مقدار گسی که برای انجام درخواست خود توسط ماینر پیش پرداخت کردهاید تمام شود و ماینر میتواند ادامه اجرای درخواست را متوقف کند. همچنین اگر گسی باقی بماند، به سرعت به ژنراتور عملیاتی اتریوم برگشت میخورد و به کیف پول فرستنده ترانکش برمیگردد.
فصل چهارم: کاربردهای اتریوم چیست؟
اتریوم به لطف انعطافپذیری بالایی که در اختیار دارد، ویژگیها و کاربردهای منحصربهفردی را به کاربران خود ارائه میدهد که بلاکچین بیت کوین فاقد این کاربردها است. در ادامه تحلیل فاندامنتال اتریوم با ما همراه باشید تا به معرفی کاربردهای جذاب اتریوم بپردازیم.
قرارداد هوشمند اتریوم
قرارداد هوشمند یک نوع توافق دیجیتالی است که در شبکه بلاکچین ذخیره و بدون نیاز به هیچ واسطهای، هنگام دستیابی به شروط تعیین شده در قرارداد، به صورت خودکار و عادلانه اجرایی میشود.
اما بد نیست در تحلیل فاندامنتال اتریوم و معرفی قراردادهای هوشمند آن، نگاهی به تاریخ قراردادهای هوشمند بندازیم؛ تقریبا بیش از ۲۰ سال پیش و زمانی که یک دانشمند کامپیوتر، ارز مجازی بیت گلد را خلق کرده بود.
تاریخچه قراردادهای هوشمند
اولین ایده قرارداد هوشمند توسط یک دانشمند کامپیوتر به نام نیک سابو در سال ۱۹۹۴ مطرح شد؛ فردی که ارز مجازی بیت گلد (Bit Gold) را در سال ۱۹۹۸ خلق کرد. این مسئله باعث شده بود تا خیلیها به این باور برسند که نیک سابو، در حقیقت ساتوشی ناکاموتو است که با این حال خود او، این مسئله را رد میکند.
در آن زمان، نیک سابو قراردادهای هوشمند را به عنوان «پروتکلهای تراکنش کامپیوتری شده که شرایط یک قرارداد را اجرا میکنند»، مطرح کرد.
او همچنین اعلام کرد که این قراردادهای هوشمند میتوانند شامل بسیاری از دارییها نظیر باندها یا مشوقات باشند و در نهایت به داراییهایی نظیر مالکیت هوشمند خانه و ماشین برسد.
از نگاه او، یک قرارداد هوشمند میتوانست ارائه دهنده سند مالکیت یک خانه به صورت دیجیتالی باشد یا یک قرارداد هوشمند ماشین میتواند به گونهای برنامهنویسی شود که ماشین فقط تحت مالکیت صاحب خود کار کند. حتی با این کار عملا دیگر دزدی ماشین صورت نخواهد گرفت.
دیدگاه سابو یک قرارداد هوشمند ایجاد شده در یک دیتابیس رمزنگاری شده بود، جایی که کدهای آن غیرقابل دستکاری باشند. با این دیدگاه، شما هم حتما درک میکنید که چرا برخیها به او نسبت ساتوشی ناکاموتو میدهند.
قرارداد هوشمند اتریوم
حالا بعد از ۲۰ سال، کدهای غیرقابل دستکاری که در یک دیتاسنتر غیرمتمرکز قرار بگیرند و بتوانند قراردادهای میان دو طرف را با توافق آنها به صورت خودکار اجرا کنند، در اتریوم ممکن شده است. قرارداد هوشمند، دقیقا مهمترین عامل تفاوت میان اتریوم با بیت کوین است و همان چیزی است که اتریوم را صرفا از یک پول دیجیتالی بودن خارج و استفاده از آن را برای بسیاری از صنایع مختلف، ممکن میسازد.
قراردادها، صرفا یک سری کد هستند که روی بلاک چین اتریوم اجرا میشوند. شما میتوانید در شبکه اتریوم یا یک حساب کاربری داشته باشید، یا به واسطه یک قرارداد هوشمند، در شبکه اتریوم حاضر شوید. یک حساب کاربری، شامل یک آدرس است. این آدرس همانند شماره حساب بانکی شماست و مشابه آدرس بیت کوین عمل میکند. همچنین در یک حساب کاربری، مقدار موجودی شما که نشان دهد چقدر اتر در اختیار دارید هم وجود دارد. اما در نقطه مقابل، اگر به واسطه یک قرارداد هوشمند در شبکه اتریوم حاضر باشید، حساب شما شمال یک آدرس، یک موجودی، یک وضعیت و یک سری کد و دستور خواهد بود.
منظور از وضعیت در یک حساب کاربری قرارداد هوشمند، وضعیت تمامی زمینهها و متغیرهایی است که در قرارداد هوشمند شما نوشته شده است. یک قرارداد هوشمند را میتوان به راحتی مشاهده کرد و از آن مهمتر، این قرارداد برای همیشه، وجود خواهد داشت، مگر آنکه روی آن کدهای خود تخریب نوشته شود.
قرارداد هوشمند اتریوم چطور کار میکند؟
اتریوم به توسعه دهندگان اجازه میدهد تا قراردادهای هوشمند خود را برنامهنویسی کنند. اتریوم در وایت پیپر خود، این توسعه دهندگان را ماموران خود مختار معرفی کرده است. میتوان به این قراردادهای هوشمند قابلیت چند امضایی داد تا وقتی قرار است یک شرطی اجرا شود یا یک هزینهای در یک شرکت صرف کار خاصی شود، نیازمند به توافق درصد مشخصی از اعضای شرکت شود و شخصی قادر نباشد به تنهایی برای دارایی شرکت تصمیم بگیرد. توافق میان یک خریدار با فروشنده، ذخیره اطلاعات ثبت نام در سایتها، تاریخچه عضویت در یک تیم، رهگیری یک محصول، مدیریت یک بازار یا زنجیره و خیلی موارد دیگر، از جمله موارد استفاده کاملا منعطف قراردادهای هوشمند هستند.
زمانی که یک قرارداد هوشمند در شبکه پیاده شود، کاربران میتوانند کارکرد آن را احضار کنند. البته برخی از قراردادها را میتوان با موارد امنیتی پیاده کرد تا دسترسی برخی از کاربران را از آن قطع کند.
همانطور که پیشتر هم گفتیم، اجرایی شد این کدها، با استفاده از کارمزد گس انجام میشود. گس یک نوع ساختار پرداختی است که بر اساس اجرای یک دستورالعمل پرداخت میشود. بنابراین بسیار مهم است که قراردادهای هوشمند را تا حد ممکن ساده طراحی کرد چرا که هرچقدر این قرارداد پیچیدهتر شود، اجرایی کردن آنها هم پیچیدهتر و در نتیجه هزینه گس آنها هم زیاد میشود.
این خود کاربر است که حد نهایی گسی را که میخواهد برای درخواست خود مصرف کند، مشخص میکند. هنگامی که کدهای درخواستی او وارد شبکه شدند، بیشتر از گس تعیین شده برای اجرای آن خرج نخواهد شد. در صورتی که گس مورد نیاز پرداخت نشود، گرههای شبکه هم دلیلی برای اجرای آن نمیبینند و آن را متوقف میکنند.
کدها و توافقاتی که در قرارداد هوشمند امضا میشوند، در سرتاسر شبکه توزیع شده اتریوم وجود خواهد داشت. یک قرارداد هوشمند میتواند به سادگی فقط یک سند وام باشد، یک شرکت برای زنجیره تامین خود از آن استفاده کند یا حتی یک سری قوانین که توسط دولت برای مردم تعیین میشوند. بله، حتی یک دولت هم میتواند برای اجرای یک سری قوانین و تصمیمات خود، از ویژگیهای قرارداد هوشمند اتریوم بهرهمند شود. مثلا زمانی که یک قانون تصویب شود، قوانین اعمال شده در قرارداد هوشمند به صورت خودکار اجرا شوند و همه مردم نیز بتوانند آن را مشاهده کنند.
همچنین به این دلیل که درون بلاک چین اتریوم ساخته میشوند، یک قرارداد هوشمند دقیقا همانطور که از ابتدا برنامهریزی شده است، اجرا خواهد شد و مثلا یک دولت هرگز قادر نیست آن را سانسور کند. همچنین هیچگاه این شبکه قطع نمیشود، تحت کنترل هکرها قرار نخواهد گرفت، خبری از کلاهبرداری نیست و هیچ نفوذی از سوی شرکتهای واسطه وجود نخواهد داشت. تصور کنید تمامی برنامههای یک دولت روی چنین قراردادهای هوشمندی اجرا شود و حتی یک دولت جدید نتواند قوانینی که در دولت قبلی اجرا شده است را نقص کند!
اتریوم با اینکه رقبایی نظیر کاردانو (Cardano) را در برابر خود میبیند، به عنوان دومین نسل از بلاک چین و دومین ارز دیجیتال از نظر ارزش بازار، اصلیترین پلتفرم و بلاک چین اجرا کننده قراردادهای هوشمند است چرا که انعطافپذیری به شدت بالایی را به لطف ساختار کامل Turnig به کاربران خود ارائه داده است. این ساختار به این معنی است که توسعه دهندگان میتوانند با استفاده از هرگونه زبان برنامهنویسی، هر چیزی که بخواهند، از یک قرارداد هوشمند گرفته تا یک اپلیکیشن غیرمتمرکز را بسازند و بلاک چین اتریوم نیز به سادگی آن را اجرا کند.
سازمان نامتمرکز خودگردان
در دیدگاه نیک سابو، قراردادهای هوشمند قادر به اجرا و عملی ساختن هر چیزی بودند. درست است ایده اجرای قوانین دولت و به کارگیری از بلاکچین توسط سران یک کشور دور از ذهن برسد، اما شاید جالب باشد که بدانید در اتریوم اپلیکیشنی به نام Aragon توسعه یافته است که هدف آن، معنی بخشیدن به ماهیت استفاده از قرارداد هوشمند در دولت یا مدیریت یک جامعه بزرگ است.
به این نوع سازمانها، دولتها، شرکتها یا جوامعی که از قراردادهای هوشمند برای مدیریت و نظارت قوانین خود استفاده میکنند، سازمان نامتمرکز خودگردان (Decentralized Autonomous Organizations) یا به صورت اختصاری DAO گفته میشود. قوانین و دستورانی که به صورت کد در یک قرارداد هوشمند قرار میگیرند، و به دلیل آن که ذات غیرقابل دستکاری دارند، میتواند به صورت موثر در اجرا و امور دولتی کاربردی باشد.
حتی اگر مثالهای مربوط به دولت را کنار بگذاریم، تصور کنید که یک شرکت به خودی خود اداره شود. به جز این که اعضای یک شرکت برسر یک سری قوانین توافق کنند و توسط یک توسعه دهنده در قرارداد هوشمند گنجانده شوند، این شرکت نیازی به هیچگونه رئیسی نخواهد داشت که اعضا برای تصمیمگیری به آن وابسته باشند. با کمک DAO تصمیمگیری توسط اعضای شرکت به صورت یکسان صورت میگیرد یا حتی میتوان از آن برای ثبت وقایع شرکت استفاده کرد. برای مثال، زمانی که یکی از اعضای شرکت تمامی وظایف تعیین شده خود را انجام داد و قوانینی که در قرارداد هوشمند وضع شده بود را تیک زد، پرداخت او به صورت خودکار انجام خواهد گرفت یا حتی بودجه یک پروژه در صورتی که بخش معینی از اعضا روی آن توافق کنند، به حساب فرد اجرایی واریز شود.
همانطور که از DAO میتوان به منظور مدیریت ارگانهای غیرانتفاعی استفاده کرد، همچنین از آنها میتوان به منظور سرمایهگذاریهای خطرپذیر که توسط سرمایهگذاران ایجاد میشوند بهره برد. DAO یک مثال فوقالعاده از چگونگی استفاده از تکنولوژی بلاک چین به منظور ایجاد یک دموکراسی و مدیریت شفاف در بسیاری از زمینههایی است که مردم در آن نقش دارند. اتریوم دقیقا همان پلتفرمی است که برای عملی کردن این نوع ایدهها مورد استفاده قرار میگیرد و اجرای آن دیگر یک رویا نیست.
