نگاه به بیت کوین از جنبه‌های مختلف: ارز، سرمایه گذاری یا کالای اولیه؟

طی این سال‌ها بیت کوین با عناوین مختلفی مورد خطاب قرار گرفته است: پول دیجیتالی، طلای دیجیتالی، یک سرمایه گذاری مطمئن، پایان عصر سرمایه‌داری و … . اما حالا و با رشد مداوم قیمت بزرگ‌ترین ارز دیجیتال دنیا، وقت آن رسیده است که به بررسی بیت کوین از دیدگاه کسانی که به دنبال پیدا کردن یک تعریف واقعی از آن هستند بپردازیم. در این مطلب کوین نیک قصد داریم بیت کوین را به عنوان یک دارایی، ارز یا کالای اولیه (کامودیتی) مورد بحث قرار دهیم. برای این کار بهتر است اختراع ساتوشی ناکاموتو را از زاویه دید دیگری بنگریم.

بیت کوین به عنوان یک ارز

می‌توان از بیت کوین برای خریدن چیزهای مختلف استفاده کرد. از کارهای هنری و غذا و ماشین گرفته تا املاک و وسایل تفریحی و … . یکی از اولین اثبات‌های مفاهیم بیت کوین در زمانی اتفاق افتاد که لازلو هانیک موافقت کرد که ۱۰ هزار بیت کوین را در ازای دریافت ۲ پیتزا بپردازد. این روز اکنون با عنوان “روز پیتزایی بیت کوین” گرامی داشته می‌شود. از آن موقع تا حالا بیش از ۱۰۰ هزار وب‌سایت مختلف، بیت کوین را به عنوان یک روش پرداختی قبول کرده‌اند.

با این وجود، مرور ترندهای این حوزه نشان می‌دهد که بیت کوین هر روز در حال دور شدن از نقش خود به عنوان یک ارز است. حجم معاملات بیت کوین از سال ۲۰۱۸ روند کاهشی داشته و اتریوم موفق شده است که از این لحاظ جای آن را بگیرد.

اما تعداد آدرس‌های بیت کوین که بیش از ۰/۱ کوین را نگهداری می‌کنند (در حال حاضر حدود ۱/۱۸۸ هزار دلار) در بالاترین میزان خود قرار دارد. همچنین تعداد آدرس‌هایی که بیش از ۱۰۰ کوین را نگهداری می‌کنند (در حال حاضر ۱۱۸۸ میلیون دلار) به بالاترین رقم در ۶ ماه گذشته رسیده است.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده توسط گری اسکیل، این روند در طول سالیان گذشته در حال افزایش بوده است. در این گزارش آمده است که افزایش قابل توجهی در تعداد نگهدارندگان بیت کوین (کسانی که بیش از ۳ سال به نگهداری بیت کوین پرداخته‌اند) در مقابل دلالان (افرادی که در ۹۰ روز گذشته به معامله بیت کوین پرداخته‌اند)، مشاهده می‌شود.

اهمیت قابل دوام بودن ارز

یکی از معیارهای قابل دوام بودن یک ارز، نوسانات بسیار کم آن است. اگر یک ارز از میزان جابجایی زیادی برخوردار باشد کار ارزیابی مناسب کالاها و خدمات را دشوار می‌کند. این قضیه به خصوص در زمانی که باید به ترید با بیت کوین بپردازید اهمیت پیدا می‌کند. مثلا فرض کنید که شما روی یک قیمت مشخص برای یک کالا توافق کرده‌اید. اما امکان دارد در زمان انجام معامله، که بسته به شلوغ بودن شبکه ممکن است تا روزها طول بکشد، ارزش این کالا با افت یا افزایش مواجه شود. بنابراین در چنین حالتی مدیریت جریان‌های درآمدی بسیار دشوار خواهد بود.