اپلیکیشنهای غیرمتمرکز
اپلیکیشن غیرمتمرکز (Decentealized Application) یا به صورت اختصاری DApp همانند هر اپلیکیشنی است که هر روز با آنها سر و کار دارید. مانند اپلیکیشن Gmail که با آن ایمیل ارسال میکنید یا اپلیکیشنهای پیامرسان و خیلی چیزهای دیگر. از نظر فرانت اند، این اپلیکیشنها دقیقا از یک تکنولوژی مشابه برای اجرا استفاده میکنند، اما وقتی صحبت از بک اند (Back-end) باشد، اپلیکیشنهای غیرمتمرکز به کلی از یک تکنولوژی قدرتمندتر استفاده میکنند.
بر خلاف اپلیکیشنهای رایج که برای اتصال خود باید به یک دیتابیس و سرور متصل شوند، این اتصال به بلاک چین اتریوم صورت میگیرد. در نتیجه تمامی ویژگیهایی که بلاک چین اتریوم به همراه دارد، شامل حال این اپلیکیشنها هم میشود. یعنی خبری از واسطهها نیست، خبری از سرورهای قابل دستکاری نیست، هیچگاه این اپلیکیشنها قطع نمیشوند و دادههای آنها در اختیار یک شرکت خاص قرار نخواهد گرفت.
تکنولوژی اپلیکیشنهای غیرمتمرکز اجازه میدهند تا به صورت نامحدود، کاربران بتوانند در هر صنعتی از آنها استفاده کنند. میتوان با کمک آنها، اپلیکیشنهایی ساخت که مستقیما کاربر را به توسعه دهنده آنها متصل میکند. نه فقط از نظر بخشهای مالی، بلکه به کمک بلاک چین اتریوم، ویژگیهای جذابی باعث کاربردی بودن اپلیکیشنهای غیرمتمرکز میشوند.
مثلا این اپلیکیشنها، کاملا متن باز هستند، به صورت خودکار عمل میکنند، هیچ شرکت و واسطهای آنها را کنترل نمیکند و اجرای هرگونه تغییر روی آنها باید با توافق عام صورت بگیرد. همچنین از آنجایی که دادهها در شبکه توزیع شده اتریوم ذخیره میشوند، هیچگاه نقطه شکستی وجود نخواهد داشت. به این معنی که اگر یک بخش اپلیکیشن و یا یکی از نودهایی که آن را اجرا میکند دچار نقص شود، اپلیکیشن به دلیل وجود هزاران نود دیگر، به کار خود ادامه خواهد داد.
همچنین در اپلیکیشنهای غیرمتمرکز، توکنهای رمزنگاری شدهای وجود دارد که برای دسترسی به اپلیکیشن و به عنوان یک پاداش برای پشتیبانان آن مورد استفاده قرار میگیرد. این توکنها بر اساس یک الگوریتم خاص توزیع میشوند.
امور مالی غیرمتمرکز
امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance) که به طور اختصاری دیفای DeFi نوشته میشود، جنبشی از سوی اتریوم است تا یک سیستم مالی جدید را که برای همه مردم دنیا در دسترس است و نیازی به وجود واسطههایی نظیر بانکها ندارد، به کاربران ارائه دهد.
به زبان ساده، امور مالی غیمرتمرکز، اپلیکیشنهای مالی هستند که روی بلاک چین اتریوم ساخته میشوند. این اپلیکیشنها را میتوان بدون نیاز به هیچ اجازهای از سوی یک دولت یا بانک ایجاد کرد. همچنین به دلیل وجود بلاک چین، این اپلیکیشنهای مالی از امنیت و حریم خصوصی به مراتب بالاتری نسبت به روشهای سنتی مالی برخوردار هستند. اپلیکیشنهای امور مالی غیرمتمرکز، بدون نیاز به هیچ مرکز یا شخص کنترل کنندهای کار میکنند و غیرقابل توقف هستند. تمامی اموری که در آن صورت میگیرد، برای همیشه باقی میمانند، هیچگاه عملیات آن با نقص مواجه نمیشود، هیچ شخصی نمیتواند آن را از بلاک چین دزدی کند و خبری از هیچ واسطه و دردسرهایی که به همراه دارد نخواهد بود.
برای دستیابی به به امور مالی غیرمتمرکز، وابستگی زیادی به علم رمزنگاری، بلاکچین و قراردادهای هوشمند وجود دارد. در اصل، قراردادهای هوشمند ستون امور مالی غیرمترمکز هستند و شالوده این ستون هم بلاکچین است.
تفاوت میان امور مالی غیرمتمرکز با امور مالی سنتی چیست؟
یکی از مهمترین ویژگیهایی که این سیستم در اختیار مردم قرار میدهد این است که ایجاد یک اپلیکیشن مالی در اتریوم، بسیار سادهتر و به دور از هرگونه پیچیدگیها و دردسرهای ایجاد یک ساختار مالی سنتی است. بسیاری از کسب و کارهای کوچک، برای اینکه بخواهند وارد سیستمهای مالی سنتی شوند، دهها مانع سر راه خود میبینند که بخش بزرگی از آنها از سوی بانکها و دولتها ایجاد شدهاند. گرفتن چراغ سبز از قانونگذاریهای دولتی حتی میتواند صدها یا حتی هزاران دلار در سال برای یک شرکت خرج داشته باشد.
در نقطه مقابل، بلاکچین اتریوم بسیاری از کارها را به خودی خود انجام میدهد و هزینه آن بسیار ناچیز است. در عین حال، اتریوم امکانات به مراتب بیشتری را هم در اختیار کاربران قرار میدهد. در بلاکچین اتریوم خبری از هرگونه کلاهبرداری نیست، هیچ واسطهای نمیتواند به سراغ سرمایه و داراییهای شما بیاید، قانونگذاریهای سنتی که از سوی دولتها یا بانکها ایجاد میشود در بلاکچین اتریوم به کلی حذف شدهاند. در نهایت شما با پلتفرم امور مالی غیرمتمرکزی که روی بلاکچین اتریوم ایجاد میکنید، یک سیستم بینالمللی دارید که برای همه مردم در هر نقطه از دنیا در دسترس است.
ویژگیها و بخشهای مختلف امور مالی غیرمتمرکز اتریوم
امور مالی غیرمتمرکز، ویژگیهای مختلفی را در اختیار کاربران قرار میدهد که در ادامه با برخی از آنها آشنا خواهیم شد.
وام دادن و وام گرفتن
یکی از ویژگیهای مهمی که در امور مالی غیرمتمرکز به لطف قراردادهای هوشمند قابل اجراست، امکان وام دادن یا وام گرفتن است. با استفاده از این ویژگی، کاربران میتوانند بدون نیاز به اعتماد کردن یا ارائه دهها سند و ضامن برای اعتمادسازی، از یکدیگر وام یا وام بدهند. همانطور که میدانیم، وام گرفتن از بانکهای دنیا برای مردم تبدیل هفت خان رستم شده است. بانکها برای ارائه وام، نیاز به کلی مدارک و ارائه ضامن دارند و همچنین سود دریافت وام از آنها به شدت بالاست. در نقطه مقابل، پروژههای جذاب امور مالی غیرمتمرکزی در اتریوم وجود دارد که هدف آنها، ارائه وام با کمترین دردسر است. از آن جایی که با بلاک چین طرف هستیم، کاربران نیازی به اعتمادسازی و ارائه ضامن ندارند و درخواست آنها به سرعت صورت میگیرد.
یکی از بزرگترین پروژههای امور مالی غیرمتمرکز در خصوص وام، Compound است. این پروژه با یک دارایی تقریبا ۶۳۰ میلیون دلاری در پروتکل خود، یکی از برترین پروژههای وام در اتریوم محسوب میشود. Compound در حقیقت یک پروتکل الگوریتم با نرخ سود خودکار است که به کاربران اجازه میدهد داراییهایی نظیر اتریوم را در پلتفرم به صورت وام یا سرمایهگذاری قرار دهند و سود خود را دریافت کنند.
از دیگر پروژههای مشابه میتوان به Aave اشاره کرد.
استیبل کوینهای الگورتیمیک
با استفاده هوشمندانه از قراردادهای هوشمند و مشوقهای خاص، میتوان استیبل کوینهایی را که هم قیمت با دلار آمریکا یا ارزهای مهم دیگر هستند را بدون ذخیره کردن واقعی همان مقدار ارز در دنیای واقعی، ایجاد کرد.
برای مثال، MakerDAO که در سال ۲۰۱۵ تاسیس شد، به کاربران خود اجازه میداد تا با وثیقه گذاشتن اتر، DAI ایجاد کنند، یک ارز دیجیتال ثابت که هم قیم با دلار آمریکا عمل میکند. علاوه بر DAI، استیبل کوینهای غیر الگوریتمی دیگری هم مانند USDT یا PAX وجود دارند اما مشکل اساسی آنها این است که این استیبل کوینها توسط شرکت های متمرکزی ارائه میشوند که باید به صورت موازی برابر با هر استیبل کوین، همان مقدار دلار یا دیگر دارایی را در حساب خود داشته باشند.
صرافیهای غیرمتمرکز
صرافیهای غیرمتمرکز (Decentralized Exchanges) در نقطه مقابل صرافیهای ارزهای دیجیتال عادی که به صورت متمرکز کار میکنند، قرار میگیرند. این صرافیها اجازه میدهند تا بدون اجازه، بدون این که ارزهای خود را در پلتفرم واسط واریز کنید و به صورت کاملا غیرمتمرکز، میتوانید ارز دیجیتال خود را با یکدیگر و مستقیم، معامله کنید. در حال حاضر دو نوع صرافی غیرمتمرکز داریم؛ صرافی غیرمتمرکز بر اساس استخر نقدینگی و صرافی غیرمتمرکز بر اساس درج سفارش.
اینها تنها گوشهای از ویژگیهایی است که امور مالی غیرمتمرکز به مردم ارائه میدهند. کنترل امور بیمه، مشوقها، معاملات مارجین، اوراکلها و غیره، از دیگر خدماتی است که امور مالی غیرمتمرکز میتوانند جای روشهای سنتی را بگیرند.
آیا میتوان به امور مالی غیرمتمرکز اعتماد کرد؟
قبل از اینکه در خصوص این بخش به جمعبندی برسیم، بد نیست برخی از ریسکهایی که امور مالی غیرمتمرکز با آنها دست و پنجه نرم میکنند را معرفی کنیم.
یکی از مهمترین ریسکهایی که شامل این امور مالی میشوند، وجود باگهای مختلف در قراردادهای هوشمند هستند. به این صورت که ممکن است توسعه دهندهای که روی قرارداد هوشمند کار میکند، خواسته یا ناخواسته، کدهای مخرب یا اشتباه را وارد قرارداد کند. برای مثال، در سال ۲۰۱۸ به دلیل وجود یک باگ در یک قرارداد چند امضایی، باعث شد تا ۲۸۰ میلیون دلار در شبکه بلاکچین قفل شود.
با این حال توسعه دهندگان زیادی سعی کردهاند تا راه حل مناسبی را برای چنین ریسکهایی ایجاد کنند.
فصل پنجم: هویت دیجیتالی
یکی دیگر از ویژگیهای اتریوم، ارائه وجود هویتهای دیجیتالی است. سالهای سال است که دنیا، همچنان به ارائه مدارک و مستندات فیزیکی برای امور مالی و غیر مالی خود نیازمند است. با وجود اتریوم، نیاز به چنین کاری عملا از بین خواهد رفت. زمانی که هویت دیجیتالی ما در شبکه اتریوم قرار داشته باشد، از مشخصات شخصی ما به خوبی محافظت میشود، حریم خصوصی رعایت میشود و امنیت بالای آن اجازه نمیدهد تا هر شخصی بتواند به آنها دسترسی پیدا کند. بلکه برای انجام هر امور مختلفی میتوان با ارائه پاسپورت دیجیتالی خود و بدون همراه داشتن مدارک فیزیکی، در هر نقطه دنیا کار خود را پیش ببریم.
فصل ششم: چالشها و راهکارهای اتریوم
همانند بسیاری از تکنولوژیها که با پیشرفت علم و صنعت، چالشهای ریز و درشتی هم پدیدار میشوند، اتریوم نیز پس از محبوبیت و افزایش قابل توجه کاربران خود، با چالشهای مختلفی روبهرو شده است.
در ادامه با ما همراه باشید تا برخی از چالشهایی که اتریوم با آنها روبهرو است را معرفی و در نهایت راهکارهای جامعه آن برای حل این مشکلات را بررسی کنیم.
چالشهای اتریوم
یکی از چالشهای قابل درکی که بسیاری از بلاکچینهای مشابه نسل اول و دوم با آن روبهرو هستند، مشکل مقیاسپذیری است. میدانیم که اتریوم با هدف بهبود چالشهای بیت کوین وارد میدان شده است. اتریوم با تکنولوژی بیت کوین و تغییر آن به منظور اهداف مختلف به وجود آمده است تا بسیاری از معایب بیت کوین را رفع کند. برای مثال، اتریوم قصد داشت تا زمان پروسه تراکنشها را به مراتب سریعتر کند و همچنین قراردادهای هوشمند را در اختیار کاربران قرار دهد. همچنین از دیگر اهداف اتریوم این بود تا به عنوان بلاکچین اصلی کاربران به منظور توسعه بسیاری از اپلیکیشنها روی آن انتخاب شود.
با این حال تمامی این اهداف باعث شده تا اتریوم با چالشهای فنی بسیاری مواجه شود. یکی از این مشکلات، مورد هدف قرار دادن اتریوم است. اتریوم با توجه به ویژگیهایی که ارائه داده، نسبت به رقبای مهم خود از چالشها و آسیبپذیریهای زیادی برخوردار است. برای مثال وجود قابلیت Turning Complete که اجازه میدهد هر توسعه دهندهای با هر زبان برنامهنویسی در اتریوم حضور داشته باشد، ریسک حملات به سمت این شبکه افزایش داده است. یکی از بارزترین نمونههای تاریخ اتریوم، حمله DAO است که نتیجه آن، مواجه شدن اتریم با هارد فورکهای برنامهریزی نشده بود. مثل هارد فورک Spurious Dragon که با هدف کاهش ریسک حملات عرضه شد.
همچنین یکی از وضعیتهایی که بسیاری از کاربران اتریوم به آن اعتراض دارند، مشکل هزینههای گس و پروسه تراکنشها است. به همین دلیل است که اتریوم به یک شبکه گران و کند شناخته میشود.
تا پیش از کوچ اتریوم به شیوه گواه سهام، این شبکه با استفاده از گواه اثبات کار (Proof of Work) امنیت خود را حفظ و تراکنشها را اعتبارسنجی میکرد. بنابراین برای اینکه تراکنش هر کاربر انجام میشد، کاربر باید هزینه گس را به ماینرها پرداخت میکرد. مسئله این بود که اگر قصد داشتیم تراکنش ما زودتر انجام شود، باید هزینه بیشتری هم بابت کارمزد پرداخت میکردیم.
اما مسئله پیچیدهتر از این حرفهاست. در زمان استفاده از شیوه گواه کار، شبکه اتریوم قادر به انجام ۱۵ تراکنش بر ثانیه بود و ساختار کارمزد مناسبی هم وجود نداشت. بنابراین هزینه کارمزد بر اساس شلوغی شبکه و کار ماینرها تعیین میشد. زمانی که شبکه اتریوم خلوت باشد، محدودیت ۱۵ تراکنش در هر ثانیه مشکل خاصی نیست و هزینه گس هم پایین است. اما هر چقدر که شبکه با ترافیک شلوغتری روبهرو بود، هزینهها برای انجام هرچه سریعتر تراکنشها افزایش مییافت. حتی گاهی اوقات هزینه کامرزد گس ممکن است برای یک تراکنش انتقال از یک کیف پول به کیف پول دیگر بین ۵ تا ۲۰ دلار هم میرسد.
این مطلب راهم مطالعه کنید: تفاوت میان گواهی اثبات کار و گواهی اثبات سهام چیست؟
راهکارهای اتریوم برای مقابله با چالشها
مسئله قیمت گس و کندی سرعت تراکنشها، تقریبا از سال ۲۰۱۷ و افزایش قیمت اتریوم پر رنگ شد و هنوز هم یک مشکل اساسی محسوب میشود.
بسیاری از این مشکلات به دلیل مشکل عدم مقیاسپذیر بودن اتریوم شکل گرفتهاند. زمانی که اتریوم روزبهروز کاربران بیشتری به خود جذب میکند، بزرگتر نشدن شبکه و قابلیتهای آن به نسبت ورود و فعالیت کاربران، مشکلساز است، دقیقا همان مشکلی که بیت کوین با آن دست و پنجه نرم میکند. کندی سرعت، ازدحام، فعالیتهای بیشتر و هزینههای بالاتر، همه و همه با عدم مقیاسپذیری شبکه دوچندان میشوند.
اتریوم برای حل این مشکل، به فکر عرضه اتریوم ۲ افتاد. بزرگترین آپگرید اتریوم که سعی در حل تمامی مشکلات مقیاسپذیری دارد. با این حال در زمان اوج این مشکلات، اتریوم ۲ هنوز راه زیادی برای تکمیل شدن داشت. با این حال جامعه و توسعه دهندگان اتریوم بیکار ننشستند و به سراغ راه حلی به نام لایه ۲ (Layer 2) رفتند.
در این راه حل، تمامی تراکنشهای صورت گرفته از بلاک چین اتریوم به یک لایه ثانویه منتقل میشوند. با این کار تراکنشهای بیشتری در هر ثانیه تکمیل میشوند و هزینههای گس کاهش مییباند.
با این حال اتریوم برای حل اساسی مشکلات خود، باید به سراغ یک راه حل درست و حسابی میرفت و آن چیزی نبود جز اتریوم ۲!
فصل هفتم: اتریوم ۲
اتریوم قصد دارم تمامی چالشها و مشکلاتی خود را با آپگرید به اتریوم ۲ که به Ethereum Serenity هم شناخته میشود، حل و فصل کند. این آپگرید امنیت بیشتر، مقیاسپذیری و تجربه کاربری به مراتب بهتر را برای اتریوم به همراه میآورد.
با تمام مشکلاتی که اتریوم به همراه داشت، توسعه دهندگان اتریوم در تلاش هستند تا با استفاده از راه حل اتریوم ۲ (Ethereum 2.0) مشکلات را از سر راه این شبکه بردارند.
اتریوم ۲ از سال ۲۰۱۴ در حال توسعه بوده است و هدف آن افزایش ورودیها و انجام ۱۰۰ هزار تراکنش در ثانیه، کاهش کارمزد گس و امنیت بیشتر شبکه است.
فرق اساسی اتریوم با اتریوم ۲ در مکانیزم اجماع آن است. بیت کوین و اتریوم هر دو از شروع فعالیت خود از شیوه الگوریتم گواه اثبات کار (Proof of Work) استفاده کردهاند که از جمله مشکلاتی که به همراه دارد، هزینه بالا، مصرف انرژی به شدت بالا و خطرات محیط زیستی است. همین مشکلات یکی از دلایلی است که بسیاری از مردمن نسبت به آن اعتراض دارند، چرا که شیوه گواه اثبات کار و استفاده از سختافزار برای ماینینگ، باعث تخریب محیط زیست میشود.
اما در اتریوم ۲ جریان متفاوت است. اتریوم از این الگوریتم مخرب و البته کند، به سمت الگوریتم گواه اثبات سهام (Proof of Stake) کوچ کرده است. در این شیوه، خبری از ماینرها برای ایجاد بلوکهای جدید نیست. در عوض، بلوکهای جدید توسط شیوه سهام گذاری ایجاد میشوند.
سهامگذاری در اتریوم ۲
در اتریوم ۲، سهامگذاری اثر روش اصلی تولید و اعتبارسنجی بلوکها خواهد بود. در ماه می ۲۰۲۱، مقدار اترهایی که در اتریوم ۲ سپردهگذاری شدند، به رقم ۱۴ میلیارد دلار رسید. این در حالی بود که تیم توسعه دهنده آن، انتظار ۵ میلیارد دلار را داشت.
برای اینکه در شبکه اتریوم ۲ تبدیل به اعتبارسنجها شوید و جای ماینرها با سختافزارهایشان را بگیرید، نیاز است تا ۳۲ اتر را سپردهگذاری کنید تا واجد شرایط شوید. در زمان نگارش این مطلب، این میزان اتر برابر با حدود ۶۸ هزار دلار است.
در حال حاضر بیش از ۱۶۰ هزار اعتبارسنج فعال مشغول فعالیت در اتریوم ۲ هستند. این اعتبارسنجها بر اساس میزان مشرکتشان و زمانی که برای شبکه خرج میکنند، برای انجام کار انتخاب میشوند.
این مطلب راهم مطالعه کنید: استیکینگ اتریوم ۲ چیست و چگونه کار می کند؟
فصل هشتم: فازهای اتریوم ۲
در ادامه این مطلب فاندامنتال اتریوم با هم به بررسی فازهای اتریوم ۲ و اتفاقای که در شبکه اتریوم رقم زدند میپردازیم.
فاز صفر: The Beacon Chain
اولین فاز آپگرید اتریوم ۲، فاز صفر (Pahse 0) نام دارد. در این فاز، Beacon Chain معرفی شد و در حال حاضر الگوریتم اثبات سهام را یکپارچه سازی میکند.
Beacon Chain وظیفه اتصالات بلاکچینها را برعهده دارد و مقر اصلی سرمایهگذاران اتریوم ۲ است و به صورت موازی با شبکه اصلی اتریوم عمل میکند.
این Beacon Chain با شبکه اصلی اتریوم ادغام میشود و سیگنالی را به منظور پایان فریمورک گواه اثبات کار نشان میدهد. همچنین وظیفه انتخاب تصادفی سهامگذاران به منظور اعتبارسنجی شارد چینها را برعهده دارد.
فاز ۱: شاردینگ فریمورک
فاز بعدی، با معرفی ویژگی شاردینگ همراه میشود. جایی که در آن شبکه اصلی اتریوم به ۶۴ زنجیره خرد شده تقسیم میشود و همه آنها از طریق Beacon Chain به هم متصل میشوند. هنگامی که پروسه شاردینگ تمام شد، Beacon Chain به عنوان لایه اصلی برای بلاک چین اتریوم عمل میکند، جایی که همه تراکنشها در زنجیره شارد قرار میگیرند.
فاز اول مولفهها و اجزای Beacon Chain و Sharding را با یکدیگر ادغام میکند و با انجام این کار، سیگنالهای شروع به کار رسمی اتریوم ۲ را نشان میدهد. اما شبکه اصلی اتریوم چه میشود؟ این شبکه به زنجیرههایی از شبکههای خرد شده تبدیل میشود که با این کار قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را برای سیستم جدید میسر میسازد.
این فاز به نام The Merge یا ادغام نیز شناخته میشود.
فاز ۲: قدم نهایی
فاز دوم مرحله نهایی و آخر اجرای اتریوم ۲ خواهد بود. در این فاز، توسعهدهندگان شبکه را امتحان میکنند تا هرگونه مشکلی که ممکن است قبل از اجرا و عرضه نهایی بهوجود بیاید را تشخیص دهند. به نظر میرسد این فاز نهایی در سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ صورت بگیرد.
شبکه خرد شده یا Shard Network چطور کار میکند؟
یک بلاک چین خورد شده، عملکرد سادهای دارد. برنامهنویسیان یک بلاک چین را به چندین قسمت مستقل تبدیل میکنند که قادر هستند با شبکه اصلی ارتباط برقرار کنند. به این ویژگی، قابلیت تعامل با یکدیگر یا Intreroperability گفته میشود. در خصوص مسئله اتریوم، Beacon Chain وظیفه نظارت و رسیدگی به زنجیرههای خرده شده را برعهده دارد.
مسئله قابلیت تعامل با یکدیگر از آن جایی ضروری است چرا که تراکنشها میتوانند در این بلاک چینهای کوچک شده قرار بگیرند. اعتبارسنجی تراکنشها در هر یک از این بلاکچینها به صورت تصادفی دنبال میشوند و باید دیگر زنجیرها از وجود این تراکنشها مطلع شوند تا در نتیجه Beacon Chain وظیفه نظارت خود را انجام دهد. هر چند، این نوع خرد شدن و چند دسته شدن بلاک چین به معنی توزیع شدن آن نیست.