بیشتر ارزهای اصلی از نرخ نوسان سالانه بین ۰/۵ تا یک درصد در هر ۳۰ تا ۶۰ روز برخوردار هستند. در سال ۲۰۱۸ این مقدار برای بیت کوین بین ۴ تا ۵ درصد بود. منتهی از آن موقع تا کنون با روند کاهشی در نوسان بیت کوین مواجه بودیم. در حال حاضر مقدار نوسان بیت کوین در ۶۰ روز گذشته فقط ۲/۲۵ درصد بوده است. با این حال تا رسیدن به ثبات دلار آمریکا هنوز راه زیادی برای بیت کوین باقی مانده است. بنابراین درست است که می‌توان از بیت کوین برای خرید و فروش استفاده کرد ولی بسیاری از افراد حاضر در جامعه رمزنگاری ارزش این پروژه را بسیار بیش از این‌ها می‌دانند.

بیت کوین به عنوان یک سرمایه گذاری

چه می‌شود اگر بیت کوین را به عنوان یک ابزار هولدینگ بشناسیم؟ چیزی که می‌خرید و به امید افزایش قیمت آن، نگهداری می‌کنید. از جمله معتقدان به بیت کوین می‌توان به شرکت‌هایی ‌مثل مایکرواستراتژی و اسکوئر اشاره کرد. این شرکت‌ها حساب ویژه‌ای روی بیت کوین به عنوان روشی برای سرمایه‌گذاری باز کرده‌اند. میزان سرمایه‌ای که این شرکت‌ها وارد حوزه ارزهای دیجیتال کرده‌اند تقریبا ۶۰۰ میلیون دلار است. نکته‌ای که آن‌ها را به پرچمداران سرمایه گذاری در بیت کوین تبدیل کرده است.

این مطلب را هم مطالعه کنید: بیت کوین چیست و به چه کار می آید؟

دلایل توجه به بیت کوین به عنوان دارایی

مدیران شرکت‌ها از ۲ جهت به پتانسیل بیت کوین به عنوان یک دارایی توجه دارند. اولین مورد، موقعیت بیت کوین به عنوان یک روش عرضه پول است که در مقابل روش تسهیلات کمی که توسط برخی از بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان به کار گرفته شده است، قرار می‌گیرد. مدیر اجرایی مایکرواستراتژی، مایکل سایلور، معتقد است که با عرضه بیشتر پول توسط بانک‌های مرکزی، ارزش هر چیزی که با آن ارز، سهام یا اوراق قرضه خریداری می‌شود هم کم‌تر می‌شود. اما با بیت کوین نمی‌توان چنین استراتژی‌ای را در پیش گرفت. چرا که مقدار عرضه آن ثابت و غیر تورمی است. در نتیجه از دید این افراد، بیت کوین به عنوان یک سرمایه گذاری مطمئن شناخته می‌شود. شرکت مایکرواستراتژی تا کنون موفق به حصول سود ۱۳۳ میلیون دلاری از سرمایه گذاری ۵۵۰ میلیون دلاری خود در بیت کوین شده است.

دومین مورد‌ی که بیت کوین را به عنوان روشی برای سرمایه گذاری می‌نمایاند، قابلیت به کارگیری آن برای بخش‌های عظیمی از جهان که اکنون به خدمات مالی مناسب دسترسی ندارند، است. در حال حاضر ۲/۵ میلیارد نفر از سرتاسر جهان از خدمات بانکی یا موسسات مالی برای ذخیره یا قرض پول استفاده نمی‌کنند.

بخشی از این قضیه به خاطر دیدگاه سودمحور بانک‌ها به این گروه از انسان‌ها است. در واقع هزینه خدمات‌رسانی به آن‌ها بیش از سود حاصل شده خواهد بود. دلیل دیگر هم به وضعیت ارزهایی برمی‌گردد که در بسیاری از مناطق بدون بانک باید مورد استفاده قرار بگیرند. در حالی که همگان دلار آمریکا، یورو، پوند و ین ژاپن را به عنوان ستون‌های نظام ارزهای جهانی می‌شناسند، گستره وسیعی از دیگر ارزها هم وجود دارند که به هیچ‌وجه پایدار نیستند. برای مثال می‌توان به ارزهای بولیوار ونزوئلا و دلار زیمباوه اشاره کرد که تنها در سال جاری دچار کاهش ۷۰ درصدی نسبت به دلار آمریکا شده‌اند. ارزهایی مثل روپیه سیشل، رئال برزیل و کواچای زامبیا هم با کاهش ۲۰ درصدی از این نظر روبرو شده‌اند.