اگر بخواهیم از ریشه و هسته این عمل را تعریف کنیم، شاردینگ یک نوع تکنیک تقسیمبندی دیتابیس است که پروتکلهای امور مالی غیرمتمرکز و شرکتهای مرتبط با بلاک چین، از آن برای بهبود مقیاسپذیری استفاده میکنند. برای مثال، انتظار میرود تا اتریوم پس از تکمیل شدن پروسه شاردینگ، قادر به پردازش ۱۰۰ هزار تراکنش بر ثانیه باشد.
یکی دیگر از مسائلی که شاردینگ آن را رفع میکند، ازدحام شبکه است. شاردینگ اجاز میدهد تا لتنسی یا تاخیر شبکه اصلی کاهش یابد، چرا که شبکه را به چندین بخش مختلف تقسیم کرده است. همچنین آنها با عملکرد مستقل نسبت به شبکه اصلی، اجازه می دهند تا تراکنشهای بیشتری بدون ایجاد ازدحام انجام شوند.
فصل نهم: برنامهها و رویدادهای پیش روی اتریوم
اتریوم مسیری طولانی را برای رسیدن به جایگاه فعلی خود طی کرده است. اتریوم و اکوسیستم آن اصلاحات و موانع بسیار زیادی را طی کردند و حالا سر حالتر از همیشه، به عنوان برترین بلاکچین در زمینه امور مالی و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز به فعالیت خود ادامه میدهد. بنابراین میتوان با اطمینان گفت که آینده روشنی در انتظار اتریوم است.
در حال حاضر، اگر بخواهیم به صورت کلی در خصوص برنامهها و رویدادهای اتریوم صحبت کنیم، نتیجه صحبتمان همان دستیابی و راهاندازی کامل اتریوم ۲ است. به نظر میرسد حداقل تا ۲ سال دیگر، ویتالیک بوترین و تیم توسعه دهنده اتریم به شدت روی پایهگذاری اتریوم و اجرای صحیح آن برای رفع تمامی مشکلاتی که اترویم به همراه دارد، متمرکز هستند.
اتریوم به یک ارز دیجیتال پاک تبدیل خواهد شد
همانطور که میدانیم، اتریوم با سیستم گواه کار اجرا میشد و برای حفظ امنیت و ایجاد بلوکها، نیاز به سختفزارهای قدرتمند و پرمصرف ماینینگ بود. بسیاری از ماینرها تلاش داشتند تا با خریداری سختافزارها و کارتهای گرافیکی بیشتر، اترهای بیشتری هم پاداش بگیرند. همین سیستم باعث شده تا مصرف انرژی شبکه اتریوم و ماینرهایی که در آن فعالیت میکنند، حتی از بسیاری از کشورها هم بیشتر باشد!
طبق یک گزارش منتشر شده، اگر اتریوم یک کشور بود، در رتبههای بالای مصرف انرژی، فراتر از کشورهایی نظیر سنگاپور، پرتغال یا پرو قرار میگرفت. حتی با روی هم قراردادن مصرف انرژی اتریوم و بیت کوین، اوضاع بدتر میشود و بالاتر از کشورهایی نظیر تایلند، اوکراین و مصر قرار میگیرند.
اما برخلاف بیت کوین که برای همیشه باید کارش را به صورت استخراج و استفاده از سختافزار و گواه کار انجام دهد، توسعه دهندگان اتریوم یک نقشه انقلابی را برای این بلاکچین و ارز دیجیتال آن تدارک دیدهاند.
با روی کار آمدن اتریوم ۲، سیستم این بلاکچین به صورت گواه سهام (Proof of Stake) کار خواهد کرد. در این سیستم دیگر نیازی به خریدهای سنگین کارتهای گرافیک و سختافزارهای ماینینگ نیست و انرژی زیادی مصرف نمیشود. تنها کاری که در این سیستم باید انجام شود این است که کاربران، ارز دیجیتال اتر خود را در این شبکه سهامگذاری کنند.
کاربران با این که باید حداقل ۳۲ اتر را در شبکه قرار دهند، با این حال برای پاداش به صورت مستمر، اترهای جدید دریافت خواهند کرد. تخمین زده شده است که اتریوم با این کار، ۹۹ درصد از مصرف انرژی را از بین خواهد برد. بنابراین برای تکمیل شدن تراکنشها، فقط یک درصد از انرژی مصرف خواهد شد.
در صورت موفقیت آمیز بودن اتریوم ۲، ممکن است حتی اتریوم در جایگاه به مراتب بهترین نسبت به بیت کوین قرار بگیرد، چرا که حتی نظر طرفداران محیط زیست را هم به خود جلب کرده است.
مقیاسپذیری اتریوم مشکلات را حل خواهد کرد
یکی از دلایل رشد محبوبیت و قیمت اتریوم این بود که این ارز دیجیتال و شبکه آن، قول تبدیل شدن به یک کامپیوتر جهانی را داد که البته تا حدی هم به خواسته خود رسید. اتریوم با معرفی قراردادهای هوشمند که عملا میتوان از آن در هر جا و در هر صنعتی بهره برد، شالوده نسل جدید اینترنت را هم بنا نهاد.
با این حال یک مانع به شدت بزرگ سر راه اتریوم قرار گرفت. اتریوم با توجه به سیستمی که تا همین چند سال از آن بهره برده است، قابلیت مقیاسپذیری ندارد. این باعث شد تا خیلیها بر این باور باشند که اتریوم شکسنت میخورد و دیر یا زود راهی گورستان کریپتوها خواهد شد.
جالب است بدانید که حتی اتریوم نتوانست به خوبی از پس اپلیکیشنهای غیرمتمرکز محبوب خود بربیاید. برای مثال، بازی Cryptokitties که یک بازی ساخته شده در اکوسیستم اتریوم بود، به چنان محبوبیتی رسید که در اواخر سال ۲۰۱۷ شبکه اتریوم را به زانو نشاند. خب زمانی که اتریوم تنها ۱۵ تا ۲۰ تراکنش در ثانیه انجام دهد و سیستمهای سنتی نظیر VISA بتوانند ۲۴ هزار تراکنش را در ثانیه مدیریت کنند، جای تعجبی هم ندارد.
با این حال توسعهدهندگان اتریوم با اتریوم ۲ راه حل مناسبی برای بزرگترین مانع این تکنولوژی یافتنند. استفاده از سیستم Sharding که پیش از این توضیح دادیم، با ارائه قابلیتی برای تکمیل ۱۰۰ هزار تراکنش در ثانیه برای اتریوم، میتواند بزرگترین انقلابی باشد که این ارز دیجیتال به خود خواهد دید.
فصل دهم: تیم توسعهدهنده اتریوم
تعداد کمی از بلاکچینها هستند که به عنوان یک انقلاب در دنیای تکنولوژی شناخته میشوند. در حالی که بیت کوین انقلابی در دنیای اقتصاد ایجاد کرد، اتریوم نیز با ارائه قراردادهای هوشمند، اپلیکیشنهای غیرمتمرکز و امور مالی غیرمتمرکز، تبدیل به یک انتخاب برای تمامی صنایع دنیا شد و ارز دیجیتال آن در جایگاه دوم ازش بازار کریپتوکارنسی قرار دارد.
اتریوم به عنوان یک پروژه متن باز و توزیع شده توسعه یافت و افراد مختلفی در شکلگیری آن نقش داشتند. این افراد در تلاش بودند تا با استفاده از مشخصات فنی بیت کوین و اضافه کردن یک سری قابلیتهای بیشتر مانند قراردادهای هوشمند، پلتفرمی به مراتب منعطفتر از نسل اول بلاکچینها بسازند.
با این حال در راس تمامی این افراد، یک جوان مرموز به نام ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) بود که نقش اصلی را در خلق اتریوم ایفا کرد. به جرات میتوان گفت که ویتالیک بوترین یکی از مشهورترین چهرههای صنعت بلاک چین است که با ظهور اتریوم، به یک جوان نابغه شناخته شد.
درست است که بوترین به تنهایی مغز پشت ساخت بلاکچین اتریوم نبوده است، با این حال او قطعا شناخته شدهترین فرد در میان آنهاست.
اولین باری که تکنولوژی بلاکچین ذهن این جوان را قلقلک داد، به سال ۲۰۱۱ برمیگردد؛ جایی که پتانسیل غیرمتمرکز بودن بیت کوین، برای او یک شگفتی تمام عیار بود. در همان سال، او با همکاری اشخاص دیگر، Bitcoin Magazine را تاسیس کرد. دو سال و نیم بعد، او در سن ۱۹ سالگی، وایت پیپر اتریوم را در نوامبر سال ۲۰۱۳ منتشر کرد.
ویتالیک یک جوان روسی کانادایی است و پدر او نیز یک دانشمند کامپیوتر بود. در حقیقت پدر ویتالیک بود که برای اولین بار بیت کوین را به او معرفی کرد. او تحصیلات خود را در دانشگاه Waterloo رها کرد تا به سراغ رویاهای خود در دنیای بلاکچین برود.
بوترین در حال حاضر یکی از ثروتمندترین چهرههای دنیای ارزهای دیجیتال است.
معرفی موسسین اتریوم
۷ ژوئن سال ۲۰۱۴، در یک دورهمی سرنوشتساز در شهر زوگ کشور سوئیس، ۸ همبنیانگذار اتریم در یک خانه اجارهای جنگلی که اسم آن را سفینه فضایی گذاشته بودند، دور هم جمع شدند تا در خصوص آینده چیزی که حالا دومین بلاکچین بزرگ دنیاست، تصمیمگیری کنند.
با این که امروزه فقط یکی از این ۸ شخص، یعنی ویتالیک بوترین، روی اتریوم مشغول فعالیت هستند، اما نمیتوان تلاش این افراد را نادیده گرفت. با این حال بسیاری از آنها همچنان در صنعت ارزهای دیجیتال فعالیت دارند.
میهای آلیسی (Mihai Alisie)
میهای آلیسی که فارغالتحصیل اقتصاد سایبرنتیک است، در خانه خود در رومانی، مشغول انجام بازی بود که در مورد بیت کوین شنید. او در سال ۲۰۱۱ با بوترین در تماس بود و تصمیم گرفتند تا با یکدیگر، Bitcoin Magazine را راهاندازی کنند و سپس با یکدیگر روی Egora کار کردند، یک پلتفرم غیرمتمرکز مشابه eBay برای بیت کوین.
آلیسی کمک کرد تا پایههای Ethereum’ Swiss شکل بگیرد، در ایجاد مقدمات استارتاپ آن نقش داشت، برای این شرکت نوپای کریپتویی حساب بانکی باز کرد (که پروسه آسانی نبود!) و با وکلا و مقامات رسمی سوییس در خصوص چارچوبهای اساسی قانونی برای ایجاد یک کمپین پیش فروش ملاقات میکرد. او در مصاحبهای با سایت Decrypt، در خصوص فعالیتهای خود و هم تیمیهایش برای ایجاد پلتفرم اتریوم گفت:
در اولین روزها، فقط چند نفر با ایدههای بزرگ و جاهطلبی فراوان بودیم و مخشص نبود که اصلا قرار است این پروژه موفق شود یا نه.
او تا اواخر سال ۲۰۱۵ معاون اتریوم فاندیشن بود. سپس تمرکز خود را روی پروژهای به نام Akasha گذاشت، یک فریمورک اجتماعی برای اتریوم. آلیسی همانند گذشته دیگر در اتریوم نقشی ندارد، با این حال شبکه اجتماعی آن در حال شکل گرفتن است و حتی انتظار میرود تا با اتریوم ۲، آن را عرضه کند.
آنتونی دی آیوریو (Antohny Di lorio)
همانند بوترین، آنتونی نیز از تورنتو آمده است. او از سمت خانواده خود سرمایه خوبی در اختیار داشت و در زمینه مارکتینگ و سرمایهگذاری به صورت تفریحی فعالیت داشت. حتی پیش از اینکه بیت کوین نظر او را جلب کند، آنتونی ۱ میلیون یورو در کسب و کار مته زمینگرمایی (Geotrhermal Drill) سرمایه گذاری کرده بود. او بوترین را در یک دورهمی بیت کوینی دیده بود. این دورهمی توسط خود او تدارک دیده شده بود و جزو اولین افرادی بود که خالق اتریوم یعنی بوترین از او خواست تا همبنیانگذار این پروژه شود.
با این حال، آنتونی همانند دیگر همبنیانگذاران، مشتاق مسیر غیرانتفاعی بودن اتریوم نبود. تا حدی که وقتی تیم تصمیم بر غیرانتفاعی شدن اتریوم گرفت، از جایگاه خود کنار کشید.
پس از اتریوم، آنتونی برای مدت کوتاهی به سردفتردار Toronto Stock Exchange تبدیل شد. اما او این شغل را ترک کرد تا Decentral را تاسیس کند، توسعه دهنده کیف پول دیجیتالی Jaxx که در ماه می ۲۰۱۸ عرضه شد. در همان سال، او توانست در بین ۲۰ فرد ثروتمند کریپتو در مجله فوربیس قرار بگیرد. شبکه مالی او در آن سال بین ۷۵۰ میلیون دلار تا ۱ میلیارد دلار تخمین زده شد.
او البته در سال ۲۰۱۹ از مدیریت این شرکت کنار رفت و حالا در زمینه سلامت و تندرستی فعالیت میکند.
امیر چتریت (Amir Chetrit)
بوترین، امیر را در یک کنفرانس کسب و کار بیت کوین در آمستردام ملاقات کرد. امیر تحصیلات خود در زمینه علوم کامپیوتر را کنار گذاشت و در سالهای ۲۰۰۸ مشغول فعالیت و سرمایهگذاری در املاک شد. او نیز در نهایت همانند همه همبنیانگذاران اتریوم، نسبت به سیستم مالی سنتی دچار شک و تردید شد و به بیت کوین روی آورد.
او در زمان ملاقات با بوترین، روی یک پروژه برای مدیریت داراییهای واقعی به عنوان توکن در شبکه بیت کوین کار میکرد. در نهایت بوترین از او خواست تا در پروژه اتریوم به او بپیوندد.
با این حال در دورهمی همبنیانگذاران اتریوم در سال ۲۰۱۴، امیر به شدت توسط توسعه دهندگان و دیگر بنیانگذاران مورد انتقاد قرار گرفت. چرا که او در خصوص اتریوم کم کاری میکرد و با پذیرش این مسئله، با این که به عنوان یک همبنیانگذار باقی ماند، از موقعیت کاری خود کنار کشید.
چارلز هاسکینسان (Charles Hoskinson)
پیش از ورود به صنعت ارزهای دیجیتال و علاقهمندی به بیت کوین، چارلز دوست داشت یک ریاضیدان شود. او در هاوایی متولد شده و در کلورادو بزرگ شده است. هاسکینسان پیش از ورود به پروژه اتریوم، تجربه جذب پول برای یک نسخه ابتدایی از یک صرافی غیرمتمرکز را داشته است. او در این زمان از طریق آنتونی دی آیوریو، با اتریوم و بوترین آشنا شد.
او به یکی از پنج همبنیانگذار اصلی اتریوم تبدیل شد و در سال ۲۰۱۳ نیز به عنوان مدیر پروژه برگزیده شد. او در این مدت وظیفه راهآندازی Swiss Foundation و چارچوبهای قانونیاش را برعهده داشت. هاسکینسون از جامیان روش کسب سود از اتریوم بود که البته از سوی دیگر بنیانگذاران واکنش خوبی نداشت و به همین دلیل هم باعث جدایی او از پروژه شد.
هاسکینسان در ادامه تبدیل به حامی اتریوم کلاسیک شد. بلاکچین رقیبی که از دل هاردفورک اتریوم در سال ۲۰۱۶ بیرون آمده بود. با این حال او تمرکز خود را روی بلاکچین کاردانو (Cardano) گذاشت. بلاکچینی که ارز دیجیتال آن به ششمین کریپتو از نظر ارزش بازار تبدیل شده است.
او باور دارد که کاردانو، قاتل واقعی اتریوم خواهد بود.
گاوین وود (Gavin Wood)
گاوین وود، برنامهنویس کامپیوتر بریتانیایی، با بیت کوین و متعاقبا با وایت پیپر اتریوم، از طریق امیر تاکی (توسعهدهنده ایرانی-بریتانیی نرمافزار در پروژههای مختلف بیت کیون و از جمله ۳۰ کارآفرین برتر سال ۲۰۱۴) آشنا شد. او خود با بوترین تماس گرفت و به او پیشنهاد اجرای اتریوم در زبان برنامهنویسی ++C را مطرح کرد. او با پنج همبنیانگذار اتریوم در میامی دیدار کرد و قرار بود به زودی اتریوم به صورت عمومی معرفی شود.
او به عنوان اولین فردی که تست نت اتریوم را اجرایی کرد، از اعضای تیم خواست تا در یک جایگاه بالا در اتریوم قرار بگیرد. اعضای تیم با این پیشنهاد موافقت کردند. در سال ۲۰۱۴ او یلو پیپر اتریوم را منتشر کرد که مشخصات بسیار فنیتر از وایت پیپری که ویتالیک منتشر کرده بود را ارائه میداد. او همچنین زبان برنامهنویسی محلی اتریوم یعنی Solidity را معرفی کرد.
جالب است بدانید که او خود را سازنده اصلی اتریوم میدانست. او باور داشت که تاثیر به مراتب بیشتری روی اتریوم نسبت به ویتالیک بوترین داشته است.
او در ادامه از طریق شرکتی به نام Parity روی کدهای اتریوم کار کرد. اما حالا او روی Web3 Foundation و بلاکچین Polkadot کار میکند که رقیبی برای اتریوم محسوب میشود.
جفری ویلک (Jeffrey Wilcke)
یکی دیگر از برنامهنویسان کامپیوتری تیم اتریوم که در هلند روی Mastercoin که اولین ICO به شمار میرفت کار میکرد. او در هنگام کار روی این پروژه با اتریوم آشنا شد و بهقدری تحت تاثیر آن قرار گرفت که یک نسخه از آن را در زبان Google’s Go نوشت. او در کنار گاوین وود، در اوایل سال ۲۰۱۴ به تیم بنیانگذاران اضافه شد.
ویلک پیادهسازی نرمافزار خود که بعدها Go Ethereum نامگذاری شد را همزمان با نسخه ++C گاوین وود شروع کرد. با این حال هر دو به صورت جداگانه مشغول به فعالیت بودند. با این حال پس از هارد فورکها، چندین سری هک شدن و تولد پسرش، او پروژه را رها کرد.
او حالا همراه با برادرش یک استودیو بازیسازی به نام Grid Games را هدایت میکنند و با استفاده از اترهایی که در اختیار داشتند، هزینه توسعه بازی خود را کسب کردند.
جوزف لوبین (Joseph Lubin)
جوزف لوبین، باتجربهترین فرد در میان همبنیانگذاران اتریوم، دانش آموخته مهندسی برق و علوم کامپیوتر است. پیش از این که توجه او به دنیای ارزهای دیجیتال جلب شود، فعالیتهای متنوعی در زمینه مهندسی نرمافزار، ساخت موسیقی، کسب و کار و اقتصاد را تجربه کرد. او از سپس با بوترین آشنا شد و به گروه همبنیانگذاران اتریوم پیوست. میتوان گفت سرمایههای مالی دی یویرو و لوبین بود که باعث به حرکت درآمدن توسعه اتریوم شده بود.
لوبین یکی دیگر از اعضای تیم بود که موافق سیستم کسب سود از طریق شرکت بود. با این حال در نهایت اتریوم به یک شرکت غیرانتفاعی تبدیل شد.
او سپس شرکتی به نام Consensys را تاسیس کرد که هدف آن کمک به استارتاپهای بلاکچینی است. او همچنین یک از مهمترین افراد در جذب شرکای بزرگی نظیر مایکروسافت برای اتریوم بود.
اتریوم فاندیشن
اتریوم فاندیشن (Ethereum Foundation) یک ارگان غیرانتفاعی است که هدف آن پشتیبانی از پروژههای اتریومی از طریق تحقیق، توسعه و تحصیلات است. با ترکیب این ویژگیها، توسعهدهندگان به ابزارهای غیرمتمرکز و منابع مورد نیاز دسترسی پیدا میکنند تا پروژههایی در سطح جهانی، با دسترسی، آزادی و اعتماد بیشتر روی اینترنت فعالیت کنند.
فصل یازدهم: همکاریها و پذیرندگان
اتریوم و ارز دیجیتال آن، از نظر ارزش بازار در رتبه دوم برترین ارزهای دیجیتال قرار دارند و موارد استفاده آن، طیف بسیار وسیعتری را نسبت به بیت کوین ارائه میدهد. بنابراین جای تعجبی هم ندارد که برخی از بزرگترین شرکتهای دنیا، با اتریوم ارتباط برقرار کنند.
اتحاد سازمانی اتریوم چیست؟
اتحاد سازمانی اتریوم (Ethereum Enterprise Alliance) یا به صورت اختصاری EEA، در سال ۲۰۱۷ آغاز به کار کرد. هدف این پلتفرم، گردهم آمدن استارتاپهای مختلف، فرچون ۵۰۰ (فهرستی از بزرگترین شرکتهای آمریکا از نظر درآمدزایی)، فروشندگان سرویسها و محصولات مرتبط با تکنولوژی، آکادمیها و غیره بوده است.
هدف اصلی این اتحاد، ساختن، ترویج کردن و پشتیبانی از تکنولوژی بلاکچین اتریوم بوده است تا به بهترین شکل ممکن از آن در دنیای واقعی مورد استفاده قرار بگیرد.
در ادامه با برخی از بزرگترین همکاریها و پذیرندگان اتریوم آشنا خواهیم شد.
مایکروسافت
مایکروسافت همیشه یکی از طرفداران پر و پا قرص ارزهای دیجیتال و تکنولوژی بوده است. این شرکت حتی برای محصولات و سرویسهای خود، بیت کوین هم میپذیرد. اما در عین حال مایکروسافت یکی از مهمترین شرکای اتریوم هم به شمار میرود.
مایکروسافت یکی از اعضای اتحاد سازمانی اتریوم بوده است و این تکنولوژی را در Microsoft Azure به کار برده است. مایکروسافت حتی یک کیت توسعه اپلیکیشن اتریوم هم برای سرویس ابری آژور منتشر کرده که یک قدم بسیار مهم و بزرگ برای این بلاکچین محسوب میشود.
بسیاری بر این باور هستند که مایکروسافت با دقت زیادی پیشرفتها و دستاوردهای اتریوم را تحت نظر دارد. بعید نیست در صورت موفقیت اتریوم ۲ و رفع نواقصی که با آنها دست و پنجه نرم میکند، باعث شود تا مایکروسافت از اتریوم در زمینههایی فراتر از تکنولوژی ابری مورد استفاده قرار دهد.
آمازون وب سرویس
به لطف افزایش محبوبیت ارزهای دیجیتال در سالهای اخیر، آمازون به خوبی نیاز به تکنولوژی بلاکچین را درک کرده است. سرویس وب آمازون، به عنوان یکی از پرسودترین کسب و کارهای شرکت آمازون، تصمیم گرفته است تا ابزارهای لازم بلاکچینی را در اختیار همه قرار دهد تا شرکتهایی که از سرویسهای سنتی بهرهمند میشدند، بتوانند به سمت قدرت بلاکچین کوچ کنند.
از آن جایی که بلاکچین تقریبا یک تکنولوژی جدید است، بسیاری از شرکتهای سنتی علاقهای ندارند تا به صورت اختصاصی کسب و کار خود را به سمت یک پلتفرم بلاکچینی اختصاصی خودشان ببرند. با این حال آنها بسیار کنجکاو هستند که بدانند تکنولوژی بلاکچین چطور میتوان به کسب و کار آنها کمک کند.
آمالتو
شرکت بلاکچینی محبوب ConsenSys، با همکاری یک شرکت مدیریت داده به نام آمالتو (Amalto) پلتفرمی را ایجاد کردهاند که قادر است پروسه سفارش نقدی در صنعت گاز و نفت به صورت خودکار تحسیل بخشد.
بیانپی
شرکت BNP Paribas یکی از شرکتهای بانکداری است که اعتماد زیادی به تکنولوژی بلاکچین دارد. این شرکت سعی دارد تا پروژهها و پروسههای خود را پلتفرم اتریوم انجام دهد. همچنین به نظر میرسد BNP در حال تست اتریوم برای استفاده از بلاکچین خصوصی خود است.