مزیت سرمایه گذاری در بیت کوین

وقتی ارزش پول ملی سقوط می‌کند، دولت‌ها تا جای ممکن دسترسی شهروندان به ارزهای خارجی را محدود می‌کنند تا از کاهش بیشتر ارزش پول خود جلوگیری کنند. از طرف دیگر، بانک‌ها هم معامله با شهروندان کشورهایی با ارزهای بی‌ثبات را بسیار خطرناک دانسته و سعی می‌کنند آن‌ها را از بازارهای مالی رایج دور نگه دارند. بیت کوین هم تا حدودی با این مسائل درگیر است.

هر کسی که به اتصال اینترنتی و یک پورت usb دسترسی داشته باشد می‌تواند به سرمایه گذاری در بیت کوین بپردازد. بنابراین عملا یک سوم از جمعیت جهان می‌توانند بیت کوین را به عنوان راهی برای سرمایه گذاری انتخاب کرده و اقدام به خرید آن کنند.

اما همه افراد چنین دید مثبتی به بیت کوین ندارند. استدلال این دسته از افراد این است که بیت کوین به دلیل عدم سازگاری با ساختارها و موسساتی که با ارزهای فیات کار می‌کنند، گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری به شمار نمی‌رود. IPE یکی از برترین نشریات اروپایی در زمینه سرمایه‌گذاری به خوانندگان خود توصیه کرد که از بیت کوین برای سرمایه‌گذاری استفاده نکنند. چرا که مقررات مشخصی درباره قواعد واسطه‌گری و مبادلات مالی در آن وجود ندارد.

دلیل اصلی این هجمه، نبود بازاری معتبر برای معاملات بر پایه ارزهای دیجیتال و همچنین نبود بانک‌های بزرگ جهت تضمین نقدینگی برای تریدرها است. به همین دلیل است که بسیاری از مدیران، سرمایه گذاری در این حوزه را بیش از حد ریسکی دانسته و ترجیح می‌دهند همان روش‌های سنتی را دنبال کنند.

این مطلب را هم مطالعه کنید: ۵ نکته‌ای که پیش از سرمایه گذاری روی بیت‌ کوین باید بدانید

تفاوت سرمایه گذاری در بیت کوین

بحث دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که سرمایه گذاری در بیت کوین با سرمایه گذاری در دارایی‌های احتکاری مانند کالاها متفاوت است. به عنوان مثال صندوق‌های بازنشستگی را در نظر بگیرید. در حال حاضر حجم پول موجود در این صندوق‌ها حدود ۳/۶ تریلیون دلار است. با این حجم از پول نمی‌توان صرفا بر اساس حدس و گمان از یک ارز جهت سرمایه گذاری استفاده کرد.

برخی از دارایی‌ها را می‌توان از نوع عملکرد صفر در نظر گرفت. این یعنی نگهداری این دارایی موجب کسب سود یا ضرر از صعود یا سقوط ارزش آن نمی‌شود. به عنوان مثال، املاک و مستغلات از جمله دارایی‌های با عملکرد صفر است که آن را به مکانی محبوب برای سرمایه‌گذاری مدیران صندوق‌های بازنشستگی تبدیل کرده است. در دنیای ارزهای دیجیتال هم می‌توان به ایجاد چنین دارایی‌هایی پرداخت. اما برای کسانی که در این حوزه مشغول سودآوری هستند، اهداف بزرگ‌تری وجود دارد.