ساوکس هلث
شرکت Ciox Health بزرگترین مدیریت ثبت شرح سلامت در آمریکا را برعهده دارد. نرمافزار این شرکت طبق سیستم سلامت هر یک از ایالات آمریکا تنظیم شده است. حالا این شرکت با بررسی ویژگیهای بلاکچین، قصد به کلی کاغذبازیهای مرتبط اداری و اشتباهات انسانی را از سیستم خود حذف کند.
کامکست
شرکت Comcast، غول مخابراتی محبوب، روی استارتاپ Blockdaemon سرمایهگذاری قابل توجهی انجام داده است. استراتاپی که وظیفه آن ارتباط نرمافزار شرکتی با استفاده از پلتفرمهای بلاکچینی بوده است. به نظر میرسد کامکست قصد دارد با وجود اتریوم ۲، بیش از پیش در این زمینه فعالیت کند.
فاکسکان
شرکت Foxconn یک کارخانه غول پیکر چینی است که به دلیل همکاری با شرکاتی تجاری عظیمی مانند اپل و مایکروسافت شهرت دارد. این شرکت حالا چشمان خود را به سمت فضای بلاکچین هم دوخته است و قصد دارد تلفنهای هوشمندی بر پایه بلاکچین ایجاد کند. چرا که آنها باور دارند که به دلیل وجود تقاضا در زمینه زنجیر تامین، اتریوم میتواند یک راهحل عالی محسوب شود.
گوگل
گوگل هم در سالهای اخیر، واکنش مثبتی به بلاکچینهای مختلفی نظیر اتریوم نشان داده است. گوگل حتی به عنوان یکی از سرمایهگذاران ریپل شناخته میشود. گوگل ابزاری بر پایه اتریوم در زمینه اپلیکیشنهای ابری-بلاکچینی هم ارائه داده است و پتانسیل بالایی را در بلاکچین اتریوم میبیند.
اچپی
شرکت اچپی اینترپراس که یکی از بزرگترین شرکتهای دنیا در زمینه بازار کامپیوترها محسوب میشود، از جمله شرکای بزرگ اتحاد سازمانی اتریوم است.
اینتل
اینتل یکی از غولهای تولید کننده پردازندههای کامپیوتری است. این شرکت نیز از جمله حامیات اتحاد سازمانی اتریوم محسوب میشود.
تعداد شرکا و همکاران اتریوم کم نیست و میتوان دهها اسم ریز و درشت دیگر هم در این فهرست جا داد. اما بد نیست علاوه بر این شرکتها، نگاهی هم به حضور اتریوم در شبکههای اجتماعی داشته باشیم.
فصل دوازدهم: اتریوم در شبکه های اجتماعی
استفاده از شبکههای اجتماعی روی بلاکچین ایده جذابی است. با اینکه فعلا خبری از شبکههای بزرگی نظیر اینستاگرام یا تلگرام روی آن نیست، با این حال شبکههای سوشال زیادی از اتریوم برای توسعه و اجرای خود استفاده کردهاند. در ادامه با برخی از این شبکههای اجتماعی آشنا خواهیم شد.
با استفاده از بلاکچین، شبکههای اجتماعی میتوانند به راحتی از سانسور شدن جلوگیری کنند، به تعداد قابل توجهی از کاربران دسترسی پیدا کنند، و در نقطه مقابل، کاربران میتوانند در آنها آزادای عمل داشته باشند و از بابت درز اطلاعات شخصی خود، خیالشان راحت باشد.
برخی از شبکههای اجتماعی بر پایه اتریوم:
Mastodon: یکی از محبوبترین شبکههای اجتماعی که به صورت متنباز و غیرمتمرکز در حال فعالیت است. این شبکه اجتماعی، به صورت خودکار اداره میشود و سرورهای آن توسط هیچ شخص و شرکتی مدیریت نمیشوند.
Publish0x: در این شبکه اجتماعی غیرمتمرکز، نویسندگان و خوانندگان میتوانند از طریق استخرهای پاداش این پلتفرم، ارز دیجیتال کسب کنند.
Upterend: در این شبکه، کاربران میتوانند پست ایجاد کنند و با هر بار امتیاز مثبت یا Upvote که دریافت میکنند، توکنهای ارز دیجیتال کسب کنند.
Peepeth: این شکبه اجتماعی، به کاربران اجازه میدهد تا دادهها و اطلاعات منتشر شده خود را روی بلاک چین اتریوم ذخیره کنند تا در برابر هرگونه دستکاری و دخالت در امان باشد.
علاوه بر این موارد، اتریوم شبکههای اجتماعی محبوب هم حضور گستردهای دارد.
محبوبیت اتریوم در توییتر
یکی از مهمترین پلتفرمهایی که اتریوم در آن نقش پررنگی دارد، توییتر است. توییتر و مدیر عامل آن یعنی جک دورسی، همیشه یکی از طرفداران ارزهای دیجیتال بودهاند. در حال حاضرا این پلتفرم در توییتر بیش از ۱ میلیون ۴۰۰ نفر دنبال کننده دارد. با این حال جالبترین نکته در خصوص رابطه اتریوم و توییتر این است که شما میتوانید با یک ویژگی جدید، در توییر اترهای خود را معامله کنید.
ویجتی در این شبکه اجتماعی توسعه یافته است که به کاربران اجازه میدهد به دادههای بازار و صرافیهای مرتبط با توکنهای اتریومی دسترسی داشته باشند. البته این سرویس قرار است در آینده به فیسبوک هم اضافه شود.
رابطه میان توییتر و اتریوم همیشه برای کاربران جالب بوده است. خود ویتالیک بوترین نیز یکی از اشخاص قابل توجه و پرطرفدار توییتر در زمینه ارزهای دیجیتال است. هرچند که جک دورسی، یکی از متعصبین بیت کوین است و اعلام کرده که هیچگاه روی اتریوم یا دیگر آلت کوینها سرمایهگذاری نخواهد کرد.
اما در نقطه مقابل، جالب است بدانید که با این حال، توییتر از ویژگیهای اتریوم به خوبی بهره میبرد. برای مثال در اواسط سال ۲۰۲۱ که NFTها به محبوبیت قابل توجهی دست یافتند، توییتر ۱۴۰ NFT را عرضه کرد. این NFTها، اکثراا لوگوهای متحرکت توییتر بودند که به کاربران داده شد.
همچنین در سال ۲۰۱۹، طبق یک سری اخبار، کاربران توییتر بر این باور بودند که اتریوم پادشاه است. بسیاری از آنها انتظار داشتند تا ارز دیجیتال اتریوم به بیش از ۱٫۰۰۰ دلار خواهد رسید. این نظرسنجی بین ۴۰۰۰ هزار نفر برگذار شد که تقریبا ۷۰ درصد آنها باور دشتند که قیمت اتریوم ۴ رقمی خواهد شد.
محبوبیت اتریوم در ردیت
ردیت از اتر به عنوان امتیازهای جامعه خود استفاده میکند. Community Pointها، روشی برای ردیتورها هستند تا یک بخشی از جامعه محبوب خود را در این پلتفرم در اختیار داشته باشند و به عنوان یک نشانه یا واحد مالکیت محسوب میشوند.
این امتیازها، در بلاکچین اتریوم باقی خواهد ماند تا به عنوان یک تضمین برای مالکیت و کنترل آن جامعه توسط خود کاربران عمل کند. این امتیازها به صورت استاندارد توکنهای ERC-20 ذخیره میشوند که اجازه میدهند با ابزارهای بلاکچینی اتریوم قابل تعامل باشند.
فصل سیزدهم: رقبای اصلی اتریوم
برای سالها، بسیاری از ارزهای دیجیتال سعی میکردند تا خود را جایگزین بیت کوین بدانند و تبدیل به قاتل پادشاه ارزهای دیجیتال شوند. اما با توجه به شرایط خاصی که بیت کوین دارد و میتوانید آن را در تحلیل فاندامنتال بیت کوین هم مطالعه کنید، چنین امکانی برای هیچ یک از ارزهای دنیا وجود ندارد و شاید سالها طول بکشد یک ارز دیجیتال بتواند تخت پادشاهی را از آن بگیرد.
زمانی به یک پروژه بلاکچینی، قاتل اتریوم میگوییم که سعی دارد همان قابلیتها و عملکرد اتریوم را با بهبودها و ویژگیهای جدید ارائه دهد. بنابراین هیچگاه درست نیست اتریوم و بیت کوین با یکدیگر مقایسه شوند، چرا که هر کدام یک عملکرد جداگانه را پیش گرفتهاند. بسیاری از رقبای اتریوم، در تلاش هستند تا بزرگترین مشکل این بلاکچین یعنی مقیاسپذیری را حل کنند. با این حال باید دید آیا اتریوم ۲ که وعده رفع بسیاری از مشکلات خود را داده است، پیروز این میدان خواهد بود، یا ارتش عظیمی از رقبا که میخواهند کار اتریوم را تمام کنند.
در ادامه با مهمترین قاتلین اتریوم آشنا میشویم.
پولکادات
پولکادات (Polkadat) یکی از جایگزینهای بسیار پیشرفته اتریوم محسوب میشود. بهجای تلاش برای پشتیبانی از قراردادهای هوشمند، پولکادات سعی دارد تا به عنوان پلتفرمی برای اتصال بلاکچینهای مختلف با یکدیگر تبدیل شود. سایدچینهای پولکادات میتوانند قوانین مختلفی داشته باشند و این توانایی را دارند که قراردادهای هوشمند هم اجرا کنند.
در پولکادات، سیستم گواه اثبات کار جای خود را به اثبات سهام نامزد شده (Nominated Proof of Stake) استفاده میکند. سیستمی که در آن اعتبارسنجها و نامزدها، از استخر انتخاب میشوند. این شیوه باعث میشود تا موانع کمتری برای شروع کسب پاداش وجود داشته باشد و در عین حال مصرف انرژی را تا حد قابل قبولی کاهش میدهد.
پولکادات در لایه اصلی خود، قادر است ۱۰۰۰ تراکنش بر ثانیه را پردازش کند و سایدچینها حتی میتوانند این رقم را افزایش دهند. همچنین برای کدنویسی قراردادهای هوشمند، توسعهدهندگان میتوانند از هر زبان برنامهنویسی برای کار خود استفاده کنند. یکی دیگر از ویژگیهای پولکادات، منعطفپذیر بودن آن است. به لطف این ویژگی، پولکادات نیازی به هارد فورک نخواهد داشت. ارز دیحیتال این بلاکچین، دات (Dot) نام دارد و در زمان نگارش این مطلب، با قیمت ۱۵٫۳۷ دلار، در رتبه ۹ از نظر ارزش بازار قرار گرفته است.
پولکادات در آگوست سال ۲۰۲۰ عرضه شد و بالاترین قیمتی که تا این تاریخ به آن دست پیدا کرده، ۴۹٫۶۹ دلار است. این پلتفرم ب همکاری گاوین وود، یکی از همبنیانگذاران اتریوم ساخته شده است.
کاردانو
کاردانو (Cardano) یکی از اولین پلتفرمها در میان قاتلین اتریوم محسوب میشود و بهتر است بگوییم یکی از جدیترین رقبای اتریوم است که قصد تمام کردن کار آن را دارد. این که آیا کاردانو موفق خواهد شد یا نه، مشخص نیست. مسئله این است که کاردانو فعلا در ابتدای راه قرار دارد. برخلاف سیستم سنتی اثبات کار اتریوم، کاردانو از همان ابتدا شیوه اثبات سهام را برگزید. همچنین در میان رقبای اتریوم، کاردانو بالاترین میزان مشارکت سهامگذاری را در اختیار دارد. طبق یک آمار، تعداد استخرهای سهام کاردانو، به ۲۷۵۶ عدد میرسد.
کاردانو با تکمیل شدن کار خود، وعده داده تا حتی از تراکنشهای Visa که ۶۵۰۰۰ تراکنش در ثانیه را پردازش میکند، سریعتر باشد.
ارز دیجیتال کاردانو، آدا (ADA) نام دارد و در حال حاضر علاوهبر سرمایهگذاری، میتواند از آن برای جابهجایی دارایی استفاده کرد. تا زمان نگارش این مطلب آدا ۱٫۳۹ دلار قیمت دارد و در رتبه پنجم از نظر ارزش بازار قرار گرفته است. بالاترین قیمتی که این ارز تجربه کرده، ۲٫۴۶ دلار بوده است.
کاردانو توسط چالرز هاسکینسان، یکی از همبنیانگذاران اتریوم ساخته شده است.