بیت کوین به عنوان کالای اولیه

اگر بیت کوین از پایداری لازم برای شناخته شدن به عنوان یک ارز یا از مقررات مشخص و کافی برای جلب سرمایه‌گذاری‌های بزرگ برخوردار نیست، پس آیا می‌توان آن را یک کالای اولیه یا همان کامودیتی به حساب آورد؟ کالای اولیه در واقع اجناسی هستند که قابلیت معامله و تعویض با دیگر اجناس از نوع خود را دارند. اساسا کالای اولیه تولید شده توسط یک تولیدکننده از نظر ماهیت وجودی همان کالای تولید شده توسط تولیدکنندگان دیگر هستند. از جمله کامودیتی موجود در دنیای واقعی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• غلات
• طلا
• گوشت
• نفت
• گاز طبیعی
• ارزهای خارجی

در سال‌های اخیر، محصولات مالی بیشتری به این لیست اضافه شده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به بیت کوین اشاره کرد. در آمریکا و در سال ۲۰۱۵، کمیسیون معاملات آتی کالاها، بیت کوین را به عنوان یک کالای اولیه یا کالای اساسی تعیین کرد. اما این قضیه در عمل به چه معنا است؟

مزیت کالای اولیه چیست؟

به صورت سنتی، کالای اولیه (کامودیتی) از نوسان قیمتی بیشتری نسبت به دارایی‌هایی چون املاک یا ارز برخوردار هستند. این نکته باعث می‌شود که این حوزه محیطی مناسب برای دلالان باشد تا با پیش‌بینی صعود و سقوط ارزش آن‌ها به کسب سود بپردازند. اینجا جایی است که معاملات آتی صورت می‌گیرد. بازاری که در آن بیشتر بر اساس پیش بینی‌هایی که از ارزش کالاها در آینده صورت می‌پذیرد، معامله انجام می‌شود.

از زمان عرضه اولیه بیت کوین به عنوان یک کالای اولیه در بازار آتی توسط بورس شیکاگو در سال ۲۰۱۷، محبوبیت این ارز به شدت افزایش پیدا کرد. به طوری که بیش از ۷۵ درصد از حجم معاملات بیت کوین از آن زمان تا کنون صورت گرفته است. سخنگوی AAX که اولین صرافی دارایی‌های دیجیتالی در جهان بوده و توسط بورس اوراق بهادار لندن پشتیبانی می‌شود در این باره می‌گوید:

نوسانات بیت کوین بسیار مناسب بازارهای آتی است. برخی از بیشترین رشدها در صرافی‎های ما به خاطر وجود بیت کوین در این بازار بوده است. زیرا سرمایه گذاران به طور فزاینده‌ای به دنبال تنوع سازی در اوراق بهادار و مراقبت از سرمایه خود در برابر تورم هستند.

به نظر می‌رسد بیت کوین به عنوان یک کالای اولیه می‌تواند در دو افق مختلف سرمایه گذاری ایفای نقش کند: نوسان گیری روزانه و سرمایه گذاری بر اساس پیش بینی ارزش. لازم به ذکر است که AAX به صورت هفتگی به ارائه گزارشاتی می‌پردازد که در آن قیمت بیت کوین را با استفاده از شاخص‌های فنی برای علاقه مندان به تریدینگ روزانه تجزیه و تحلیل می‌کند. مدل سهام بیت کوین نشان دهنده این است که احتمالا ارزهای رمزنگاری شده به رشد مداوم و طولانی مدت خود ادامه خواهند داد.

این مطلب را هم مطالعه کنید: قرارداد آتی بیت کوین چیست و چطور از طریق آن می‌توان سرمایه‌گذاری کرد؟

سخن پایانی

مجموعه این بحث‌ها نشان می‌دهد که پذیرش بیت کوین به عنوان یک کالای اولیه مورد قبول‌تر از پذیرش آن به عنوان ارز یا مکانی برای سرمایه گذاری باشد. خوشبختانه در بورس شیکاگو مقرراتی تعیین شده است تا مبادلات غیرمنطقی بیت کوین را تشخیص داده و از رده خارج کند. به عنوان مثال می‌توان به صرافی بیت مکس اشاره کرد که متهم به عدم ثبت خود به عنوان یک پلتفرم تریدینگ قانونی شد.

بازارهای آتی به سرمایه گذاران اجازه می‌دهند که بدون نیاز به نگهداری دارایی اصلی و صرفا بر اساس حدس و گمان به تریدینگ بپردازند. این امر موجب جذب موسسات مختلف به سوی بیت کوین شده است که در نهایت منجر به پذیرش آن به عنوان یک کالای اولیه می‌شود.

منبع: decrypt