تزوس
تزوس (Tezos) در ابتدای راه بر خلاف سیستم اثبات کار، از شیوه اثبات سهام سپرده شده استفاده کرده است. ساختار معماری این شبکه، از همان ابتدای عرضه اجازه اجرای قراردادهای هوشمند را به کاربران میدهد. بنابراین برخلاف کاردانو، تزوس میتواند سریعا رقابت خود را با اتریوم آغاز کند.
با این که پردازش ۴۰ تراکنش بر ثانیه در زنجیر اصلی تزوس رقم قابل توجهی به نظر نمیرسد، با این حال فعلا این رقم دو برابر میزانی است که اتریوم پردازش میکند. تزوس در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ یک روند صعودی را طی کرد و بالاترین قیمتی که به آن دست یافت، رقم ۸٫۴۰ دلار بود. تزوس حتی با سلبریتیها و ناشرین موسیقی هم همکاری کرد تا روی NFTها کار کنند. در حال حاضر تا زمان نگارش این مطلب، تزوس ۲٫۹۹ دلار قیمت خورده و در رتبه ۳۸ از نظر ارزش بازار ارزهای دیجیتال قرار دارد.
سولانا
سولانا (Solana) که در سال ۲۰۲۰ عرضه شد، یکی از رقبای اتریوم است که بزرگترین مشکل آن را با رقمی قابل توجه حل کرده است. سولانا میتواند ۵۰ هزار تراکنش را بر ثانیه پردازش کند. سولانا به دلیل قابلیتهای خود، یکی از پلتفرمهای محبوب در خصوص امور مالی غیرمتمرکز محسوب میشود که از جمله آنها میتوان با بسیاری از صرافیهای غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال اشاره کرد.
ارز دیجیتال سولانا که سول نام دارد، در حال حاضر ۳۴٫۳۷ دلار قیمت خورده و در رتبه سیزدهم برترین ارزهای دیجیتال از نظر ارزش بازار قرار دارد.
فصل چهاردهم: رویدادها و اخبار تاثیرگذار
بزرگترین وقایعی که روی اتریوم تاثیر گذاشتهاند، همان فورکهایی هستند که به دلایل مختلف، گاه به ناچار و گاه با اهداف بهبود شبکه، روی اتریوم پیادهسازی شد. در نمودار زیر میتوانیم نگاهی به رویدادها و فورکهای اتریوم از ابتدا تا سال ۲۰۲۰ نگاه کنیم.
فورک چیست؟
به زبان ساده فورک یعنی آپدیت در یک بلاک چین است. واژه فورک از دنیای برنامهنویسی به بلاک چین آمده است.
در فورک برنامهنویسی، کدهای یک برنامه کپی میشوند و با یک سری تغییرات، نسخه جدیدی از آن برنامه منتشر میشود. فورک در بلاکچین نیز چنین عملکرد مشابهی دارد که میتوانید به صورت کامل، آن را در مقاله فورک چیست بخوانید.
فورکهای اتریوم
نهم می ۲۰۱۵ اتریوم کار خود را با المپیک (Olympic) شروع کرد که نسخه پیش از انشار Frontier بود. هدف از انتشار این نسخه، ارائه مفهوم کلی اتریوم و برنامهای برای عرضه ۲۵ هزار اتریوم به منظور کارهایی مانند تراکنشها، کارهای ماینرها و دیگیافتن اشکالات اساسی بود. با این حال المپیک را اصلا نباید جزو فورکهای اتریوم دانست، چرا که بیشتر از ۱۴ روز مورد استفاده قرار نگرفت و به طور فنی هم یک شبکه مجزا بود.
Frontier: نسخه فرانتیر، اولین عرضه رسمی اتریوم را علامت زد که با نام Ethereum 1.0 از آن یاد میشود. این عرضه شامل یک بلاک جنسیس بود که در آن ۸۸۹۳ تراکنش از افرادی که در زمان پیش فروش، اتر خریداری کرده بودند قرار داشت. به طور کلی، کمی بیش از ۷۲ میلیون اثر پیش استخراج شد و ۱۲ میلیون از آن به عنوان سرمایه توسعه اتریوم نگهداری شد.
Frontier Thawing: در ابتدا، اتریوم دارای یک محدودیت گس ۵ هزارتایی برای هر بلاک بود. چرا که هر تراکنش شامل یک کارمزد پایه ۲۱ هزار گس بود. هدف از اجرای این دوره این بود تا ماینرهای اتریوم بتوانند دستگاههای خود را راهاندازی کنند و برای انجام کارهای ماینینگ، عجلهای نداشته باشند. ۵ روز پس از انتشار اتریوم، این محدودیت برداشته شد و ارزش مورد به ۳٫۱۴۱٫۵۹۲ گس بازگشت. در این دوره، بلاک شماره ۴۶۱۴۷ شامل اولین تراکنش اتریوم بود.
Ice Age: تقریبا ۱۶ ما پس از عرضه اولیه تریوم، یک افزایش سختی استخراج به شبکه اضافه شد که به شکل قابل توجهی سرعت استخراج بلاکهای جدید را برای حدود ۱ سال کاهش میداد. در این مدت از زمان عرضه اتریوم، استخراج اتر با سرعت بالایی انجام میشد و حتی در بازههایی از زمان، به حد قابل توجهی رسیده بود. در همین زمانها بود که Ice Ageها باعث سخت شدن استخراج و کندی سرعت آن شدند.
Homestead: این دومین نسخه بزرگ از فورک اتریوم بود که هدف آن بهبودی شبکه بود. در این هاردفورک چندین تعییر در پروتکل اتریوم ایجاد شد.
DAO: در تاریخ ۱۷ جون ۲۰۱۶، یک آسیبپذیری جدی در قرارداد DAO پیدا شد که تقریبا ۳٫۶ میلیون اتر را به سرقت برده بود. با توجه به نوع طراحی قرارداد، این داراییها ۲۸ روز قبل از جابهجایی، فریز میشدند. اگر واکنشی صورت نمیگرفت، حمله کنندگان به تنهایی میتوانستند ۴/۴ درصد از کل اترهای عرضه شده را تصاحب کنند. به همین دلیل تصمیم بر این شد تا با یک تغییر، کدهای قراردادها تغییر پیدا کند و همه کاربران بتوانند اترهای خود را از این قرارداد بیرون بکشند. در تاریخ ۲۰ جولای، بخش بزرگی از ماینرها با این فورک موافقت کردند، در حالی که بخش کوچکی از این جامعه تصمیم گرفتند از جامعه اصلی اتریوم جدا شوند و با ادامه دادن زنجیره قبلی اتریوم پیش از فورک، اتریوم کلاسیک را شکل دهند.
Spurious Dragon: این یکی دیگر از فورکهای برنامهریزی شده بود که در تاریخ ۲۲ نوامبر سال ۲۰۱۶ رخ داد. از طریق این فورک، ۴ پروپزال به منظور برخی تغییرات صورت گرفت.
Byzantium: یکی از فورکهای بزرگ اتریوم بود که تغییرات مختلفی را در شبکه اعمال کرد. از جمله این تغییرات میتوان به ۴ کد دستوری جدید، ۴ پیش تنظیم و کاهش پاداش بلاکها اشاره کرد.
Constantinople: یکی از مهمترین ویژگیهای این فورک، بررسی و تضمین عدم فریز شدن بلاکچین پیش از پایهگذاری سیستم اثبات سهام بود. با این حال جالب است بدانید که ۳۲ ساعت قبل از این که این فورک رخ دهد، فورک قسطنطنیه به دلیل وجود یک عارضه جانبی ناخواسته، به تاخیر افتاد. این فورک بعدها با نام سن پترزبورگ منتشر شد.
Istanbul: پس از فورکهای قسطنطنیه و بیزانتیم، نام این فورک دیگر برای کسی تعجببرانگیز نبود. این فورک شامل دو آپفورک جدید و یک سری تنظیمات گس بود.
Muir Glacier: هدف از اجرای این فورک، به تاخیر انداختن سختی استخراج بود.
Beacon Chain Genesis: این فورک نیازمند به ۱۶۳۸۴ سپرده با ۳۲ اتر بود تا با امنیت کامل عرضه شود. این اتفاق در تاریخ ۲۷ نوامبر ۲۰۲۰ رخ داد و یک قدم بسیار مهم برای دستیابی به اتریوم ۲ بود.
Berlin: آپگرید برلین، به منظور تنظیم کارمزد گس برای برخی از فعالیتهای ماشین مجازی اتریوم بود. از دیگر اهداف آن، پشتیبانی از چند نوع تراکنش در شبکه بود.
Altair: این آپگرید، اولین آپگرید برنامهریزی شده برای Beacon Chain است. انتظار میرود این آپگرید در سال ۲۰۲۱ منتشر شود. این آپگرید پشتیبانی Sync Commitees را به شبکه اضافه میکند که باعث فعال شدن لایت نودها (Light Clients) میشود و جرایم عدم فعالیت و فعالیتهای غیرقانونی را به حد نهایی خود میرساند.
London: آپگرید لندن برای انتشار در ماه جولای ۲۰۲۱ تنظیم شده است. در این آپگرید مکانیسمی برای دوباره شکل دادن به بازار کارمزد تراکنش ایجاد خواهد شد. همچنین در این آپگرید چگونگی در دست گرفتن شرایط گسهای ریفاند شده تغییر میکند. همچنین برنامهای برای دوره Ice Age معین خواهد شد.
مهمترین اخبار و رویدادهای اتریوم
همانطور که گفتیم، مهمترین اخبار و وقایع اتریوم، حول محور فورکها و کوچ به سمت اتریوم ۲ میچرخید. با این حال اتریوم در طول عمر خود، خبرها و رویدادهای مختلفی را پشت سر گذاشت. برای مثال، در آگوست سال ۲۰۱۴، اتریوم توانست پیشفروش بسیار موفقی را تجربه کند و بیش از ۱۴ میلیون دلار دارایی وارد شبکه آن شود.
در نوامبر سال ۲۰۱۵، رویدادی به نام Devcon-1 در لندن برگزار شد که ۵ روز به طول انجامید. در این رویداد، بیش از ۱۰۰ ارائه و جذب ۴۰۰ شرکت کننده بود. چیزی که باعث جالب توجه شدن این رویداد شد، حضور شرکتهای بسیار بزرگی نظیر مایکروسافت و IBM به منظور همکاری با این بلاکچین بود.
در ماه می سال ۲۰۱۶، اتریوم به شکل ویژهای باعث جلب توجه رسانهها شد، چرا که DAO توانسته بود رکورد ۱۵۰ میلیون کسب سرمایه به دست بیاورد. این یک محرک بزرگ برای اتریوم بود.
با این حال در ماه جون همان سال، اولین هک سیستم اتریوم رخ داد. این اتفاق باعث شد تا با عرضه یک فورک، اتریوم به دو بخش اتریوم و اتریوم کلاسیک تقسیم شود.
در فوریه سال ۲۰۱۷، سازمان اتحاد اتریوم شکل گرفت و در آن مایکروسافت و شرکتهای بزرگ تکنولوژی و بانکی، از اتریوم حمایت کردند.
۲۰۱۸ نیز سالی بود که اتریوم خطر مقیاسپذیری را لمس کرد. در این سال بازی CryptoKitties باعث شد تا کندی سرعت و عدم مقیاسپذیری اتریوم تبدیل به یک مشکل جدی شود. به همین دلیل اتریوم به سراغ سیستم Sharding رفت.
فصل پانزدهم: ارزش کل بازار سهام اتریوم
اگر از ابتدای انتشار اتریوم از سال ۲۰۱۵ تا امروز به نمودار قیمت این ارز دیجیتال نگاه کن، گاهی اوقات آرامشی نسبی و گاهی اوقات هم فرود و سقوطهای قابل توجهی به چشم میخورد.
ارزش بازار اتریوم از ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۱
سال ۲۰۱۵
- اولین ماه سال: ۱۰ میلیون دلار
- آخرین ماه سال: ۷۰ میلیون دلار
- قیمت پایانی سال: ۰٫۹۹۳۵ دلار
سال ۲۰۱۶
- اولین ماه سال: ۱۸۰ میلیون دلار
- آخرین ماه سال: ۷۰۰ میلیون دلار
- قیمت پایانی سال: ۸٫۲۸۴۲ دلار
سال ۲۰۱۷
- اولین ماه سال: ۹۵۰ میلیون دلار
- آخرین ماه سال: ۷۳ میلیارد دلار
- قیمت پایانی سال: ۷۱۷٫۲۶ دلار
سال ۲۰۱۸
- اولین ماه سال: ۱۰۸ میلیارد دلار
- آخرین ماه سال: ۱۳٫۹ میلیارد دلار
- قیمت پایانی سال: ۱۳۳٫۳۷ دلار
سال ۲۰۱۹
- اولین ماه سال: ۱۱٫۲ میلیارد دلار
- آخرین ماه سال: ۱۴٫۱ میلیارد دلار
- قیمت پایانی سال: ۱۲۹٫۶۱ دلار
سال ۲۰۲۰ (شیوع ویروس کرونا)
- اولین ماه سال: ۱۹٫۷ میلیارد دلار
- آخرین ماه سال: ۸۴ میلیارد دلار
- قیمت پایانی سال: ۷۳۳٫۸ دلار
سال ۲۰۲۱
- اولین ماه سال: ۱۵۰ میلیارد دلار
- آخرین ماه سال: تا زمان نگارش این مطلب ۲۵۹ میلیارد دلار
- قیمت پایانی سال: تا زمان نگارش این مطلب ۲٫۲۱۴ دلار
فصل شانزدهم: حجم بازار و ارزش تراکنشها
بالاترین قیمتی که اتریوم به آن دست پیدا کرده، ۴٫۳۶۲ دلار بوده است. با این حال طبق نظر برخی از تحلیلگران از جمله Lark Davis، قیمت اتریوم پایینتر از ارزش واقعی آن است. این تحلیلگر، عملکرد اتریوم را با یکی از بزرگترین سیستمهای پرداخت آنلاین دنیا یعنی پیپال مقایسه میکند.
ارزش بازار پی پال در حال حاضر ۳۴۴ میلیارد دلار است. در حالی که ارزش بازار اتریوم تقریبا ۱۰۰ میلیارد دلار کمتر است. اما خب شاید با خود بگویید که با یک مقایسه نه چندان جالب توجه طرف هستیم. اما در ادامه، به شما خواهم گفت که چرا اتریوم یک سیستم عظیمالجثه در برابر پیپال محسوب میشود.
در سال ۲۰۲۰، سیستم پرداخت پی پال، حجم تراکنشهایی به مجموع ۹۳۶ میلیارد دلار انجام داده است. در مقایسه با اتریوم، پی پال به زانو مینشیند. چرا که اتریوم، به عنوان دومین ارز دیجیتال از نظر ارزش بازار، توانست ۱٫۵ تریلیون دلار پردازش را برعهده بگیرد، آن هم فقط در سه ماه ابتدایی سال ۲۰۲۱!
بنابراین اتریوم در سه ماه ابتدایی سال ۲۰۲۱ توانست ۵۰ درصد حجم تراکنش بیشتری نسبت به تمام حجم تراکنش پی پال در طول سال ۲۰۲۰ را تجربه کند. به همین دلیل است که سیستمهای پرداخت نظیر پی پال، به سراغ فروش بیت کوین و اتریوم رفتهاند تا از غافله عقب نمانند.
اگر بخواهیم به صورت روزانه حساب کنیم، اتروم در سال ۲۰۲۱ به صورت روزانه، میانگین بیش از ۱۷ میلیارد دلار حجم معامله را تجربه میکند.
فصل هفدهم: بررسی پارامتر NVT
پارامتر NVT یا نسبت ارزش شبکه به ترانکنش (Network Value to Transaction)، یک شاخص است که رابطه میان حجم انتقالات و سرمایهگذاری بازار را نشان میدهد. این نسبت را معمولا نرخ نسبت به درآمد (Price to Earning) ارزهای دیجیتال هم مینامند. نسبت NVT با تقسیم ارزش بازار از حجم تراکنش روزانه صورت میگیرد. اگر ارزش شبکه بالاتر از حجم تراکنشها باشد، نتیجه این پارامتر، ارزش NVT بالا خواهد بود.
یک NVT بالا، نشان از پیشی گرفتن ارزش شبکه نسبت به حجم تراکنشهای خود دارد. تحلیلگران این را در حباب قیمت میبینند. هرچند، در برخی از موارد خاص، نشان دهنده رشد واقعی شبکه است. در دستی دیگر، ارزش NVT پایین، نشان از این دارد که با وجود افزایش سود، که از طریق تعداد تراکنشهای بالا مشخص میشود، ارزش شبکه از آن عقب مانده است.
ارزش NVT اتریوم در سال ۲۰۱۸ به سمت ۷۰ خیز برداشت و سپس در سال ۲۰۱۹ این رقم به ۱۱۰ رسید. با این حال این شاخص از آن سال به بعد، به صورت مداوم یک روند نزولی را طی کرده است. ارزش این شاخص حتی با وجود رشد قیمت اتریوم در مارس ۲۰۲۰، هچنان در حال سقوط بود و روندی خلاف حرکت بیت کوین از خود نشان داد. حتی در سپتامبر سال ۲۰۲۰، ارزش NVT اتریوم به پایینترین حد خود برای اتریوم رسید.
این احتمال داده شده است که روند نزولی این شاخص برای اتریوم به دلیل افزایش صرافیهای غیرمتمرکزی مانند یونیسواپ (Uniswap) بوده است. چرا که این صرافیها برای تعویض توکنها نیاز به اتر دارند. همچنین یکی دیگر از دلایل این مسئله، اتریوم ۲ است که باعث تشویق کاربران به سرمایهگذاری اترهای خود خارج از صرافیها شده است.
میتوان با نگاه به درصد اترهای عرضه شدهای که در قراردادهای هوشمند ذخیره شدهاند، متوجه این مسئله هم شد. درصد این اترها دقیقا از مارس ۲۰۲۰ رو به افزایش بود و هم راستا با روند نزولی NVT اتریوم است. نمودار زیر به خوبی این مسئله را برایتان روشن میکند:
فصل هجدهم: میزان به صرفه بودن استخراج اتریوم چقدر است؟
با وجود روی کار آمدن اتریوم ۲ و سیستم اثبات سهامی که پیش میگیرد، دیگر نمیتوان آیندهای برای صنعت استخراج اتریوم و سیستم اثبات کار آن متصور شد. اتریوم با کوچ کردن به این سیستم، قصد دارد تا علاوه بر ویژگیهای مهمی نظیر سرعت تراکنشها و مقیاسپذیری، از شر مصرف سرسامآور انرژی هم خلاص شود.
هنگامی که اتریوم ۲ مراحل نهایی خود را طی کند و پیادهسازی آن در شبکه اجرا شود، اعتبارسنجهایی که با دارایی اتر خود در این شبکه سرمایهگذاری کردهاند، جای ماینرها با سختافزارهای گران قیمتشان را خواهند گرفت.
البته که میتوانید با سختافزاری که در اختیار دارید، به سراغ استخراج دیگر ارزهایی بروید که از شیوه اثبات کار پیروی میکنند، با این حال صنعت ماینینگ از سمت اتریوم در حال محو شدن است و پیش از سرمایهگذاری روی آن، باید به خوبی روی خواستههای خود دقت کنید.
روشهای مختلفی برای استخراج اتریوم وجود دارد که رایجترین آن، پیوستن به استخرهای استخراج است. روش دیگر، استخراج به صورت انفرادی است. اما باید در نظر بگیرید که با یک کارت گرافیک، بیش از ۶۰ روز طول میکشد تا یک اتریوم استخراج کنید.
یکی دیگر از شیوههای استخراج، ماینینگ بر اساس سیستم ابری است. به این صورت که شما سرمایه خود را به یک شرکت ماینینگ میدهید و بر اساس مقدار سرمایه خود، سود دریافت میکنید. اما بسیاری از این شیوههای استخراج ابری ممکن است کلاهبرداری باشند. همچنین با روی کار آمدن اتریوم ۲ و از بین رفتن شیوه ماینینگ، بعید به نظر میرسد که این شرکتها سرمایه شما را پس بدهند.
فصل نوزدهم: بازگشت سرمایه اتریوم
اتریوم برای مدتها درگیر فورکها و مشکلاتی نظیر کندی سرعت تراکنشها، قیمت بالای گس و مشکلات ناشی از عدم مقیاسپذیری بود. با این حال بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که این ارز دیجیتال از سال ۲۰۲۰ یک بازگشت قابل قبول را از خود ارائه داده است. حتی این ارز دیجیتال در طول سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ توانسته رکورد قیمت خود را بشکند و به ارزش بالایی دست پیدا کند. در این زمان، امور مالی غیرمتمرکز دیفای هم به رکورد تازهای دست یافت و به ارزش بیش از ۹۰ میلیارد دلار رسید. رشد قابل توجه دیفای و جلب توجه مردم به NFTها باعث شد تا تقاضا برای اتر بالا برود که در ادامه آن هزینه گس هم افزایش قابل توجهی را تجربه کرد.
اتریوم سال ۲۰۲۱ را با یک حرکت گاوی آغاز کردو اتر را به بالای ۲ هزار دلار رساند. علاوه بر بیش از ۹۰ میلیارد دارایی که در این شبکه در جریان است، ۲۵ درصت از تمامی اترها هم در قراردادهای هوشمند قفل هستند و بخش بزرگی از آنها مربوط به آدرسهای سهام اتریوم ۲ محسوب میشوند. بسیاری از تحلیلگران، تریدرها و سرمایهگذاران، نسبت به روندی که اتریوم پیش گرفته است، خوشبین هستند و انتظار دارند با ورود اتریوم ۲، کاهش قیمت اتر و ایجاد فضای بیشتر برای حضور کاربران بیشتر، وضعیت اتریوم به مراتب بهتر از حال شود.
در نمودار زیر میتوانیم حرکت سر بالایی اتریوم را از زمان ظهور تا امروز مشاهده کنیم:
جمعبندی
پس از بیت کوین، ارزهای دیجیتال زیادی سعی کردند تا جای آن را بگیرند یا به بیت کوین دوم تبدیل شوند. اما پایان راه اکثر آنها، جایی جز گورستان کریپتوکارنسیها نبود. در این بین اما اتریوم، با ارائه راهکارهای جدید، ویژگیهای جذابی نظیر قراردادهای هوشمند، امور مالی غیرمتمرکز و اپلیکیشنهای مرتبط با آنها، راه خود را از بیت کوین جدا کرد و نسل جدید بلاکچینها را معرفی کرد. با این که اتریوم هم پس از سالها فعالیت، با مشکلات مختلفی نظیر مقیاسپذیری دست و پنجه نرم میکرد، اما به لطف پلتفرم انعطافپذیر خود، حالا راه چارهای اندیشیده تا با کوچ به سمت اتریوم ۲ و شیوه اثبات سهام، بسیاری از مشکلات خود را رفع کند.
اتریوم همچنین از نظر ارزش در بازار که در جایگاه دوم پس از بیت کوین قرار دارد، نشان داده که از ارزش بالایی برخوردار است و با نگاهی به نمودارها، به خوبی میتوان متوجه شد که اتر با وجود فراز و نشیبهای خود، یک روند صعودی را طی کرده است.
به دلیل تمامی ویژگیهای اتریوم و البته جایگاه دومی که از نظر ارزش بازار در اختیار دارد، خیلیها به آن ملکه رمزارزها نسبت دادهاند. رقبای زیادی برای مقابله و کشتن اتریوم دندان تیز کردهاند و خود را آماده میکنند. کاردانو، مورنو و خیلی از شبکههای دیگر، قصد دارند با ارائه راهکارهای بهتر و دقیقتر، جایگاه اتریوم را از آن خود کنند. اما این که موفق شوند یا نه، مشخص نیست و نمیتوان پیشبینی کرد. اما چیزی که میتوان به آن مطمئن بود این است که اتریوم منتظر ننشسته تا این بلاکچینها به سمت او حمله کنند. اتریوم با حرکت به سمت اتریوم ۲، در صورتی که موفق شود و بسیاری از مشکلات پیشین خود را خاک کند، شرایط به شدت سختی را برای رقبای خود ایجاد میکند. اتریوم آمده است که بماند و همه چیز این حرف را ثابت میکند. افزایش قیمت، اتریوم ۲ و حضور به مراتب پررنگتر از قبل در جوامع مختلف، اتریوم را بیش از پیش در شرایط بهتری قرار دادهاند.